Gemeenten oefenen nauwelijks op cyberaanvallen: ‘Bizar naïef’
Gemeenten nemen weinig maatregelen tegen cyberaanvallen. Dat blijkt uit onderzoek van Binnenlands Bestuur en AG Connect. Zij hebben gekeken wat gemeenten doen om te voorkomen dat ze worden aangevallen van buitenaf, maar er zijn geen draaiboeken voor als ze worden getroffen en er zijn weinig gemeenten die onderzoek laten doen naar hun systemen of hierop oefenen.
Er is onderzoek gedaan bij verschillende gemeenten, groot en klein, en op de lijst staan onder meer Utrecht, Breda en Leeuwarden. De positieve uitzondering is Zeewolde want die Flevolandse gemeente heeft niet alleen mensen ingehuurd om de systemen aan te vallen maar het lukte die testaanvallers ook niet om toegang tot het netwerk te krijgen. Aan de andere kant konden die mensen bij die gemeente wel simpelweg naar binnen lopen bij het gemeentehuis en werken op een werkplek die niet voor hun was.
Cybercriminelen hebben de afgelopen jaren meerdere gemeenten getroffen. Zo werd de gemeente Hof van Twente vorig jaar gegijzeld en de schade liep in de miljoenen euro's.
'Brandweeroefening op cyberniveau nodig'
NRC-misdaadjournalist Jan Meeus noemt het "bizar naïef" dat gemeenten hier niet beter op oefenen. "We laten iedere maand het luchtalarm afgaan en wij kennen allemaal de brandweeroefeningen op kantoor. Wij weten ook allemaal dat de digitale wereld steeds belangrijker wordt omdat wij het wel allemaal gebruiken maar ook allemaal niet even goed begrijpen. Ik heb altijd geleerd: als je dingen niet snapt dan moet je deskundigen inhuren om te voorkomen dat het jou gebeurt. Dus een brandweeroefening op cyberniveau hebben wij allemaal nodig."
En dit geldt volgens Meeus naast gemeenten voor universiteiten, ziekenhuizen en ook mkb-bedrijven. "Al je ergens iets koopt dan laat je daar allerlei gegevens achter online om dat te kunnen doen. Dat vinden wij allemaal prachtig. Maar dat betekent ook wel dat bij die bedrijven als daar gegevens worden weggehaald dan ook jouw gegevens op straat kunnen komen te liggen. Het is gewoon ontzettend belangrijk. De overheid moet hier wel echt het goede voorbeeld geven, ook de gemeenten."
'Ga je die afpersers betalen?'
Dit lijkt de zoveelste wake-up call te zijn, aldus de NRC-misdaadjournalist die de ernst nog eens benadrukt. "Want als ze bij jou alles stilleggen, sta je voor het dilemma: ga je die afpersers betalen ja of nee?"
LEES OOK: Cybersecurity vaak nog onderschat: ‘Alsof je een auto rijdt zonder rijbewijs’