De Jonge dringt aan op eerlijke spreiding coronapatiënten: ‘Zorg zo toegankelijk mogelijk houden’
Demissionair zorgminister Hugo de Jonge dringt aan op een eerlijke spreiding van coronapatiënten. "Als we het eerlijk verdelen, als iedereen zijn fair share pakt, dan lukt het om de zorg voor iedereen zo toegankelijk mogelijk te houden", zegt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
De ziekenhuizen in Limburg kunnen de toestroom van coronapatiënten niet meer aan, schreven ze dinsdag in een gezamenlijke brief aan de minister. "De zorgcapaciteit in Limburg heeft een maximum bereikt", aldus de ziekenhuizen. "Het is heel erg druk in die ziekenhuizen, dus laten we alsjeblieft alles op alles zetten om met elkaar te zorgen dat die ziekenhuizen het minder druk krijgen", reageert De Jonge. "Voor de ziekenhuizen zelf geldt: zorg dat we de patiënten eerlijk verdelen over alle ziekenhuizen van Nederland."
Er zijn momenteel veel coronapatiënten, "maar we hebben ook best veel ziekenhuizen", stelt de minister. Spreiding kan de druk op de ziekenhuizen verlichten. "Onze toezichthouders heb ik gevraagd er extra goed op toe te zien. En alle dingen die we zelf kunnen doen om het aantal besmettingen te verminderen: doe dat ook", aldus De Jonge.
Zorginfarct in Limburg
Door de stijgende aantallen besmettingen “stevenen we rechtstreeks af op een zorginfarct en het hele systeem loopt vast”, schrijven de Limburgse ziekenhuizen. De situatie wordt bemoeilijkt doordat een deel van de patiënten niet of nauwelijks kan worden overgedragen naar andere regio's, zegt het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).
Het gaat om mensen met of zonder corona, die thuiszorg of verpleeghuiszorg nodig hebben, maar daar niet terechtkunnen. Zij moeten dan in het ziekenhuis blijven liggen, terwijl ze daar eigenlijk geen behandeling meer nodig hebben.
De verpleeg- verzorgingstehuizen en thuiszorginstellingen (VVT) in Limburg kampen, net als in andere regio's, met een personeelstekort. Dat is opgelopen door de coronapandemie. Daarnaast wonen er in Limburg relatief veel ouderen, legt een woordvoerster uit. Die combinatie zorgt volgens haar voor een 'verstopping' van de zorgketen: dat wil zeggen dat mensen eigenlijk weg mogen uit het ziekenhuis, maar niet kunnen doorstromen naar vervolgzorg. "Daardoor blijven ze dan een ziekenhuisbed bezet houden."
Een woordvoerder van het Maastricht Universitair Medisch Centrum zegt in een reactie dat de Limburgse ziekenhuizen al weken boven de 'fair share'-afspraken zitten, waarbij patiënten via het LCPS buiten de regio geplaatst kunnen worden als de ziekenhuizen overvol zijn. "Maar dat gebeurt niet", vat de woordvoerder samen. "Slechts héél spaarzaam worden patiënten uit Limburg buiten de regio geplaatst."
Bestuursvoorzitter van het Franciscus Gasthuis & Vlietland in Rotterdam Marjolein Tasche zegt dat haar ziekenhuis ook boven de fair share zit en daarom geen patiënten uit Limburg kan opvangen. "Maar in Limburg zit het nóg meer in de plus", zegt ze in Goedemorgen Nederland. Er zijn ook regio's die nog onder het fair share-aandeel zitten, stelt Tasche. "Het landelijke coördinatiecentrum moet dan verdelen."
Spreiden kan 'absoluut beter'
Bij het programma Nieuws & Co op NPO Radio 1 gaf de voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) Ernst Kuipers dinsdagmiddag aan dat de druk ook in de ziekenhuizen in de regio Zwolle heel hoog is. Alle andere delen van het land helpen mee door zoveel mogelijk coronapatiënten uit Limburg en Zwolle over te nemen. Waar vorige week dagelijks een handvol mensen werd verplaatst naar een andere regio, gaat dat afgelopen dagen telkens om tussen de tien en twintig mensen per dag. Dat spreiden "kan absoluut beter", aldus Kuipers. Maar als andere regio's meer coronapatiënten gaan opnemen, zal dat wel steeds meer ten koste gaan van de reguliere zorg.
Volgens Tasche "wil iedereen meewerken", maar klopt het dat er soms ziekenhuizen zijn die een coronapatiënt kunnen overnemen. Ook duurt het vaak even voor een patiënt elders terecht kan. "Als het druk is, meldt je je aan voor overplaatsing. Maar na zes of acht uur is zo'n patiënt dan pas weg. Dat betekent nog steeds heel veel drukte."
En dat is niet te voorkomen, zegt Tasche. "Die patiënten komen natuurlijk naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis, waar soms spoedeisende hulpen even moeten sluiten, ook bij ons in de regio."
Soms is het zelfs zo druk dat ambulances meer dan een uur rondrijden op zoek naar een ziekenhuis waar een coronapatiënt terecht kan, bevestigt Tasche. "Soms vraag je als ziekenhuis: kan ik even worden ontzien? Wij hebben ook situaties gehad dat er vijf ambulances voor de deur stonden en de spoedeisende hulp helemaal vol zat. Dat zijn situaties waarvan Limburg aangeeft: dat komt voor. Vorige week is dit ook nog bij ons gebeurd", aldus Tasche.