Is er snel een nieuw kabinet? ‘Tachtig procent van het uitgelekte document komt ook in het regeerakkoord’

Een kerstcadeau, of misschien wel een presentje tijdens Sinterklaas, is in de maak. Rond die tijd ligt er namelijk naar alle verwachtingen een regeerakkoord op tafel. Formerende partijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie praten donderdag en vrijdag weer verder om weer wat plooien glad te strijken.

Men heeft er lang op moeten wachten. Sterker nog, niet eerder heeft een demissionair kabinet er zo lang over gedaan om tot een akkoord te komen. Ondanks dat lijken de formerende partijen stapje voor stapje dichter tot elkaar komen. Dat ziet ook politiek commentator van De Telegraaf, Wouter de Winther. “Het doorhakken van knopen gaat nu echt gebeuren”, zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO1.

De locatie waar VVD, CDA, D66 en CU met elkaar om tafel zitten leent zich daar ook voor volgens De Winther. Een rustige omgeving zonder al te veel afleiding: De Zwaluwenberg in Hilversum. “Dit is het moment waar je gaat besluiten hoeveel geld je gaat vrijmaken voor klimaatbeleid en wat je gaat doen met het asielbeleid.” Ook medische en ethische kwesties komen volgens hem aan bod. Maar “daar horen en lezen wij nog weinig van”.

Blunder Segers

Woensdag lekte er document uit van Gert-Jan Segers. de CU-fractieleider had eerder een geheim formatiedocument in de trein laten liggen en dat belandde uiteindelijk in de handen van de pers, die het op zijn beurt woensdag openlijk publiceerde. “Wat opviel was dat VVD en CDA allerlei dingen in de uitverkoop aan het gooien zijn voordat ze überhaupt aan de onderhandelingstafel zaten met D66 en later CU”, zegt De Winther. “Het is logisch dat je compromissen moet sluiten en dat partijen bepaalde wensen uitspreken”, zoals het herinvoeren van de studiebeurs van het CDA.

Maar als het gaat om het domein van de woningen, dan ligt het anders. Daar is men te stellig in. Daar lijkt weinig ruimte te zijn voor onderhandelingen. Wat nog meer opviel was dat er meerdere zaken, zoals het migratiebeleid, in het document stonden. Iets wat niet in elk verkiezingsprogramma naar voren kwam. “Het wordt dan wel ingewikkeld. Dat als je voordat de onderhandelingen zijn begonnen, je eigenlijk het verkiezingsprogramma uit het raam hebt gegooid.”

Achterban

“Voor D66 zien de plannen er goed uit. Die achterban zal dit omarmen. Dat geldt niet voor Hoekstra (CDA, red.) en Rutte (VVD, red.). Die hebben wat uit te leggen aan hun achterbannen”, zegt Peter Kanne, onderzoeker I&O Research. Omdat dus veel onderwerpen niet in hun verkiezingsprogramma’s stonden en tijdens de campagne van voor de verkiezingen hebben ze het er ook niet over gehad.

Tekst gaat verder onder de tweet.

Vanochtend zeg ik bij @OmroepWNL wat over het “treindocument” van Segers (contouren van Rutte IV). Ik legde deze plannen naast opvattingen 4 kiezersgroepen.

Lijkt volledig toegeschreven naar D66(-achterban). VVD en CDA hebben hun achterbannen op onderdelen wel wat uit te leggen pic.twitter.com/q7mpWx8ofm

— Peter Kanne (@PeterKanne1) November 18, 2021

“De achterbannen van die partijen (CDA en VVD, red.) lijken op elkaar”, gaat Kanne verder. “Er is overredingskracht nodig als het gaat om ambitieus klimaatbeleid, beperken van de veestapel, toelaten van meer arbeidsmigranten, asielzoekers.” Veel van die plannen zijn echter onvermijdelijk, erkent de researcher. “Maar met goed leiderschap van Hoekstra en Rutte kunnen ze heel ver komen.”

De Winther verwacht hetzelfde. Vooral bij de VVD, want “die wint toch elke keer bij de verkiezingen”. Wat betreft Wopke Hoekstra ligt het iets anders. “Het wordt ingewikkeld voor hem als het gaat over stikstof of hoe er met boeren wordt omgegaan.” Vroeger stemde heel veel boeren op het CDA. “Omdat ze daar veilig waren”, vertelt De Winther. “Hij moet daar noodgedwongen vanwege rechterlijke uitspraken de koers bijzetten.” En dat zou bij de achterban een moeilijk verhaal worden.

’80 procent keert terug’

“Er wordt een beetje gedaan of het allemaal niks voorstelt”, zegt De Winther nog over het uitgelekte treindocument. “Het zijn niet een paar adressen uit een telefoonboek. Het zijn inhoudelijke documenten, waarvan je heel duidelijk kunt zien dat misschien wel 80 procent straks ook terugkeert in het nieuwe regeerakkoord.”

LEES OOK: Nieuw geblunder: CU-leider Segers laat conceptregeerakkoord VVD en CDA in trein liggen

Door: Vick ten Wolde