Historisch lage opkomst: ‘De politiek an sich staat er niet goed op momenteel’

Volgens de laatste cijfers, na het tellen van 98,5 procent van de stemmen, blijkt dat 50,3 procent van de kiesgerechtigden naar de stembus is gekomen. Een historisch lage opkomst. Vier jaar geleden lag dat bijna vier procent hoger. Minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken heeft aangegeven onderzoek te willen doen naar de reden hierachter.

"Het is heel zorgelijk dat de helft van de Nederlanders thuisblijft als het gaat om de politiek die het dichtst bij huis staat", zegt politiek commentator voor De Telegraaf Wouter de Winther in Goedemorgen Nederland.

Tekst gaat verder onder de tweet.

Met name in de grote steden lag het opkomstpercentage veel lager dan vier jaar geleden. Zo is in Rotterdam de opkomst uitgekomen op slechts 39 procent. Vier jaar geleden was dat nog 46,7 procent. Ook in Roosendaal (Noord-Brabant), Almere en Tilburg ging minder dan 40 procent naar de stembus. Op Schiermonnikoog brachten relatief de meeste mensen hun stem uit: 80,2 procent. Rozendaal (80,0), Staphorst (75,4) en Urk (75,2) volgen.

In Lelystad, Waddinxveen en Brunssum bleven in vergelijking met 2018 de meeste mensen weg. In Lelystad daalde de opkomst van 51 procent in 2018 naar 41 procent nu. In 28 gemeenten brachten meer mensen hun stem uit dan vier jaar geleden. In 294 gemeenten daalde de opkomst juist.

'Mindset niet op lokale politiek gericht'

"Mijn eerste inschatting is dat twee dingen een rol speelden: de oorlog in Oekraïne, die toch wel heel veel media-aandacht heeft weggekaapt, dat is ook logisch", zegt De Winther erover. "Ik denk dat de mindset van veel mensen niet onmiddellijk op de lokale politiek gericht was."

Daarnaast denkt De Winther dat de politiek an sich er niet "zo goed op staat momenteel". "Dat hebben we vooral aan de landelijke politiek te danken. We hebben natuurlijk dat hele rampjaar gehad met die formatie, en dan zag je weer een aantal van die hoofdrolspelers op televisie om te zeggen dat je vooral op hen moest gaan stemmen."

Dat is ook terug te zien in de winst van de lokale partijen. Die zijn opnieuw veruit de grootste geworden. Na het tellen van 98,5 procent van de stemmen komen de lokalen uit op 36,4 procent van de stemmen, blijkt uit voorlopige uitslagen van de Verkiezingsdienst van het ANP. Omgerekend zijn dat al 3398 van de in totaal 8237 raadszetels die nu zijn te verdelen over 333 gemeenten. "En dat ten koste van de 'usual grote suspects' uit Den Haag", zegt De Winther.

LEES OOK: Blindengeleidehond op kieslijst VVD Hillegom: ‘Scott hoort bij mij en ik hoor bij Scott’