Zit de rechter te veel op de stoel van de politiek?

Zit de rechter te veel op de stoel van de politiek? Die vraag werd veel gesteld na de uitspraak in de Urgenda-zaak. Oud-president van de Hoge Raad Geert Corstens verwerpt de kritiek dat rechters te veel macht naar zich toetrekken. “Wat wij doen als rechters is feiten vaststellen”, zegt Corstens in WNL Op Zondag op NPO 1.

Bij de uitspraak in de Urgenda-zaak droeg de Hoge Raad het kabinet op om meer te doen aan de uitstoot van broeikasgassen. Er kwam veel kritiek, onder andere vanuit Forum voor Democratie. De rechter zou met deze uitspraak het parlement buiten spel zetten. Rechters zouden zo te veel macht naar zich toetrekken.

Corstens is het daar niet mee eens. “Een van die feiten die is vastgesteld is dat we in Nederland hebben afgesproken om in 2020 te komen tot 30 procent reductie in de CO2-emissies vergeleken met 1990. Dat is later teruggebracht tot 20 procent.” Ook internationaal was er overeenstemming over het terugbrengen van de uitstoot, ziet Corstens. “Dat stelt de rechter vast.”

Hoe die reductie bereikt moet worden, daar heeft de rechter zich niet over uitgesproken, zegt Corstens. “Dat is aan de politiek. Maar dat er iets moest gebeuren, dat stond daarmee vast.”

Rechters handelen niet uit politieke overtuiging, benadrukt Corstens. “Rechters hebben geen politieke programma’s. Zij halen het uit wat ze lezen in internationale en nationale regelingen.”

Golf van kritiek

Na de uitspraak volgde een golf van kritiek, onder andere van Thierry Baudet en Geert Wilders. “Dat er kritiek geuit wordt is prima, maar doe het dan wel op een fatsoenlijke manier”, zegt Corstens. “Dat normale fatsoen is aan het ontbreken.”

FVD-Tweede Kamerlid Theo Hiddema pleit ervoor om een voorbeeld te nemen aan Amerika. “Daar heeft ook zo’n geding zich voltrokken, gevoerd door klimaatactivisten, om de regering te dwingen een bepaalde beslissing te nemen. Daar hebben drie door Obama benoemde rechters gezegd: ‘Dat doen wij niet, dat is aan de politiek.'”

“Dit is toch geen vertoning”, vervolgt Hiddema. “Er komen actiegroepen die zich verenigen in een stichting. Die pretenderen het algemeen belang te dienen. Dan worden ze ook nog gesubsidieerd. Het is een kleine minderheid die de staat dwingt om voor miljoenen mensen een dictaat op te leggen, wat volslagen irreëel is.”

Hiddema: ‘Rechters zijn de weg kwijt’

“De Hoge Raad heeft gezegd dat het een kwestie van leven of dood is dat we die 20 of 25 procent halen. Dan ben je als rechter toch de weg kwijt”, aldus Hiddema.

Corstens benadrukt dat groeperingen zoals Urgenda een wettelijk recht hebben om voor dit soort belangen op te komen. “De wetgever, dus ook het parlement waar meneer Hiddema deel van uitmaakt, heeft dat jaren geleden bepaald. De rechters hebben op basis van die wetgeving geoordeeld. Je kan niet als rechter zeggen: ‘Daar heb ik geen boodschap aan’.”

LEES OOK: ‘Uitspraak in Urgenda-zaak is een ramp voor milieu en economie’

Door: Redactie