AIVD-topman Erik Akerboom wil "praktischer en krachtiger" kunnen reageren op cyberaanvallen en pleit voor aanpassing van de wet. De dienst is nu vaak niet bij machte om snel tot actie over te gaan, zegt Akerboom tegen EenVandaag. "Mijn handen jeuken weleens."

De AIVD ziet een dagelijkse stroom aan cyberincidenten, kleine en grote, zo zegt Akerboom, die nu ruim een jaar het hoofd van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) is. Door onze open kennisuitwisseling en economie is ons land volgens hem kwetsbaar voor aanvallen.

'We zien dat de dreiging toeneemt'

De baas van de AVID zou dan ook vaker buitenlandse systemen die aanvallen op Nederland uitvoeren, kapot willen maken. "De wet geeft wel mogelijkheden om te kunnen handelen. Die benutten we ook", zegt Akerboom. "We zien nu alleen dat de dreiging toeneemt. En er is een behoefte om meer te kunnen. Al is het alleen maar om de tegenstanders waar een offensieve dreiging vanuit gaat te stoppen."

Nederland heeft het meest te maken met aanvallen vanuit China, Rusland en Iran. Staten die zich schuldig maken aan cyberaanvallen willen hun macht vergroten door kennis binnen te halen. "We zien dat onder onze ogen plaatsvinden", zegt Akerboom.

'Heftig en ontwrichtend'

Een heel groot deel van onze infrastructuur hangt aan het internet. "Water, stroomvoorziening, betaalverkeer, supermarkten, bevoorrading: het zijn allemaal zaken die drijven op een digitaal proces", somt Akerboom op. Dat maakt ons kwetsbaar, maar de AIVD-baas vraagt zich af of mensen daar voldoende bewust van zijn. Een verstoring van die processen kan volgens hem "heftig en ontwrichtend" zijn.

Volgens de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv) mag de AIVD verstoren. "Maar we zijn er tot op dit moment redelijk terughoudend in. We vinden dat je alles moet overwegen wat effectief is en niet te snel zelf schade moet veroorzaken", legt Akerboom uit.

"Wij moeten als AIVD en MIVD (Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst, red.) de krachten bundelen om de beste technologie en mensen te krijgen", zegt Akerboom. "En ervoor zorgen dat wij slimmer, sneller en beter zijn dan onze tegenstanders. Dat doen we ook met buitenlandse diensten."

'We doen maar wat'

Voormalig Commandant der Strijdkrachten Dick Berlijn, tegenwoordig verbonden aan consultantbureau ‘Hague Corporate Affairs’, waarschuwde eerder in Goedemorgen Nederland ook voor het feit dat cybersecurity in Nederland vaak onderschat wordt. “Het lijkt erop alsof we iedereen een auto hebben gegeven en achteraf zeggen: misschien is het verstandig om een rijbewijs te halen. We doen maar wat", zei hij.

Steeds vaker worden online privégegevens gelekt en verkocht. In het economisch onderzoeksprogramma van WNL, Stand van Nederland: Generatie Next, duikt presentatrice Elen Demir ook in deze schimmige wereld. We maken allemaal gebruik van internet, maar zijn we ons bewust van de gevaren?

Deze aflevering kan je nu hier terugkijken, op NPO Start.

LEES OOK: Wat als het hele internet uitvalt door een cyberaanval?