Nederlandse persvrijheid in het geding: ‘Het wordt tijd voor harder optreden en zwaardere straffen’
Nog nooit stond Nederland zo laag op de internationale persvrijheidsindex. Jarenlang hield Nederland plek twee in bezit, maar inmiddels is de 28e positie de realiteit. Dat blijkt uit onderzoek van Verslaggevers Zonder Grenzen (VZG), die het rapport op de Internationale Dag van de Persvrijheid heeft gepubliceerd. In totaal werden er 180 landen onder de loep genomen.
Dat Nederland zo is gekelderd op de ranglijst heeft te maken met de onveilige situaties waarin journalisten zich in bevinden. Een voorbeeld daarvan is toen PowNed-verslaggever Mark Baanders in Urk verslag deed in tijden van corona. Daar gingen mensen naar de kerk terwijl de coronasituatie in Nederland nijpend was. Een automobilist reed Baanders bijna van de sokken en enkele inwoners trapten en bedreigden Baanders.
Ook werd journalist in Groningen Willem Groeneveld in zijn huis belaagd. Enkele burgers gooiden molotovcocktails in en tegen de woning van Groeneveld. Eerder kreeg de journalist van Sikkom al te maken met intimidaties en bedreigingen en de ruiten van zijn huis werden al eens ingegooid.
Deze incidenten vonden allemaal in 2021 plaats, net zoals het incident met een fotojournalist die werd aangevallen toen hij verslag deed van een autobrand in het Gelderse dorp Lunteren. Tijdens het filmen werd hij door een groep omstanders belaagd. De journalist probeerde samen met zijn vriendin weg te komen en stapte in zijn auto. Vervolgens werd deze door een graafmachine omgekiept en belandde in de greppel.
Moord op Peter R. de Vries
Het dieptepunt was de moord op misdaadverslaggever Peter R. de Vries. Terwijl hij in Amsterdam net klaar was met opnames bij RTL Boulevard, werd hij buiten op straat op klaarlichte dag doodgeschoten.
Ook kleinere incidenten dragen bij aan het feit dat de persvrijheid en persveiligheid in Nederland steeds meer in het geding komt. Veel journalisten worden bedreigd op bijvoorbeeld sociale media. De NOS, maar ook regionale omroepen zoals Omroep Brabant, hebben logo's van hun busjes moeten halen om de veiligheid van hun werknemers beter te kunnen garanderen.
"Het lijkt wel een bredere trend waarin geweld en een enorm grote mond normaal worden", zegt VVD-Kamerlid Silvio Erkens bij Goedemorgen Nederland op NPO 1. De politicus vindt het hoog tijd dat er iets aan gedaan wordt. "Door harder op te treden en mensen die dit soort overtredingen doen zwaarder te bestraffen", gaat hij verder. "Het is gedrag dat wij normaal zijn gaan vinden, terwijl het iets is wat niet normaal mag zijn."
LEES OOK: Langere werkweek als oplossing voor de personeelskrapte?