main-logo NPO Start
Steun WNL Steun WNL Steun WNL
Goedemorgen Nederland - 5 maart 2022 — 13:20

Cyberaanvallen en nepnieuws: ‘Onze eigen regels zijn onze derde vijand’

Het is belangrijk om de emoties achter de gruwelijke beelden van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne te kunnen begrijpen. Volgens oud-directeur van de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) Pieter Cobelens moeten we er alleen wel voorzichtig mee doen, omdat er veel nepnieuws circuleert.

“Je wordt natuurlijk boos als je ziet dat kinderen en mensen om het leven komen. Of je krijgt een misplaatst blij gevoel als er een Russische tank wordt opgeblazen”, zegt Cobelens in Goedemorgen Nederland op NPO1. “Maar”, zegt hij: “Beide kanten hebben er baat bij om dat soort effecten te creëren.”

Sleepwet

Het belang om nep- en echt nieuws van elkaar te onderscheiden is enorm. In Nederland wordt dit gedaan door inlichtingendiensten. “Hoe meer informatie je uit verschillende hoeken krijgt, hoe moeilijker het te manipuleren is”, zegt Cobelens. “Maar wat hebben wij gedaan in Nederland, we hebben een wet aangenomen die de ‘Sleepwet’ heet, waardoor we het die inlichtingendiensten hartstikke moeilijk maken.”

Tweede Kamerlid voor de VVD, Ruben Brekelmans, is het eens met Cobelens: “In zo’n oorlogssituatie als deze is het belangrijk dat je tot de juiste informatie komt en die ook kunt delen. En dat daar dan niet allerlei ingewikkeldheden in de weg zitten, waardoor je niet snel kunt handelen.” Volgens Brekelmans is de afweging tussen privacy en belang altijd een grijs gebied. “Maar het is nu een oorlogssituatie en dus zul je die afwegingen anders moeten maken.”

Gevaar cyberaanvallen

Er zijn allerlei voortekenen waardoor de dreiging van cyberaanvallen vanuit Rusland op het Westen reëel te noemen is. Volgens Brekelmans moeten we nu vooral kijken naar wat ons in de weg zit om onze nationale veiligheid in gevaar brengt. “Als je daar voorbereidingen voor wil treffen om ons daartegen te beschermen dan kan het ook zijn dat je dingen moet doen die niet helemaal in lijn zijn met de sleepwet. Daar zullen we kritisch naar moeten kijken, anders zetten we onze eigen veiligheid op het spel.”

“Iedereen kijkt naar Oekraïne en ondertussen let niemand meer op de achterdeur”, zegt Cobelens. “En onze achterdeur, cyber, is een van de meest kwetsbare dingen we in onze samenleving hebben.” Nederland is een van de meest gedigitaliseerde landen van de wereld, legt Cobelens uit. “Als we alle maatregelen die we tegen Poetin nemen, omkeren en op onszelf richten, dan valt onze samenleving stil. En als onze samenleving stilvalt door cyberaanvallen van bijvoorbeeld Poetin, dan kan dat een reden zijn voor ons om Artikel 5 aan te vragen.” Artikel 5 houdt in: ‘een aanval op 1 is een aanval op allen’ vanuit de NAVO.

‘Knappe koppen’

De inlichtingendiensten worden wel degelijk dwars gezeten door de ‘knappe koppen’ bij de overheid. “Nu is het zaak dat die knappe koppen die wij bij het bedrijfsleven hebben, weten te mobiliseren”, zegt Cobelens. “We moeten proberen de kennis en de kunde die we hebben, niet dwars te laten zitten door onze eigen regels. Onze eigen regels zijn onze derde vijand.”

Tweede Kamerlid voor de VVD, Ruben Brekelmans, is het ermee eens en heeft ook geopperd in de Tweede Kamer om zowel cyberexperts van de overheid, als uit het bedrijfsleven, bij elkaar te brengen in een nationaal crisisteam. “We staan mogelijk voor een ongekende cyberaanval.”

LEES OOK: Is digitaal knooppunt Nederland veilig voor een cyberaanval? ‘Je kunt niet zomaar een kabeltje eruit trekken’

 

 

 

Door: Redactie

Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier

Podcast: Sven Op 1

Het aantal asielzoekers dat Nederland staat te wachten “is niet op een verantwoorde manier op te vangen”, stelt oud-minister Henk Kamp. Wat hem betreft is de maat dan ook vol. “Het is een onhoudbare situatie, en ik heb geen geduld.” Als er geen andere weg mogelijk is, adviseert hij daarom dan ook desnoods het Vluchtelingenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) op te zeggen.

Sven Op 1 is nu te beluisteren via je favoriete podcast-app.

Podcast Het Misdaadbureau

Minister Dilan Yeşilgöz vertelt waarom zij straatintimidatie wil verbieden. Wie zijn de daders? Laten ze zich weerhouden door een boete? En zijn er genoeg handhavers om daadwerkelijk in te grijpen?

Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met minister van Justitie en Veiligheid Dilan Yeşilgöz, burgemeester van Arnhem Ahmed Marcouch en gedragspsycholoog Dané Mulder. Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom is in de cijfers en achtergronden gedoken.

Nu te beluisteren in je favoriete podcastapp!

Verdachte fataal ongeval A59 filmde zijn snelheid: 250 km per uur

De 33-jarige man uit Zevenbergschen Hoek, die ervan wordt verdacht dat hij vrijdagavond 10 maart een dodelijk ongeval veroorzaakte op de A59 bij Sprang-Capelle, reed…

Lees meer

Meerdere Jumbo-winkels verbannen sigaretten: ‘Niet meer van deze tijd’

Minstens vier Jumbo winkels stoppen een jaar eerder dan gepland met de verkoop van sigaretten, zo blijkt uit een rondgang van Omroep Brabant. Het gaat…

Lees meer

Overleden chauffeur na aantal dagen aangetroffen in cabine van truck

Op een parkeerplaats in Eindhoven heeft de politie dinsdagnacht een overleden vrachtwagenchaffeur gevonden. Dat meldt Omroep Brabant. Vermoedelijk lag de man er al enkele dagen….

Lees meer

Haagse burgemeester niet blij met niet vervolgen A12-blokkeerders

Burgemeester Jan van Zanen van Den Haag is “niet blij” met het besluit van het Openbaar Ministerie om de klimaatactivisten die zaterdag de snelweg A12…

Lees meer

Rechter gaat voorlopig niet mee in bezwaar ON! tegen brief Uslu

De rechter gaat voorlopig niet mee in het bezwaar van omroep Ongehoord Nederland tegen de brief van de NPO aan staatssecretaris Gunay Uslu (Media). Dat…

Lees meer

Aantal mensen in bijstand blijft dalen door krappe arbeidsmarkt

Het aantal mensen in de bijstand loopt steeds verder terug, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van eerste voorlopige cijfers. Sinds begin 2013…

Lees meer

Seksueel grensoverschrijdend gedrag in vrouwengevangenis Nieuwersluis

Gedetineerde vrouwen in de gevangenis in Nieuwersluis (Utrecht) zijn slachtoffer van structureel niet-integer gedrag, waaronder seksueel wangedrag, vanuit het personeel. Dit is de conclusie van…

Lees meer

Nederlandse verdachte bij groot Duits onderzoek naar IS-netwerk

In het grote onderzoek naar een financieringsnetwerk van terreurbeweging Islamitische Staat, waarvoor in heel Duitsland invallen zijn gedaan, is ook een Nederlandse verdachte in beeld….

Lees meer

VVD-prominent Henk Kamp over asiel: zeg desnoods internationale verdragen op

Het aantal asielzoekers dat Nederland staat te wachten “is niet op een verantwoorde manier op te vangen”, stelt oud-minister Henk Kamp in het WNL-radioprogramma Sven…

Lees meer

Bergkamp stuurt brief aan Twitter: neem directe actie tegen dreigtweets aan Kamerleden

Twitter moet “directe actie” en “serieuze stappen” nemen tegen bedreigende en gewelddadige tweets richting Tweede Kamerleden, zegt Kamervoorzitter Vera Bergkamp. Ze schrijft een brief aan…

Lees meer