VS verbieden import fossiele brandstoffen uit Rusland, ook EU zit niet stil

De Verenigde Staten stellen een verbod in op de import van fossiele brandstoffen uit Rusland, om zo de druk op Moskou op te voeren. Dat heeft de Amerikaanse president Joe Biden dinsdagavond (lokale tijd) bekendgemaakt. Rusland is voor een groot deel afhankelijk van de verkoop van olie, gas en kolen, de grondstoffen waar het verbod voor geldt.

Biden liet weten dat hij met het verbod "een belangrijke ader van de Russische economie" aanpakt. "We zullen Poetins oorlog niet subsidiëren." Overigens voeren de VS slechts een klein deel van hun olie en gas uit Rusland in.

Het Verenigd Koninkrijk kondigde aan dat een verbod op de import van olie uit Rusland aan het einde van het jaar ingaat. Bedrijven en markten krijgen zo de kans om over te schakelen op alternatieven. Londen kijkt ook naar het aan banden leggen van de import van gas. Voor nu blijft dat nog toegestaan.

De Russische energieminister Alexander Novak dreigt ondertussen om de gasleveringen aan Europa op te schorten door pijplijn Nord Stream 1 buiten gebruik te stellen als het Westen de invoer van Russische olie gaat verbieden. Ook de Europese Unie zit niet stil en kondigde dinsdag aan dat lidstaten binnen een jaar twee derde minder Russisch gas moeten gaan gebruiken.

Tot nu toe zijn Russische fossiele brandstoffen grotendeels vrijgesteld van sancties omdat Europese landen hun eigen economie niet te hard willen treffen. Maar verschillende landen zijn op zoek naar andere bronnen van gas. Zo heeft Italië al gesproken met Algerije en Qatar om meer gas te leveren.

Nationaal programma

Energie-expert van Common Futures Kees van der Leun denkt dat de Nederlandse overheid een hele kluif heeft aan de plannen van Brussel. Er moet volgens hem een nationaal programma worden opgetuigd om "alle maatregelen en technieken die al bekend zijn te versnellen", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Ook moeten volgens Van der Leun de oorzaken van vertragingen in de energietransitie onder de loep worden genomen.

"De barrières moeten worden weggenomen", zegt hij. Soms worden die gevormd door regelgeving. "En soms moeten vergunningen sneller of moet er meer subsidie komen. En het moet gepaard gaan met een oproep aan mensen om vrijwillig te besparen en met steun aan mensen die de energierekening niet kunnen betalen."

'Thermostaat wapen tegen Poetin'

Financieel journalist Jean Dohmen van Het Financieele Dagblad vraagt zich af of Nederlanders massaal gehoor zouden geven aan zo'n oproep. "Nederland heeft van oudsher niet een hele sterke consumentenbeweging. Een soort collectief activisme is niet iets wat we sterk hebben. Maar het is een feit dat de thermostaat een wapen en sanctiemiddel is tegen Poetin. Als we allemaal de verwarming een paar graden lager zetten en we doen dat collectief, heeft dat een enorme impact", zegt Dohmen.

Volgens de journalist is het "een hele stap" dat de EU heeft aangekondigd minder sterk afhankelijk te willen zijn van Russisch gas. "Realiseer je ook dat het voor de Amerikanen en Britten, die minder afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen uit Rusland, makkelijker is om dit soort maatregelen af te kondigen. Voor Europa is het een enorme puzzel."

"Dat betekent dat als we het echt belangrijk vinden en het lot van de mensen in Oekraïne ons aan het hart gaat, we niet alleen naar de overheden moeten kijken maar ook naar wat we zelf kunnen doen", besluit hij.

LEES OOK: PvdA-leider Ploumen: huren van slecht geïsoleerde woningen bevriezen of verlagen