Kan Rusland zich wel verzetten tegen Poetins beleid? ‘Voor deelname aan een protest ga je de gevangenis in’

De Russen zetten alles in om Oekraïne ten val te brengen. Het leger is inmiddels uitgegroeid tot zeker 190.000 man sterk. Toch lukt het Rusland maar met moeite om Oekraïne te veroveren en stuit het op onverwachts veel strijdbaarheid van de Oekraïners. Veel burgers uit Oekraïne uiten hun onvrede jegens Poetin. In Rusland liggen de verhoudingen een stuk anders.

Het is inmiddels wel bekend dat men in Oekraïne zich niet zomaar gewonnen geeft. Het Russische volk heeft een andere kijk op de situatie. Dat komt mede doordat “de toegang tot informatie voor hen steeds verder wordt beperkt”, zegt Mariëlle Wijermars, universitair docent cyber-security en politiek, bij Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Sinds het begin van de oorlog, of eigenlijk al sinds de annexatie van de Krim in 2014, is er een enorme Russische propagandamachine op gang gekomen. “Daarin worden veel dingen herhaald”, ligt Wijermars toe. “Dat betekent dat de Russen dit soort beelden al heel duidelijk op het netvlies hadden staan.” De kracht ver herhaling dus, lijkt het devies van Poetin te zijn. “Dan komt het ook veel sterker binnen.”

Voor een Rus is het “bijna niet meer mogelijk” om nieuws van een onafhankelijk medium te vergaren, vertelt de universitair docent. Dat zit vooral in de beperking van de media. Zo is televisie bijna volledig in handen van de staat en zijn inmiddels de laatste onafhankelijke journalistieke outlets geblokkeerd of opgedoekt. “Er is eigenlijk niks meer over.”

Novaja Gazeta

Behalve dan Novaja Gazeta, zo vertelt Wijermans. Deze Russische, onafhankelijke en liberaal georiënteerde krant is zo ongeveer het enige medium dat nog niet in handen is van Poetin of de Russische staat. Dat zit echter een ‘maar’ achter. Want “zij mogen ook niet meer over de oorlog schrijven”. Als zij dat wel doen en informatie delen die niet door de Russische autoriteiten is ‘geverifieerd’, dan “kun je daar tot 15 jaar celstraf voor krijgen”.

Novaja Gazeta schrijft bijvoorbeeld wel over de protesten die plaatsvinden. Maar dan heet het volgens Wijermans “een protest tegen hetgeen wat wij van de autoriteiten niet mogen benoemen”. Ofwel: een protest tegen de oorlog van Rusland en Poetin in en tegen Oekraïne.

Protesten

Er is dus een deel van het Russische volk dat zich niet achter de oorlog schaart. Zij gaan de straat op en protesteren tegen het beleid van Poetin, met alle gevolgen van dien. “Zij riskeren een heleboel verschillende dingen”, zegt Weijermans over de demonstranten. “Ten eerste de arrestatie, waar veel geweld bij wordt gebruikt. Ook tijdens de verhoren na de arrestatie.”

Mensen die gearresteerd worden moeten direct hun telefoon inleveren en al hun berichten laten lezen. Dat betekent dat zij nog hogere straffen opgelegd kunnen krijgen, voor wat er op hun telefoon staat. “Maar voor alleen al het deelnemen aan een protest kun je de gevangenis in gaan.”

LEES OOK: Strijd om Kiev staat op punt van beginnen: ‘Geweld gaat nog veel erger worden’

Door: Vick ten Wolde