Vanaf nu dan echt tijd voor nieuw elan? ‘Coalitieakkoord biedt hoop en perspectief’
'Nieuw leiderschap' was de afgelopen maanden de veelgehoorde magische term. Als de bordesscène er zometeen op zit begint Rutte IV aan een regeerperiode waarin er werk gemaakt moet worden van een "nieuw elan". Volgens publicist Aylin Bilic biedt het coalitieakkoord wat dat betreft wel degelijk perspectief. "Ik heb stille hoop dat men het allemaal anders wil gaan doen, en de oppositiepartijen ook daadwerkelijk gaan focussen op het brengen van een alternatief plan als ze het ergens niet mee eens zijn."
Bilic denkt dat het kabinet heeft bijgedragen aan de polarisatie die op dit moment heerst in de samenleving, onder meer door heel lang te doen over de formatie. "Dus ik hoop dat ze zich de komende tijd zullen richten op het uitwerken van het coalitieakkoord in de Tweede Kamer, en dat men niet voortdurend bezig is met een soort permanente verkiezingscampagne. Want daar lijkt het af en toe op in de debatten", zegt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
De bedoeling is onder meer dat de Tweede Kamer meer inspraak moet krijgen. "Het regeerakkoord biedt wat dat betreft wel openingen. Het is minder gedetailleerd dan het wel eens geweest is", zegt campagnestrateeg Henri Kruithof daarover. Maar of de Kamer echt veel meer mee mag praten hangt af van de opstelling van de coalitiepartijen, zegt hij. "Die moeten dan ook de ruimte geven om beleidswijzigingen toe te staan. En ze zullen ook wel moeten, want het kabinet heeft in de Eerste Kamer geen meerderheid."
Nieuw elan betekent nieuwe gezichten
Als het gaat om nieuw elan, gaat het ook om nieuwe gezichten. Zoals Christianne van der Wal, de beoogd minister voor Natuur en Stikstof. "Zij is partijvoorzitter van de VVD en kan goed organiseren", weet Kruithof, die benadrukt dat hij inhoudelijk niet veel over haar weet. "Maar ze is wel gewend om leiding te geven. Ze is wethouder en gedeputeerde geweest. "Dus ze kent politieke mores in ieder geval op lokaal niveau."
Kruithof benadrukt dat de landelijke politiek wel "echt anders" is dan de lokale. "De Tweede Kamer is toch meer een slangenkuil dan de gemeenteraad of de Provinciale Staten."
Europarlementariër Liesje Schreinemacher (VVD) wordt minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. "Samen met Wiersma is ze één van de jongste bewindspersonen", zegt Bilic. "Laten we hopen dat zij het op een goede manier invult, met haar motivatie, haar drijfveren en de kennis die ze tot nu toe opgebouwd heeft voor buitenlandse handel."
Schreinemacher heeft behoorlijk wat ervaring, zegt Kruithof. "Ze is fractiemedewerker geweest van de VVD in de tijd dat ik er nog zat, en daarna is ze politiek assistent geweest van de minister van Defensie."
In tegenstelling tot Robbert Dijkgraaf. De nieuwe minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) was nog niet eerder werkzaam in de politiek. "We hebben eerder meegemaakt dat we hoge verwachtingen hadden van een wetenschapper die het ook in de publiciteit goed deed, Ronald Plasterk", vergelijkt Kruithof. "En dat is in de politiek toch minder goed afgelopen."
Volgens Bilic zijn de twee echter niet goed te vergelijken. "Dijkgraaf had een missie en is daarvoor bij de PvdA gegaan, en die missie is min of meer niet geslaagd. Zijn ambitie was vrij groot", zegt ze daarover. "Het zijn qua karakterologische eigenschappen twee totaal verschillende mensen, heb ik me laten vertellen. Hij heeft geen politieke bestuurlijke ervaring, dus het is een gok. Maar ik ben wel hoopvol."
Hoeveel kabinetten-Rutte staan ons nog te wachten?
Als het aan Rutte ligt is dit in ieder geval zeker niet het laatste kabinet onder zijn leiding. "Hij heeft altijd gezegd dat dit het mooiste baantje is dat er is. Dus wat hem betreft komen er nog zes kabinetten meer", besluit Kruithof.
LEES OOK: Raymond Knops teleurgesteld over vertrek uit kabinet: ‘Nog niet klaar voor mijn gevoel’