main-logo NPO Start
Steun WNL Steun WNL Steun WNL
Jacques Grishaver, voorzitter Auschwitzcomité, initiatiefnemer Namenmonument / Foto: Hans Jaap Melissen
Iedere Steen heeft een Gezicht - 14 september 2021 — 13:47

PODCAST Iedere Steen heeft een Gezicht: ‘Bij ons thuis heerste altijd de oorlog’

Het Holocaust Namenmonument wordt aankomend weekend onthuld door koning Willem-Alexander. Een monument dat herinnert aan de ruim 102.000 Nederlandse Joden, Sinti en Roma die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen en vermoord. Jacques Grishaver, voorzitter van het Auschwitz-comité, is de drijvende kracht achter dit monument aan de Weesperstraat in Amsterdam. “In de hele wereld is niet zo’n monument, met 102.000 namen”, vertelt hij in de podcastserie Iedere Steen heeft een Gezicht. “Veel mensen die nu met me meegaan om het te bekijken zijn verbijsterd en onder de indruk.”

Het monument moet een belangrijke rol gaan spelen bij de jeugd, benadrukt hij. “We hebben ook een educatief programma. We nodigen klassen uit om ’s ochtends het monument te bezoeken, en ’s middags naar het Verzetsmuseum, Joods Historisch Museum of de Portugese Synagoge te gaan.” Glunderend vertelt hij dat binnen enkele weken meer dan 3300 leerlingen zich hebben aangemeld.

‘Bij ons thuis heerste altijd de oorlog’

Toen Jacques één jaar oud was, in 1943, zat hij met zijn opa ondergedoken op de Linnaeusdwarsstraat in Amsterdam. Zijn ouders komen uiteindelijk terecht in de Hollandse Schouwburg, een plek die toen door de Duitse bezetter gebruikt werd als plaats waar joden zich moesten melden. Tienduizenden vrouwen, mannen werden vanaf hier naar concentratie- en vernietigingskampen gedeporteerd.

Zijn ouders wisten te ontsnappen, wat betekende dat Jacques in het laatste jaar van de oorlog weer kon terugkeren naar zijn ouders. Dat hield echter niet automatisch in dat hij een gelukkige jeugd had. Aan vaderskant van de familie waren veel mensen gespaard, maar aan moederskant was dat absoluut niet het geval.

“Bij ons thuis heerste altijd de oorlog. Je leeft in een traumatische omgeving”, vertelt hij. “Iedere keer als er iets fout ging, als mijn ouders bijvoorbeeld ruzie hadden, zei mijn moeder: Jacques, als jij er niet was geweest, was ik lekker met mijn ouders meegegaan naar Polen.” Daarmee bedoelde ze: dan had ik niet zo’n traumatisch leven gehad. “Dat geeft een enorme druk op een kind.”

Maar Jacques is er nog het best vanaf gekomen, zo zegt hij zelf. “Zowel mijn broer als mijn zus, inmiddels overleden, hebben al heel jong in een psychiatrische inrichting gezeten. Ze hebben altijd te lijden gehad van hun achtergrond.”

Oorlogsjournalist Hans Jaap Melissen spreekt in de WNL-podcastserie Iedere Steen heeft een Gezicht met familieleden, in verschillende generaties, van mensen die op het nieuwe Holocaust Namenmonument vermeld staan.

In de tweede aflevering spreekt Melissen ook met de zoon van Jacques, Mischa Grishaver, over het effect dat de oorlog op hem heeft gehad. Ook werpt hij de vraag op: hoe zit hetnu met antisemitisme in Nederland, en in de wereld?

Geen enkele aflevering missen? Neem nu een abonnement via Apple PodcastsSpotifyGoogle Podcasts, of een andere podcast-app.

Door: Redactie

Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier

WNL In de Kantine met Paul de Leeuw

Aan de stamtafel van WNL in de Kantine ontvangen Wieger Hemmer en Fidan Ekiz zaterdag weer gasten met goede verhalen. 

  • Paul de Leeuw speelt King Herod in Jesus Christ Superstar;
  • Darya Safai schreef een boek over haar vlucht uit Iran en haar strijd voor vrouwenrechten;
  • Politiek redacteur bij FD Martine Wolzak en cabaretier Marcel Verreck nemen de week door;
  • En chefkok Hessel Leferink weet hoe je het beste Paasontbijt op tafel zet.

Luister zaterdag vanaf 17.00 uur naar WNL In de Kantine op NPO Radio 1 of kom langs in De Doelen in Rotterdam! 

De wereld van cocaïnewasserijen: 'Deze spijkerbroek staat stijf van de coke'

Hoe werkt een cokewasserij? Hoeveel van die drugsfabriekjes zijn er in ons land en welk gevaar loopt de directe omgeving?

Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met misdaadjournalist van het AD Chiel Timmermans en Jorrit van den Berg, deskundige ‘verdovende middelen’ van het Nederlands Forensisch Instituut. Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom duikt in de cijfers en mag met Jorrit mee naar het NFI om te zien hoe zij onderzoek doen naar het uitwassen van coke.

Luister de podcast hier!

COA gaat actief inzetten op hotels

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) gaat statushouders in de asielopvang zoveel mogelijk in hotels plaatsen in de buurt van het azc waar ze nu…

Lees meer

Frauderende cryptobaas Sam Bankman-Fried moet 25 jaar de cel in: ‘Onhandige nerd’

De oprichter van de failliete cryptobeurs FTX, Sam Bankman-Fried, moet 25 jaar de gevangenis in. Met dat vonnis is een rechter in New York gekomen…

Lees meer

Acuut tekort aan astmamedicijn

Er is in Nederland een tekort aan het astmamedicijn salbutamol aerosol. Veel apotheken hebben het inhalatiemiddel voor maximaal twee weken op voorraad, waarschuwt de Long…

Lees meer

Rotterdam struikelt over het grote aantal zwerfhelmen

Een rode, gele of eentje waarvan alleen nog het logo zichtbaar is. Rotterdam kent veel deelscooters en dus ook veel helmen, maar met die laatste…

Lees meer

Minister Hugo de Jonge: eerste wijken pas ver na 2030 van het gas af

Het zal tot zeker na 2030 duren voordat een gemeente de eerste wijk aanwijst om van het gas te worden afgesloten, zei demissionair minister Hugo…

Lees meer

Reisadvies voor Frankrijk van groen naar geel om dreigingsniveau

De NS zet geen langere treinen in gedurende de vijf maanden dat Rijkswaterstaat werkt aan de brug in de A7 bij Purmerend. De vervoerder verwacht…

Lees meer

Kabinet en regio steken 2,5 miljard in plan voor microchipsector

Het demissionaire kabinet trekt samen met de regio Eindhoven 2,5 miljard euro uit voor de verbetering van het ondernemingsklimaat voor de microchipsector. Dat meldt economieminister…

Lees meer

D66-Kamerlid Paternotte over incident met Baudet: ‘Kamervoorzitter Bosma heeft verkeerde afslag genomen’

D66-Kamerlid Jan Paternotte vindt dat Kamervoorzitter Martin Bosma “de verkeerde afslag heeft genomen” door FvD-leider Thierry Baudet gisteren niet ter plekke aan te spreken op…

Lees meer