Tijdperk Merkel ten einde: ‘Met ‘wir schaffen das’ heeft ze Europa voor het blok gezet’

Het tijdperk van Angela Merkel komt dit weekend ten einde als de Duitsers naar de stembus gaan. Eén uitspraak van de bondskanselier zal iedereen bijblijven: 'Wir schaffen das'. "Voor veel mensen die vinden dat we zoveel mogelijk vluchtelingen op moeten nemen was dit een hoogtepunt", zegt voormalig Duitsland-correspondent Wierd Duk in Goedemorgen Nederland.

"Voor andere mensen die vinden dat we dat niet moeten doen, was het een dieptepunt. Ook omdat de opvang van anderhalf miljoen vluchtelingen na de Syriëcrisis voor hele grote problemen gezorgd."

'Ze heeft de grenzen opengezet'

Merkel heeft met haar uitspraak "de grenzen opengezet", zegt Duk. "Ze zei tegen mensen uit Afrika en het Midden-Oosten, als een soort Jezus: 'Kom naar ons'. Dat heeft een enorme aanzuigende werking gehad." Bij dat besluit speelde mee dat Duitsland worstelt met de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, zegt Duk. "Ze willen altijd tonen dat ze nu wel een goed land zijn, dat ze een humanitaire grootmacht zijn."

Vlak voor haar 'wir schaffen das'-uitspraak had Merkel nog gezegd dat de multiculturele samenleving mislukt is. Ook dat is "typisch Merkel", zegt Duk. "Dat ze heel opportuun op het moment gaat zitten. Dat ze niet echt een visie heeft. Dat is verwijtbaar."

Duk: "Wat ik haar verwijt is dat ze in die zestien jaar nooit duidelijk heeft gemaakt wat Europa is en wat onze waarden en cultuur zijn. Onze tradities en identiteit. Daar valt niet mee te marchanderen. We gaan niet onze samenleving, onder druk van immigratie, rigoureus veranderen. Ze is altijd wat vaag geweest. Ze schaamt zich een beetje voor de vlag. Alles gooit ze op Europa. Duitsers hebben sowieso liever dat Duitsland niet bestaat en opgaat in Europa. Dat is heel bezwaarlijk voor ons. Daar had ze wel meer rekening mee mogen houden."

'Het is ze wel gelukt'

Merkel heeft met 'wir schaffen das' uiteindelijk wel gelijk gehad, zegt FD-journalist Jean Dohmen. "Het is wel gelukt, die wat boude voorspelling van haar. Het is een enorme inspanning voor die maatschappij geweest. Een deel van die Syriërs zit nog thuis met een uitkering. Maar er zijn ook 5000 Syrische artsen in Duitsland aan het werk, die daar gewoon meedraaien in de maatschappij."

Dohmen: "Ze heeft Europa enorm voor het blok gezet met die stap. Maar je moet toch concluderen dat het de Duitse samenleving uiteindelijk niet ontwricht heeft."

LEES OOK: Wie gaat ‘mutti Merkel’ opvolgen? ‘Ook voor Nederland belangrijk’