Hangt er een formatiedoorbraak in de lucht? ‘Wie met wie, zo ver zijn we nog niet’

Hangt er een formatie-doorbraak in de lucht? De hoofdrolspelers gaan vandaag voor het eerst tegelijk om tafel. Dat betekent dat de leiders van VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie met z’n zessen op bezoek gaan vanmiddag bij informateur Hamer.  Toch zal er nog niet onderhandeld worden over wie er met wie gaat samenwerken, zegt politiek commentator Wouter de Winther in Goedemorgen Nederland.

“Het is een tussenstap”, zegt politiek commentator De Winther. “Er is de afgelopen weken vergaderd over van alles en nog wat. Dat ging bijvoorbeeld over het vormgeven van een crisis- en herstelbeleid.” Daarnaast is er gesproken over een rangschikking van de onderwerpen waar het volgende kabinet prioriteit aan moet geven. “De woningmark en het klimaatbeleid vinden veel partijen belangrijk. Een derde stap is dan wie met wie. Die eerste twee stappen zijn ze behoorlijk mee op weg. Ik verwacht dat we daar volgende week een verslag over zullen krijgen. Maar de keuze wie met wie, zo ver zijn ze nog niet.”

‘Geen zin in links blok’

De Winther ziet het niet gebeuren dat alle zes de partijen met elkaar gaan onderhandelen over een coalitie. “Dat wil niet iedereen. Er zijn partijen die geen zin hebben in het linkse blok van PvdA en GroenLinks. Men wil vooraf die keuze maken voordat ze gaan onderhandelen.”

Hamer zal waarschijnlijk nog even doorgaan als informateur, zegt De Winther. “Je hoort dat zij straks gevraagd gaat worden om verder te gaan. Dat betekent dat men toch niet ontevreden is over de manier waarop ze het doet.” Dat er tot nu toe nog geen doorbraak is, wordt haar niet kwalijk genomen volgens De Winther. “Ze is aan handen en voeten gebonden op het moment dat partijen niet met elkaar willen, of elkaar vasthouden. Dat is de dominante duiding die je hoort.”

CDA in diepe crisis

Wat ook niet erg meehelpt bij de formatie is de diepe crisis waarin het CDA verkeert. Het imago van de ooit zo stabiele bestuurderspartij heeft een flinke deuk opgelopen door het vertrek van de populaire Omtzigt, de mondkapjesrel rond Sywert van Lienden en de financiering van de campagne.

“De afgelopen jaren merkte je al in de top van de CDA dat het niet boterde met elkaar”, zegt De Winther. “Het hing als los zand aan elkaar. Je zag dat mensen niet al te aardige dingen over elkaar zeiden. Eerst rond het leiderschap van Hugo de Jonge, we kregen toen Pieter Omtzigt en zijn overspannenheid, en daar kwam die notitie nog bij. Je ziet toch dat het cement, het bindmiddel, in die club ontbreekt. Wopke Hoekstra moet de komende maanden echt proberen om de neuzen zoveel mogelijk dezelfde kant op te krijgen.”

Het CDA maakte maandag afgelopen week bekend dat er mogelijk nog wel een verzoeningspoging wordt ondernomen met Omtzigt. “Dat is een beetje een dubbele boodschap”, zegt De Winter. “Als je ziet wat een ellende er gebeurd is, en je legt je oor te luisteren over hoe men dat heeft ervaren, dan lijkt het me moeilijk.”

LEES OOK: Vraagtekens bij mogelijk meeregeren GroenLinks: ‘VVD en CDA moeten principieel een streep trekken’

Door: Redactie