Zorgmedewerkers zetten zich schrap: ‘Sommigen hebben tranen in de ogen’

De lockdown is uitgeroepen om de zorg in Nederland toegankelijk te houden: steeds meer mensen worden opgenomen in het ziekenhuis en overbelasting dreigt. Een nachtmerrie voor het zorgpersoneel, dat nog niet heeft kunnen bijkomen van de eerste golf. "Sommigen hebben echt tranen in de ogen", vertelt ziekenhuisbestuurder Marjolein Tasche, die zegt iedere dag versteld te staan van de enorme veerkracht van het zorgpersoneel.

De zorg zet zich schrap. Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg, waarschuwde gisteren dat hij verwacht dat ziekenhuizen het begin januari drukker gaan krijgen dan tijdens de afgelopen piek eind oktober. "Daar maken we ons allemaal ontzettend veel zorgen over", zegt Tasche, voorzitter van het raad van bestuur van het Franciscus Gasthuis & Vlietland, in Goedemorgen Nederland. "Het feit dat er nu een lockdown is betekent in ieder geval dat er over drie weken perspectief is."

Reguliere zorg

Mensen zijn in de veronderstelling dat de druk op de ziekenhuizen dit keer een stuk minder heftig is dan tijdens de eerste lockdown, omdat er minder patiënten op de intensive care liggen. "Het lijkt minder covid. Maar dat komt natuurlijk omdat we nu ook de reguliere zorg voor het grootste deel door laten gaan, en ook dat is belangrijk", zegt Tasche, die in haar ziekenhuizen ongeveer 13 procent van de zorg heeft moeten afschalen dit jaar. "We hebben ook gezien dat er minder kankerdiagnoses zijn gesteld en dat mensen zorg uitstellen die echt nodig is, omdat het ziekenhuis of de huisarts vermeden wordt. Dus nu in deze tweede golf willen we alles zo veel mogelijk door laten gaan, zeker naar urgentie. Want hoe langer dat afschalen duurt, hoe gevaarlijker dat is."

Ook hebben de ziekenhuizen in de tweede golf meer covidpatiënten gehad dan tijdens de eerste golf, zegt Tasche. Kuipers noemde de tweede golf in Op1 ook al "groter dan de hele eerste golf bij elkaar".

'Men blijft continue aan staan'

Diederik Gommers, landelijk ic-voorzitter, benadrukt de ernst van de situatie. "We zouden rond de 1350 ic-bedden open hebben, maar er zijn veel bedden gesloten omdat het personeel ziek is en thuis zit", zegt hij. "Dat betekent eigenlijk dat je nog meer personeel nodig hebt van het gewone ziekenhuis", wat weer betekent dat je daar zorg moet afschalen. "Je bent eigenlijk continue bezig om de verpleegkundige die thuis zit dan toch weer te bellen, van 'kun je toch nog een nachtdienst doen voor ons'." Hierdoor blijft iedereen 'aan staan', zegt Gommers. "Je krijgt continue bericht, dus je kunt je ook niet goed ontspannen."

Hoe ziet een dag van een zorgmedewerker eruit?

Tasche noemt het verhaal van Gommers heel herkenbaar: het is steeds weer een gedoe om de roosters rond te krijgen, omdat het werk ontzettend zwaar is. Zorgmedewerkers die met covidpatiënten werken gaan op een dag vier keer twee uur per dag, in volle bepakking, de afdeling op. "Daar is in principe alles besmet", legt ze uit. "En dan heb je de zorg voor deze toch heel vaak hele zieke mensen, die bijna geen bezoek krijgen. Tenzij je echt heel erg ziek bent, dan regelen we dat natuurlijk." De ziekenhuisbestuurder benadrukt dat alle dag- en nachtdiensten gevuld moeten worden. "En je loopt al maandenlang op 120 a 130 procent capaciteit. Dus dat vraagt heel veel."

LEES OOK: Bestuurder over situatie in ziekenhuizen: er gaat nog een tsunami op ons afkomen