DNB schetst doemscenario met inflatie van 9,5 procent: ‘We moeten in een heel hoog tempo naar alternatieven kijken’
Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) kan Nederland in het ergste geval mogelijk te maken krijgen met een inflatie van 9,5 procent. Dat percentage is wel afhankelijk van hoe lang de oorlog in Oekraïne nog duurt en of de olie -en gasprijzen torenhoog blijven. De koopkracht kan dus een nog hardere tik krijgen dan verwacht.
Volgens econoom Marieke Blom is het belangrijk dat Nederland en Europa goed nadenken over wat zij kunnen doen om minder gas en olie te gebruiken en om minder afhankelijk te zijn. Blom zegt dat het maken van plannen de druk op de prijzen verlaagt. "Nu wil iedereen zeker weten dat zij olie en gas kunnen inkopen, dus worden die prijzen ook zo hoog", vertelt zij bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Voor de oorlog was er overigens ook al veel meer vraag dan aanbod, legt Blom uit. "Op enige termijn is er uiteindelijk weer voldoende energie voor iedereen, tenzij er sprake is van sancties. Iedereen is nu aan het afwachten tot alles normaliseert. Dan zou je zomaar kunnen zien dat de prijzen flink dalen. Niet omdat de maakkosten van olie en gas zoveel hoger zijn geworden, maar omdat de marktomstandigheden zijn heel erg veranderd."
Alternatieven
Blom vindt het een goed idee om "in een heel hoog tempo" te kijken naar alternatieven. Bijvoorbeeld olie en gas importeren uit andere landen. Ook de Nederlandse en Noorse gasvelden mogen daarin niet over het hoofd gezien worden. Dat vindt Blom een betere oplossing dan iedereen te compenseren op bijvoorbeeld gas -en benzineprijzen.
Het is ook ongeveer de strekking van de Europese Commissie, dat aangaf van het Russische gas af te willen. "Onder druk is er veel meer mogelijk, omdat je dingen aanspreekt die anders niet politiek acceptabel zijn", vertelt Blom. Denk aan inzet van kolencentrales, die steeds meer verdwijnen, voor energieopwekking. "Nu wordt alles plotseling weer bespreekbaar."
Loonontwikkeling
De stijgende inflatie, de dalende koopkracht. Mogelijk heeft dit ook invloed op loonontwikkeling. "Op de Nederlandse markt verwacht ik wel dat dit enig effect heeft. Over het algemeen gaat het goed op de arbeidsmarkt en wij voorzien in onze ramingen geen massawerkloosheid", zegt de hoofdeconoom van ING.
Loonontwikkeling heeft voordelen, maar uiteindelijk ook nadelen. Blom legt uit: "Met hogere lonen worden producten vervolgens ook weer duurder. Dan houdt de inflatie zichzelf in stand en het levert op termijn meer onzekerheid op in de economie." Dat is dus het nadeel. "Het voordeel is dat werknemers meer gecompenseerd worden en wat meer koopkracht houden op korte termijn."
Sancties Rusland
Rusland heeft zich het afgelopen decennium onafhankelijk gemaakt voor de rest van de wereld door vooral te exporteren en weinig te importeren. Daardoor heeft Rusland goed kunnen sparen, maar door alle sancties dreigt het echter failliet te gaan.
Dat zou voor de rest van de wereld economisch een groot probleem zijn als een land veel geld heeft uitgeleend aan Rusland. Gelukkig voor het Westen is dat niet het geval, omdat Rusland steeds minder geld nodig had van anderen. "Dat helpt het Westen nu om de economische klap draaglijk te maken."