Vladimir Poetin dreigt met het dichtdraaien van de gaskraan als hij niet in roebels betaald wordt. Het Westen is niet van plan te voldoen aan de eis van de Russische president, maar tegelijkertijd is het nog altijd afhankelijk van het Russische gas.

Door de sancties die Rusland zijn opgelegd is de waarde van de roebel enorm gekelderd. Via deze weg hoopt Poetin de vraag naar de Russische munteenheid weer aan te jagen. Dat vertelt econoom Edin Mujagic bij Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Elk land in Europa is in min of meerdere mate afhankelijk van dat gas. Dat betekent dat als je dat gas niet krijgt, de prijs omhooggaat."

Op korte termijn zijn de gevolgen ook bij de mensen thuis te zien volgens de econoom. Zo zal de energierekening de komende maanden nog hoger worden en zal ook de inflatie verder stijgen. "In Nederland en de rest van Europa."

Gas verdelen

Nederland importeert 15 procent van het gehele gasverbruik uit Rusland. Als dit dus wegvalt, kan het voor het bedrijven grote gevolgen hebben. "Zeker als het van de ene op andere dag wegvalt", zegt Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland. "Dan moet je serieus nadenken over het verdelen van het gas over de mensen die het echt nodig hebben." Deze onzekerheid krijgen bedrijven ook direct voor de kiezen en dat zal volgens de bestuurder later ook weer terug te zien zijn in de prijzen.

Als zo'n scenario zich voordoet, dat Nederland geen Russisch gas meer importeert, worden er mogelijk sectoren van het gas afgesloten. Eerst de grote industrieën en dan de bedrijven. Want belangrijker is dat huishoudens en ziekenhuizen altijd toegang blijven houden tot gas. "Daar zit een zekere logica in, daar ontkom je bijna niet aan", reageert Vonhof. "Maar het zou dramatisch zijn als je de grote bedrijven echt stil gaat zetten."

Dat zou "enorme effecten" hebben op alles wat wij doen, gaat Vonhof verder. "Als bijvoorbeeld kunstmestproducenten zouden stoppen - of zelfs zouden afschalen - met de productie, dan heeft dat in de keten gevolgen voor onze voedselzekerheid."

Dat niet alleen. Veel grote bedrijven hebben ook nauwe verbanden met kleinere bedrijven of leveranciers. Dus als een groot bedrijf geen toegang meer heeft tot gas, is dat bij de kleinere broeder ook voelbaar, met alle gevolgen van dien. Vonfhof: "Dat zou dramatisch zijn."

Dreigement Poetin

Of het uiteindelijk zover gaat komen, is nog maar de vraag. Dat zegt diplomatiedeskundige Robert van de Roer. Hij wijst naar de Gazprombank, een van de weinige niet-gesanctioneerde banken. "Het zou mogelijk zijn dat er een constructie komt waarbij het Westen wel gewoon in dollars of euro's betaalt en dat het geld alsnog wordt geconverteerd in roebels."

De timing van dit dreigement komt niet als een verrassing volgens Van de Roer. "Poetin heeft al langer dit gaswapen achter de hand", vertelt hij. "Wat ook belangrijk is, is het bestrijden van de dollarmacht samen met China." Ook dat staat volgens de diplomatiedeskundige al langere tijd op de agenda van de Russische wereldleider. "Dat komt nu allemaal samen."

LEES OOK: Segers (ChristenUnie) over uitvoering van sanctiebeleid tegen Rusland: ‘Het is beschamend’