Hoe vindt het CDA de weg omhoog? ‘Niet meegaan met de waan van de dag’

Het blijft donderen binnen het CDA. Met het vertrek van staatssecretaris Mona Keijzer uit politiek Den Haag verdwijnt er opnieuw een ervaren steunpilaar uit de fractie van de partij. In de peilingen staan de christendemocraten er niet al te best voor. Hoe kan het CDA weer de weg omhoog vinden? “Je moet weer terug naar je eigen standpunten en niet teveel meegaan met de waan van de dag”, zegt CDA-prominent Onno Ruding in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Keijzer is de tweede bewindspersoon in korte tijd die afscheid neemt van het CDA, Pieter Omtzigt ging haar in juni voor. Volgens Geerten Waling, historicus en columnist voor EW, kan dit de partij, die volgens de laatste peilingen op zeven zetels staat, duur komen te staan. “Het CDA heeft van oudsher een enorme achterban in de provincie”, legt hij uit. “In Noord-Brabant en Limburg kregen katholieke volkspartijen, later het CDA, altijd heel veel stemmen. Bij de vorige verkiezingen in 2017 zag je zelfs dat de top van de partij eigenlijk uit de provincie kwam: Sybrand Buma uit Friesland, Pieter Omtzigt uit Twente en Mona Keijzer uit Volendam.”

Vertrek van boegbeelden uit provincie gaat zich tegen partij keren

Deze politici kregen veel voorkeursstemmen, maar staan allen inmiddels niet meer op de lijst. “Het CDA heeft de laatste verkiezingen ook geprobeerd veel mensen uit de Randstad aan zich te binden, via Wopke Hoekstra en Hugo de Jonge die eigenlijk een Zeeuw is maar zich vooral als Rotterdammer profileert. Dat gaat zich tegen het CDA keren”, zegt Waling.

Volgens Ruding is de partij inderdaad sterker geworteld in de provincie, en moet het CDA er dan ook meer aan doen om een achterban te genereren in de grotere steden. “Dat is niet zo gemakkelijk. Dat probleem was er al, en dat zal denk ik niet toenemen door het vertrek van één bepaalde politicus”, zegt de oud-minister van Financiën. “Maar de partij moet zich daar grondig over beraden, alleen ik erken dat het een tijd duurt voordat je dat hebt opgelost.”

‘Vertrek Keijzer maakt voor toekomst partij niet veel uit’

Keijzer werd ontslagen door demissionair premier Rutte nadat zij zich zaterdag in De Telegraaf voor het eerst publiekelijk uitliet over het coronabeleid. De kabinetskoers rond corona kon ze niet langer “rijmen met haar verstand en geweten”. Ook een terugkeer naar de Kamerbankjes van het CDA bleek onmogelijk nu het vertrouwen geschonden was. Keijzer gaf haar zetel terug en is vertrokken uit de landelijke politiek, maar blijft wel lid van het CDA.

“Je moet bedenken dat er in de meeste partijen een minderheid is van leden die haar beleid wel steunen”, zegt Ruding, doelend op haar kritiek op de controle van de coronapas. “Ik steun dat niet, ik denk dat je een strengere aanpak moet toepassen bij het naleven van de corona-afspraken. Ik steun het kabinetsbeleid, dat is ook CDA-beleid.”

In haar verklaring schreef Keijzer: ‘Mensen bang maken voor elkaar door toegangsbewijzen te vragen is voor mij de bijl aan de wortel van samenleven’. “Dat accepteer ik niet”, zegt Ruding. “Je moet juist in een samenleving, met ook saamhorigheid, letten op de gezondheidsbelangen van anderen en ook van jezelf. Als je dat toezicht en die naleving verwaarloost nemen de risico’s voor de gezondheid weer toe.”

Het vertrek van Keijzer is “een verlies”, zegt Ruding dan ook, maar voor de toekomst van het CDA maakt het volgens hem niet veel uit. “Er zijn heel veel Kamerleden en politici, maar het is een verlies. Dat moet je op een constructieve manier verwerken. Het begin van die verwerking is al begonnen bij het partijcongres een aantal weken geleden, en dit is een complicatie.”

‘Hoekstra is de goede man om dit aan te pakken’

Het is belangrijk dat het CDA weer terugkeert naar haar eigen standpunten, zegt Ruding. Dat werd ook bij het partijcongres op 11 september bepleit, door ouderen én jongeren, zo benadrukt hij. “Dus het kan wel, maar dan moet je ook politieke leiders hebben die dat duidelijk naar voren brengen, en misschien is dat niet altijd ideaal geweest de laatste jaren.”

Hoekstra is daar wel de aangewezen man voor, denkt Ruding. “Hoekstra is daar druk mee bezig, maar ook pas kort. Ik denk dat hij de goede man is om dat aan te pakken, maar je krijgt wel kritiek. Dat is altijd.” Volgens Ruding vertegenwoordigt Hoekstra de ‘klassieke CDA-waarden’. “Bij mij aarzelde men in het begin ook wel eventjes, en na enige tijd had men dat door en dat leidde tot grote verkiezingswinsten. Dat kan bij hem ook, maar dat gaat niet direct. Je moet af en toe duidelijk je meningen geven, en dat doet hij wel.”

LEES OOK: Hoekstra (CDA) wil geen nieuwe verkiezingen: ‘Brevet van onvermogen’

Door: Redactie