Zelenski roept in deepfake-video op tot overgave: ‘Eigenlijk is dit gewoon een oorlogswapen’
Facebook heeft gisteren meerdere berichten van de Russische overheid verwijderd. Het ging onder andere om onjuiste berichtgeving over het bombardement op het theater in Marioepol. De Russische overheid beweerde dat deze bombardementen niet zouden hebben plaatsgevonden. Er verscheen ook een deepfake-video van Oekraïense president Volodimir Zelenski online.
In deze namaakvideo roept Zelenski zijn volk op om de wapens neer te leggen en zich over te geven aan de Russen. "Deepfakes hebben wij nog niet eerder gezien in dit lopende conflict", zegt Ruslandkenner en cyberexpert Mariëlle Weijermans bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.
Heel goed was de video overigens niet, erkent ook Wijermans. "Als je Oekraïenssprekend bent en je hoort dit, dan heb je gelijk door dat dit Zelenski niet is."
Taak journalistiek
De technologie ontwikkelt zich echter in een razendsnel tempo en dit soort video's worden steeds beter. Het kan straks zo zijn dat echt en nep helemaal niet meer van elkaar te onderscheiden is. "Eigenlijk is dit gewoon een oorlogswapen. Niet alleen deepfakes, maar ook nepnieuws, hacken of het platleggen van een haven", vertelt Paul van den Bosch, hoofdredacteur AD Regio.
Volgens Van den Bosch is daarin een grote rol weggelegd voor de journalistiek. Dan gaat het vooral om het kunnen vertrouwen van de "zoals altijd gezegd wordt: mainstream media". Zo'n betrouwbaarheid creëren is best lastig, zeker gezien hoe groot social media tegenwoordig zijn. "Heel veel mensen zijn voor hun berichtgeving zo afhankelijk gemaakt en hebben zichzelf ook afhankelijk gemaakt van social media. Dat is hun informatiebron en dat is heel zorgelijk."