Nieuw coalitieakkoord maar ook nieuwe politieke cultuur: ‘Daarmee haal je het debat terug naar de Kamer’

“Omzien naar elkaar en vooruitkijken naar de toekomst.” Dat staat voorop het bijna vijftig pagina’s tellende coalitieakkoord voor de komende bestuursperiode. ChristenUnie-onderhandelaar Carola Schouten is blij dat de vier partijen eruit zijn gekomen. “En nu gewoon aan de slag gaan”, vertelt ze in Goedemorgen Nederland. “Dit land heeft lang genoeg gewacht op een missionair kabinet, te lang.”

Volgens Schouten zijn er enorme opgaves rondom corona, zorg, klimaat en betaalbaar wonen. “Dat kan je het beste doen als je een kabinet hebt dat gewoon aan de slag gaat. Bij de presentatie gisteren werd wel duidelijk dat het kabinet de besluiten neemt maar dan moet het in het debat in de Kamer duidelijk worden of er ook draagvlak voor is. Dat moet niet alleen met de coalitie, dat moet ook met andere partijen. Soms moeten wij daar ook een robbertje over vechten maar laat het debat ook plaatsvinden daar en laat niet alles dichtgetimmerd zijn.”

‘Hard werken maar het kan zeker’

Ook D66’er Rob Jetten benadrukt dat het belangrijk is dat het debat zich juist in de Kamer afspeelt. “Dat moet veel meer in die blauwe stoeltjes plaatsvinden. Het belangrijkste verschil dat wij willen is dat vrijdag in de ministerraad de belangrijkste besluiten worden genomen en dat de minister met de Tweede Kamer het gesprek aangaat om te kijken of er een meerderheid voor zijn plannen is.”

In het coalitieakkoord is ook opgenomen dat meer toenadering moet worden gezocht met constructieve partijen. “Dat is eigenlijk elke partij die nu van plan is met ons naar de plannen te kijken die nu in het coalitieakkoord staan, daar ideeën over heeft en aan bij wil dragen, misschien wel verbeteren”, vertelt VVD-secondant Sophie Hermans. “Na het debat over de Miljoenennota hebben wij met deze vier partijen, toen waren wij nog niet aan het onderhandelen, gekeken of wij tot een pakket kunnen komen zodat wij in 2022 al wat problemen op kunnen lossen. En dat is toen gelukt. Het is hard werken maar het kan zeker.”

‘Overheid die meer dienstbaar is aan zijn burgers’

Met GroenLinks en de PvdA werd ook al samengewerkt en die partijen hadden ook aan de formatietafel kunnen zitten. “Het is een hele lange en soms vervelende aanloop geweest totdat wij echt serieus met deze vier partijen om tafel zijn geraakt”, aldus CDA-secondant Pieter Heerma. “In dit coalitieakkoord hebben wij gepoogd een breuk te maken met wat dan de oude bestuurscultuur heet en weer naar betere dualistische verhoudingen te gaan, dus op een andere manier te gaan werken. Veel daarvan zie al al terug in het eerste hoofdstuk van het coalitieakkoord waarin het veel gaat over het herstel van het vertrouwen van de burger in de overheid. Een overheid die meer dienstbaar is aan zijn burgers, iedereen ziet dat bij de toeslagenaffaire iets mis is gegaan.”

Zo wordt ingezet op het versterken van de rechtspositie van de burger, meer loketten en de overheid dichtbij, aldus Heerma. “Daar wordt ook veel geld voor uitgetrokken. Maar de politieke cultuur moet dus ook veranderen. Dat begint met het stoppen met dichtgetimmerde maandagochtendoverleggen die ik net als de heer Jetten ook niet ga missen. Daarmee haal je het debat dus terug naar de Kamer. Maar dat heeft ook een nieuwe politieke cultuur in de Kamer nodig. Het lijkt wel of die debatten verworden zijn tot elkaar spitsvondig aanvallen en filmpjes maken voor Twitter in plaats van een debat om er samen uit te komen. In de laatste weken ging het zelfs met intimidaties van collega’s gepaard. Dat zou anders moeten zijn. Oppositie en coalitie zouden daar allebei een stapje naar voren moeten zetten.”

LEES OOK: Nieuw kabinet wil dat discussie ook in brede midden wordt gevoerd: ‘Grote stille meerderheid snakt naar fatsoenlijk gedrag’

Door: Redactie