Is de dreiging van Lavrov over een derde wereldoorlog reëel? ‘Dit moet je zeer serieus nemen’
De situatie in Oekraïne lijkt steeds erger te worden, zeker nu de Russische buitenlandminister Sergej Lavrov sprak van een "reële kans op een derde wereldoorlog". Westerse bondgenoten komen vandaag bijeen om te praten over extra steun aan Oekraïne. De bijeenkomst is op initiatief van de VS en vindt plaats op de Amerikaanse vliegbasis Ramstein in Duitsland.
Vanaf het begin van de oorlog hebben de Amerikanen één strategie gehad. "Zij voeren economisch de druk op Rusland op, en tegelijkertijd steunen zij Oekraïne zowel moreel als militair", vertelt Amerikadeskundige Raymond Mens bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Amerikaanse intelligence
"De Amerikaanse president Joe Biden heeft bijna zijn gehele presidentschap opgehangen aan de oorlog in Oekraïne", zegt kolonel Han Bouwmeester. Een strategie die hij heeft gekozen met de midterm elections in het vooruitzicht. Dat is ook nodig, want in de peilingen staat Biden er niet al te best voor. Deze aanpak van Biden uit zich in bijna dagelijkse aankondigingen van wapenleveranties en donaties van grote sommen geld.
Diplomatiedeskundige Robert van de Roer zegt dat je zou kunnen zeggen dat de Amerikaanse doctrine 'leading from behind' wordt toegepast. Hij legt uit dat daarbij achter de schermen de reactie van de Oekraïners versus die van de Russen wordt gecoördineerd. "Dat doe je door politieke steun, militaire steun en financiële steun. Maar vooral het openzetten van de kraan van intelligence."
Het ter beschikkingstellen van de Amerikaanse intelligence "leidt ertoe dat de Russen misschieten". Omdat de Oekraïners dus vaak op tijd hun luchtafweersystemen kunnen verplaatsen. "Dan schieten de Russen dus in de grond en niet in het Oekraïense materieel."
'Olie op het vuur'
Met die wapenleveranties en het zodanig bemoeien met de oorlog in Oekraïne gooien de VS "olie op het vuur en maken zij het alleen maar erger voor de Oekraïense bevolking", citeert Bouwmeester de Russische ambassadeur in de VS Anatoly Antonov. Volgens Bouwmeester is dat een dekmantel, om de Amerikanen te sommeren hun steun aan Oekraïne te stoppen.
Bouwmeester neemt de woorden van Lavrov, die zei dat er een "reëel gevaar is dat er een derde wereldoorlog komt", zeer serieus. "Dat moet je elke keer doen bij dit soort zaken."
De Amerikanen hebben hele teams, vol met gedragswetenschappers en psychologen, ingezet om uitspraken van Russische kopstukken onder de loep te nemen. "Om te kijken wat zij zeggen en wat zij ermee bedoelen", vertelt Bouwmeester, die denkt dat de VS de woorden van Lavrov ook zeer serieus nemen.
Westerse angst
Van de Roer zegt dat Lavrov goed nadenkt over zijn woorden, met vooral in het achterhoofd houdend wie er luistert. "Vorige week zei hij het tegenovergestelde toen hij voor de Indiase televisie sprak en zei hij dat er geen nucleaire aanval komt. Nu zegt hij dit, waarschijnlijk met de wetenschap dat vandaag die bijeenkomst is."
Wat ook meespeelt volgens de diplomatiedeskundige, is de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. "Hij gaf een ontluisterend interview waarin hij zijn eigen angst toegaf. Op die westerse angst speelt Lavrov slim in. De vraag is wie erin tuint."
Situatie in Oekraïne
De situatie in Oekraïne is nog altijd onveranderd. Er wordt nog steeds gevochten in Marioepol, rond de Azovstal en in de Donbas-regio. "Dat is eigenlijk in het voordeel van de Oekraïners", zegt Bouwmeester. "Het is een enorm groot complex en de Russen sluiten het af. Daar moet je een enorm groot Russisch kordon omheen leggen. Daarmee committeer je meer dan tienduizend troepen daaraan, die je onttrekt aan de rest van de oorlog."
Dat is een lichtpuntje in het geheel, legt Bouwmeester uit. "Voor de rest is het een groot humanitair debacle, met alle corridors die maar steeds niet doorgaan."