‘Wijdverbreide’ aanval Rusland op Oekraïne: ‘Ons aarzelende gedrag heeft Poetin niet weerhouden’

Er is “duidelijk sprake van een wijdverbreide aanval op Oekraïne”, zegt defensiespecialist van het The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) Peter Wijninga in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Afgelopen nacht viel Rusland Oekraïne verder binnen. In veel Oekraïense steden zijn volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski explosies gehoord.

Volgens Wijninga voert Rusland luchtaanvallen uit die vooral zijn gericht op “het uitschakelen van commandostructuur, waarmee het Oekraïense leger kan worden aangestuurd”. Op die manier zou de “besluitvormingscyclus” daarvan worden verstoord. Ook zijn er aanvallen op luchthavens, waardoor de Oekraïense luchtmacht niet het luchtruim kan kiezen, zegt Wijninga. “Startbanen zijn kapot.”

Ook wordt er gevochten in het oosten van de Donbas, “buiten het gebied wat door de rebellen is bezet”, vertelt de defensiespecialist. “Dat geeft in ieder geval aan dat Rusland het voorzien heeft op de gehele Donbas. Met Donetsk en Luhansk, waar de rebellen ook hun claim op leggen.”

Landbrug

Wijninga “acht het niet onwaarschijnlijk” dat Rusland een landbrug wil creëren naar De Krim, het Oekraïense schiereiland dat al sinds 2014 door de Russen wordt bezet. Daarvoor zou een gebied tussen de Donbas en het in het zuiden gelegen Marioepol, aan de Zee van Azov, moeten worden veroverd. “Ze hebben nu alleen een brugverbinding met De Krim, maar dat is uiterst kwetsbaar. Ze hebben daar een grote marinebasis. Die willen ze goed kunnen bereiken  Dat is wat denk ik eventueel de volgende stap zou kunnen zijn.”

Maar niemand kan met zekerheid zeggen wat de Russische president Vladimir Poetin van plan is, benadrukt Wijninga. “We weten het niet, dus we moeten afwachten.”

Nederlandse sancties

Premier Rutte kwam rond 10.00 uur samen met een aantal leden van het kabinet voor overleg over de situatie in Oekraïne. Mogelijke nieuwe sancties worden daar besproken, maar volgens Wijninga kan Nederland op dit moment weinig van betekenis doen. “Hele zware sancties hadden we eigenlijk al heel snel moeten afkondigen, om Poetin in ieder geval de pijn in het vooruitzicht te stellen. Ons aarzelende gedrag, met het misschien mondjesmaat toepassen van sancties, heeft hem er niet van weerhouden.”

Poetin voert nu “een soort salamitactiek” uit, legt Wijninga uit. “Waarbij hij iedere keer een stapje verder gaat en kijkt hoe wij reageren. Valt het dan mee, of denkt hij dat hij de pijn van de reactie kan lijden, dan gaat hij gewoon verder.”

Wat Nederland wel kan doen is de Russische invasie “in de meest scherpe bewoording afkeuren”, zegt Wijninga. “Binnen de Europese Unie moet Nederland echt pal staan achter de zwaarste sancties die je op dit moment kunt opleggen. Dat zou onder meer kunnen betekenen het afsluiten van het internationale betalingssysteem Swift. Dat doet onszelf ook pijn, dus dat is wel een afweging. Maar dat is het enige waar je zo op kunt mikken.” Later vandaag vertrekt Rutte naar Brussel voor overleg met de andere Europese leiders.

Wapens

Het sturen van meer wapens en andere militairen spullen naar Oekraïne is een lastig verhaal, denkt Wijninga. “Het is de vraag of die dan op de plaats van bestemming kunnen komen. In feite kunnen we niet heel veel betekenen op dit moment. Dat is erg triest, maar het is niet anders.”

LEES OOK: Oud-commandant Landstrijdkrachten: ‘Militaire operatie in Oekraïne kan leiden tot regimewissel’

Door: Peter Visser