Rutte overleeft ternauwernood: ‘Kan alleen nog verder met huidige coalitie’
Mark Rutte heeft ternauwernood een veertien uur durend debat over de mislukte verkenning overleefd. 117 Kamerleden steunden de motie van afkeuring van het CDA en D66 tegen hem. Alleen Ruttes eigen partij stemde niet mee.
De motie was een alternatief tegenover de door Geert Wilders ingediende motie van wantrouwen. Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie stemden tegen die motie, die door alle andere partijen werd gesteund.
Moties
Zelf heeft de VVD-leider geen moment gedacht om te stoppen, denkt zijn voormalig spindoctor Henri Kruithof in Goedemorgen Nederland. "Pas als de Kamer zegt dat ze hem zat zijn, stopt hij."
Dat de motie van wantrouwen er niet door is gekomen, is daarbij belangrijk. "Bij een motie van wantrouwen zeg je: ik vertrouw je niet meer. Met een motie van afkeuring keur je een onderdeel van het beleid af."
Daarnaast was de vertrouwensstemming ingediend tegen demissionair minister-president Rutte, de motie van afkeuring tegen de fractievoorzitter van de VVD. Kruithof: "Weliswaar dezelfde persoon, maar in dit geval wel een significant verschil."
Verzwakt
En vooral een subtiel verschil. De afkeuringsmotie houdt het kabinet in leven, maar een nieuw mandaat voor Rutte als premier lijkt verder weg dan ooit. Geert Wilders roemde Kaag al door te zeggen dat ze met de motie Rutte 'politiek heeft onthoofd'. Kaag zelf zei omineus dat, als ze Rutte was, ze haar conclusies zou trekken.
De motie heeft in ieder geval het effect dat de positie van de VVD in de komende formatieonderhandelingen ernstig is verzwakt. Kruithof: "Ze hebben niets te vragen."
'Rutte gaat inleveren'
Mocht de VVD weer willen regeren, dan moeten ze flink betalen, zegt politiek commentator Syp Wynia. "Als Rutte zegt dat hij veel gaat doen om vertrouwen terug te winnen, betekent dat hij heel veel gaat inleveren." Dat Rutte veel over heeft voor het premierschap, helpt. "Hij was eerder ook al bereid om te nivelleren met de PvdA en mee te doen met het klimaatbeleid van D66."
Spindoctor Kruithof verwacht dan ook geen problemen met de inschikkelijkheid van Rutte. Hij vraagt zich vooral af uit welke partijen een eventuele regering straks is samengesteld. "Als je kijkt naar het stemgedrag van de partijen vannacht, kan alleen de huidige coalitie voortgezet worden."
