Economen proberen de toekomst te voorspellen: ‘Er zitten natuurlijk wel modellen achter’
De grote Nederlandse banken proberen te voorspellen wat de economie gaat doen. Maar hoewel ze gebruikmaken van grote hoeveelheden gegevens en geavanceerde modellen, komen die voorspellingen niet altijd uit zoals bijvoorbeeld die over de woningmarkt tijdens de coronacrisis. “Dat zijn dingen die wij niet kennen uit de historie en dus niet in onze modellen zitten”, legt Rabobank-econoom Carlijn Prins uit in Stand van Nederland: Generatie Next. “Die moeten wij dus naderhand bijstellen en aanpassen in onze ramingen.”
Prins is een van de tientallen ‘weermannen en -vrouwen’ die werken bij de grote Nederlandse banken en daar de toestand van de economie probeert te doorgronden. Soms doet ze ook voorspellingen. “Zelf noemen wij dat eigenlijk liever ramen of het maken van verwachtingen. Bij voorspellingen heb ik een beetje het idee dat je in een glazen bol tuurt of met een wichelroede rondloopt. Er zitten natuurlijk echt wel modellen achter bij wat wij doen.”
Voor veel mensen voelt de macro-economie als ver weg, vertelt Prins. “Maar als wij bijvoorbeeld schrijven over een toename van de werkloosheid, dan raakt dat wel degelijk de mensen in die economie. Er zijn dan echt mensen die hun baan kwijtraken.”
‘Voorspellingen leggen zwakheden bloot’
Achter de ramingen van de Nederlandse economie zitten modellen. “Die modellen zijn voor een groot deel gebaseerd op de historische relatie tussen economische variabelen”, aldus Prins. Maar toch kan je voor verrassingen komen te staan, zoals vorig jaar bij de woningmarkt. “Na het uitbreken van de coronacrisis werd van links tot rechts geraamd dat de huizenprijzen zouden dalen omdat de economische klap zo groot was. Maar wat voor de huizenprijzen ook meespeelt is dat de overheidssteun zo goed op gang is gekomen dat de inkomens van huishoudens op peil zijn gebleven.”
Hoewel die economische voorspellingen niet altijd kloppen, zijn ze wel van groot belang. “Die voorspellingen leggen ook zwakheden in een economie bloot. Dat geeft beleidsmakers de kans om daarop in te spelen en aan te passen”
‘Uiteindelijk is de overheid daarin goed geslaagd’
Dat gebeurde ook in de coronacrisis. “De overheid heeft met de lockdownmaatregelen grote delen van de economie stilgelegd. Dat zou een enorme impact kunnen hebben op de werkloosheid. Dat is ook waar wij in eerste instantie van uitgingen, maar de overheid kwam met enorme steunpakketten over de brug om zoveel mogelijk banen in stand te houden. Uiteindelijk is de overheid daarin goed geslaagd en is die werkloosheid niet zo hard opgelopen.”
Jill Bleiksloot is gek op voorspellingen, maar dan moeten ze wel uitkomen. Dat gebeurde niet bij de huizenmarkt, waarbij werd gezegd dat de groei minimaal zou stagneren. Ze besloot te wachten. En nu? Een huis kopen zit er voorlopig niet in. Iedereen is op zoek naar grip op de toekomst. De politiek, de banken, de economie, de hele samenleving drijft op voorspellingen. Kunnen we onze welvaart sturen met voorspellingen?
Dat zie je in een nieuwe aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next, donderdag om 22.10 uur op NPO 2. Daarna terug te kijken via NPO Start.
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Militair bracht Hitlergroet en zong Duitse marsliederen: neonazi of foute grappenmaker?
Militair Sem R. staat op foto’s waarop hij een SS-hoofddeksel draagt en waar hij de Hitlergroet brengt. Zelf doet hij het af als ‘humor’. Hoe denkt de rechter daarover?
Presentator Maaike Timmerman gaat in gesprek met Telegraaf-journalist Silvan Schoonhoven die met Sem R. sprak en historicus Coks Donders. Hoe komt het dat antisemitisme toeneemt? En worden de daders opgespoord en berecht? Onderzoeksjournalist Noa van Oostrom zoekt het uit.
Luister naar de podcast!
La dolce vita in Italië
De arbeidsmarkt in Italië ligt op zijn gat. Jonge hoogopgeleide Italiaanse millennials komen niet aan de bak en als zij al werk hebben, komen zij daar amper van rond. Is het leven voor deze generatie nog houdbaar in Italië?
Presentator Menen Seijkens is in Italië en doet onderzoek.
Friestalige medewerkers van ING mogen nu ook Fries praten met klanten, als de klant dat wil, zeggen ING en de Friese gedeputeerde Eke Folkerts (Taal)….
Lees meerEnergiebedrijven mogen kosten in rekening brengen bij eigenaren van zonnepanelen, mits deze niet onredelijk zijn. Dat concludeert de Autoriteit Consument & Markt (ACM) na onderzoek….
Lees meerDe barricade die door demonstranten is opgeworpen bij de pro-Palestijnse bezetting van een terrein van de Universiteit van Amsterdam wordt verder opgehoogd. Actievoerders verstevigen de…
Lees meerIsraël ziet geen signalen van een doorbraak bij het overleg in Caïro over een staakt-het-vuren in de Gazastrook. De delegatie van het land blijft wel…
Lees meerLa dolce vita, het zoete leven. Een Italiaans begrip, maar bestaat dit alleen in films of is het ook binnen handbereik voor de Italiaanse millennial?…
Lees meerDe Britse prins Harry viert vandaag het tienjarig jubileum van de Invictus Games in de St Paul’s Cathedral in Londen. Dit internationale sportevenement is bedoeld…
Lees meerHet overleg tussen het bestuur van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de pro-Palestijnse demonstranten die het Binnengasthuisterrein bezetten, heeft nog geen concrete afspraken opgeleverd….
Lees meerHet slachtoffer van het steekincident in Helmond in de nacht van dinsdag op woensdag is overleden, meldt de politie. De 16-jarige jongen overleed woensdagochtend in…
Lees meerDe top 100 jonge selfmade miljonairs van zakenblad Quote telt dit jaar 31 debutanten. Het totale vermogen van deze ondernemers onder veertig jaar daalde weliswaar…
Lees meerEuropees SGP-lijsttrekker Bert-Jan Ruissen vindt het “schandalig” dat de Universiteit van Amsterdam (UvA) zo makkelijk meegaat in de eis van pro-Palestijnse demonstranten om een contactenlijst…
Lees meerJarenlang kreeg de politie minder en minder aangiftes van woninginbraken binnen, maar de daling stagneert. Was er de afgelopen jaren sprake van aanzienlijke dalingen rond…
Lees meerParijs is in volle voorbereiding op de Olympische Spelen, maar de Fransen zitten met een groot probleem. Is de Seine op tijd schoon? “Het is…
Lees meerNog geen flauw benul waarop je gaat stemmen of gewoon benieuwd wat de partijen vinden? Het Kieskompas lanceert vandaag een stemhulp voor de Europese verkiezingen…
Lees meerZo hard er wordt geroepen om een staakt-het-vuren, zo groot is de vrees nog altijd voor een Israëlisch grondoffensief in Rafah. De situatie is nijpend…
Lees meerDe VVD in Amsterdam vindt dat de politie zo snel mogelijk moet optreden tegen de pro-Palestina-demonstranten die barricades opwerpen in de stad. “Waar er maandag…
Lees meer