Sociale media als katalysator voor rellen: ‘Leer kinderen dat ze op internet niet onaantastbaar zijn’

In het onderwijs moet meer aandacht worden besteed aan het feit dat men niet "onschendbaar" is op het internet. Dat zegt rechtsgeleerde Afshin Ellian. Aanleiding zijn de avondklokrellen, waarin sociale media de giftige katalysator blijkt voor crimineel gedrag en plunderingen. Via apps als Telegram en WhatsApp stromen de hele dag aankondigingen over nieuwe 'rellocaties' binnen.

"Het oproepen tot geweld is strafbaar", beklemtoont de rechtsgeleerde in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Als iemand zegt: we gaan politie doden, of we gaan politie slaan, is dat oproepen tot het plegen van een misdrijf." Volgens Ellian snappen heel veel mensen niet dat dit soort oproepen niet onschuldig zijn wanneer ze in ogenschijnlijke anonimiteit gedaan worden. "In cyberspace denkt men dat hij vrij is. Dat men alles kan zeggen, alsof daar geen moraal heerst, alsof daar geen wetten zijn", zegt Ellian. "Kinderen moeten ook leren dat het internet geen wereld is waar niemand meekijkt. Je moet ook je geweten en moraal gebruiken."

'Mensen wanen zich onaantasbaar'

Fractieleider van de ChristenUnie Gert-Jan Segers is het daarmee eens. "Mensen wanen zich onaantastbaar als ze online zijn, maar als dan de politie bij ze thuiskomt blijken het hele kleine jongetjes te zijn", zegt hij. Zelf belt de partijleider wel eens mensen op die hem via social media bedreigen of uitschelden, zegt hij. "Dan heb je opeens een heel klein piepend stemmetje aan de lijn."

De meest effectieve manier om deze toetsenbordridders zichzelf bewust te maken van hun acties is door bij ze aan te bellen, zegt Segers. "En te zeggen: he, dit heb jij gedeeld. Je loopt nu het risico om gearresteerd te worden, maar je zet ook aan tot geweld en dat is in deze situatie strafbaar en heel bedreigend." Volgens Segers maakt dit soms veel meer indruk dan "een klap met de wapenstok".

In Op1 dinsdagavond gaf demissionair minister Grapperhaus (Veiligheid en Justitie) aan dat hij zich zorgen maakt om de opruiende berichten in appgroepen van Telegram. Het probleem met deze chatdienst is dat de encryptie ervan een probleem vormt. Politie kan niet zomaar meekijken.

LEES OOK: Zorgen om opjuttende taal in Telegramgroepen: ‘Encryptie is nu een schild voor de misdaad’