Steeds meer gevallen van schurft in Nederland: ‘Als we niets doen wordt het erger’
De besmettelijke huidziekte schurft wordt steeds vaker gediagnosticeerd in Nederland. Naar schatting lopen ongeveer 100.000 Nederlanders dit jaar schurft op. "Zorgelijke aantallen. Als we hier niets tegen doen, wordt het alleen maar erger”, zegt Ewout Fanoy, die arts is bij de GGD Rotterdam-Rijnmond, tegen De Telegraaf.
In 2014 hadden nog geen 30.000 Nederlanders schurft. De stijging in de afgelopen maanden wordt onder meer geconstateerd door Nivel, een publiek kennisinstituut dat onderzoek doet naar de gezondheidszorg en daarvoor gegevens van huisartsen verzamelt. Ook bij farmaceuten is te zien dat de bestaande crème (permetrine) en pillen (ivermectine) tegen schurft veel worden afgenomen.
Vooral onder jongeren en studenten neemt het aantal schurftgevallen toe. De meeste gevallen komen voor in Groningen, Drenthe en Rotterdam-Rijnmond. In week 46 betrof het 14 op de 100.000 mensen in Nederland, maar dat zijn slechts de mensen die zich hebben gemeld bij de huisarts.
Wat is schurft precies?
Schurft, ook wel scabiës genoemd, wordt veroorzaakt door schurftmijt. Dat is een soort spinnetje dat je niet met het blote oog kunt zien. Hij kruipt bij huid-op-huidcontact over, en heeft daar ongeveer een kwartier voor nodig. Vluchtig contact is dus geen risico, maar langdurig contact wel.
De schurftmijt graaft gangetjes in de huid en legt daar eitjes. Dat zorgt voor jeuk, vooral 's nachts, en schilfers tussen de vingers, in de liezen, in huidplooien en op de buik of rug. De bultjes en schilfers gaan zonder behandeling niet weg.
'Systematische aanpak is nodig'
Snelle herkenning van klachten, een goede behandeling en groepsgerichte aanpak kunnen de toename remmen volgens de arts. Ook hoogleraar klinische microbiologie Heiman Wertheim van het Radboudumc in Nijmegen waarschuwde eerder in het AD al dat er een systematische aanpak nodig is. "Anders gaat het echt verkeerd en zullen de aantallen alleen maar oplopen."
Die opwaartse trend is al een aantal jaar te zien. "De cijfers op jaarbasis zijn onze precieze cijfers, maar we kijken ook wekelijks naar de gegevens van huisartsen. En daarin kun je heel goed zien of er plotselinge veranderingen zijn", vertelde Mariëtte Hooiveld, projectleider surveillance bij Nivel, eerder deze week aan Radar. Desalniettemin ziet ze wel een trend op korte termijn.
Hoe komt het?
De grote vraag is natuurlijk waar deze toename door komt. "Bij alle besmettelijke ziekten zien we een afname door de coronamaatregel van afstand. Maar bij scabiës blijft de stijging doorzetten. In studentenhuizen, verpleeghuizen, kortom: in huizen waar veel mensen dicht op elkaar zitten, zijn uitbraken", licht GGD-arts Fanoy toe tegenover De Telegraaf.
Schurft komt vaak voor in de arme landen in Afrika en het Midden-Oosten. "In Syrië bijvoorbeeld ook. Het kan voor een deel dus te maken hebben met migratie", zegt Fanoy. "Of met vakantiegangers, of met de toename van studentencontact onderling. Scabiës wordt overgebracht door lichamelijk contact, zoals binnen gezinnen of bij seksueel contact. In het deel van Duitsland dat tegen Nederland aanligt, komt ook veel scabiës voor."
DNA-onderzoek naar de huidmijt werpt hopelijk licht op de reden van de toename. Fanoy wil bijvoorbeeld graag weten of het DNA van de Nederlandse mijt hetzelfde is als dat van de Duitse mijt. "En of we in ons land verschillende varianten van de huidmijten hebben binnen groepen in de samenleving. Met het DNA-onderzoek hopen we beter te begrijpen via welke routes de mijt zich verspreidt. Als we dat weten, dan kunnen we daarop extra communicatie richten."