Poetin erkent volksrepublieken Donetsk en Loehansk: ‘Een aangekondigde tragedie’

In een lange toespraak tot het Russische volk maakte de president Vladimir Poetin zojuist bekend dat Rusland de twee afvallige pro-Russische regio's in het oosten van het buurland Oekraïne erkent als onafhankelijke staten. Daarmee gooit Rusland olie op het al ontzettend onrustige vuur. "Het was een angstaanjagende toespraak", zegt politiek directeur Politieke Zaken bij HCSS Han ten Broeke erover in WNL Haagse Lobby. "We zijn de fase van schijnbewegingen nu voorbij."

Poetin zei tijdens zijn speech dat hij de staten in 'de nabije toekomst' zal erkennen. Het is dus nog niet officieel. Wanneer dat definitief gebeurt, liggen alle militaire opties open. "Het is eigenlijk een aangekondigde tragedie", zegt Ten Broeke.

De grote vraag is wat de Europese Unie, die zich in de afgelopen maanden presenteerde als "relatief grote eenheid", nu gaat doen. "Die eenheid moet nu ook blijken door een reactie waar geen licht zit tussen de verschillende EU-landen", zegt Ten Broeke. En als die reactie bestaat uit sancties, ben ik heel benieuwd welk deel van de enorm zware sancties waar men het telkens over gehad heeft dan nu kunnen volgen."

Hoe reageert de EU?

Want de speech van Poetin is bedreigend, benadrukt Ten Broeke, maar de vraag is of Europa wacht tot de beide republieken daadwerkelijk Russische militairen gaan uitnodigen om voor de veiligheid van die republieken te gaan zorgen. "Dan zouden Russische militairen de grens oversteken, en zou datgene gebeuren waar iedereen nu al maanden naar zit te kijken", zegt hij. "Dat is het einde van de Minsk-akkoorden waar Rusland zelf hele tijd zo op aan zit te dringen dat het Westen daar opnieuw naar terug zou moeten keren."

Er moet dus een samengestelde reactie komen vanuit de EU, zegt Ten Broeke. "En er is de afgelopen dagen ook wel gehint op het type sancties. Van der Leyen (voorzitter van de Europese Commissie, red.) had het erover dat Rusland uit het financiële systeem wordt gegooid, Swift. Ik acht dat nog als een verregaande stap."

Swift is een platform op basis waarvan betalingen kunnen worden gedaan, een cruciaal systeem dat tussen banken communiceert. Het hoofdkantoor staat in Rusland. "Dat is een keer eerder gebeurd, na 9/11. Het nadeel daarvan is dat zo'n betalingssysteem onafhankelijk en dus niet politiek beïnvloedbaar hoort te zijn. Als Swift nu weer zal worden gebruikt is dat wel het einde van het systeem." Dat is niet alleen nadelig voor de Russen, maar ook voor het Westen. "Dan krijg je een soort ontkoppeling tussen autoritaire economieën en westerse liberale economieën."

Het is volgens Ten Broeke dan ook veel aantrekkelijker en voor de hand liggender om een aantal banken te pakken als Sberbank en de VTB bank. "Dat ligt meer voor de hand als sanctie."

LEES OOK: Oud VS-ambassadeur Schuwer: leg Poetin nu al sancties op