Arbeidsmarkt staat op zijn kop: ‘Jongeren denken heel anders over werk dan hun ouders dat deden’
Zelf bepalen waar, wanneer en voor welk bedrag je werkt. Millennials werken steeds vaker als zzp'er en via apps. Dat zet de arbeidsmarkt op zijn kop: steeds minder werkenden betalen mee aan de verzorgingsstaat, en dat kan voor grote problemen zorgen. "Het feit is dat je met een hele nieuwe generatie te maken krijgt die voor het eerst gaat werken", zegt econoom Edin Mujagić in Goedemorgen Nederland. "De jongeren van nu denken heel anders over het werk dan hoe hun vader of moeder dat deden."
Over die veranderende arbeidsmarkt gaat het in de aflevering van het economisch onderzoeksprogramma, van WNL, Stand van Nederland: Generatie Next, vanavond ook. Daarin vertelt onder meer de 20-jarige freelancer Lisa van Otterlo over de manier waarop zij werkt: iedere dag op een andere plek, voor een andere werkgever. "Vandaag verdien ik 30 euro per uur", vertelt ze aan WNL-presentatrice Raquel Schilder.
Tekst gaat verder onder de video.
Pensioen
Mujagić heeft het gevoel dat die nieuwe generatie vaak niet genoeg over de toekomst nadenkt. "Ik kan me goed voorstellen dat wanneer je 30 euro per uur krijgt als je jong bent, je denkt: dat is heel veel geld. Dat is ook zo, alleen allerlei zaken die echt belangrijk zijn voor als je een keer ziek wordt, moet je dan wel zelf gaan regelen."
Dat besef moet bij veel jongeren nog doordringen denkt de econoom. "Want voor diegene die 10, 15 euro per uur krijgt regelt de werkgever heel veel andere dingen, zoals je pensioen, en dat je als je ziek bent doorbetaald wordt", legt hij uit. "Waar het vroeger allemaal zo was dat de werkgever alles regelde voor zijn werknemer, komt het nu veel meer aan op de jongeren zelf."
Lisa vertelt in Stand van Nederland: Generatie Next dat zij vanwege haar leeftijd nog niet nadenkt over haar pensioen. "Dat is zeer onterecht", zegt Mujagić. "Er komt een moment dat je moet gaan stoppen met werken. Ik neem aan dat je je levensstijl tegen die tijd voort wil zetten. Daar heb je geld voor nodig."
Nederlands economisch model verouderd
Veel jongeren werken dus als flexwerker of zelfstandige, en werkgevers doen er op dit moment alles aan om mensen binnen te halen. Volgens Mujagić is het economische model van Nederland mogelijk ook enigszins verouderd. "Een belangrijk element van het economische model is sinds de jaren 80 loonmatiging geweest", zegt hij. "Ze hebben gezegd: wij gaan de stijging van de lonen matigen, en in ruil daarvoor geef je als het ware een soort baangarantie af. Daar was toen heel veel voor te zeggen, in een omgeving waar heel veel mensen bereid waren om te gaan werken. Baangarantie was toen heel veel waard."
Maar nu zitten we in een totaal andere omgeving, legt hij uit. "Arbeid is schaars, dus jongeren van nu hebben niets met baangarantie. Ze weten dat ze toch wel aan een baan komen. Dat zorgt ervoor dat werkgevers heel innovatief moeten zijn. Je moet jongeren verleiden om voor jou te gaan. En waar je dat vroeger heel simpel deed, door meer loon te bieden, is dat nu niet meer voldoende toereikend."
Raquel Schilder duikt in die veranderende arbeidsmarkt. Ze zoekt uit wat er moet veranderen om haar generatiegenoten meer ruimte te geven. En is dat wel haalbaar voor werkgevers?
Kijk donderdag om 22.20 naar Stand van Nederland: Generatie Next op NPO 2. Oude afleveringen kun je terugkijken op NPO Start.
