Monsterproces MH17 vanaf vandaag weer van start, genoeg vertrouwen in bewijs OM
Het megaproces rond vlucht MH17 wordt vanaf vandaag weer hervat. Het Openbaar Ministerie houdt in ieder geval vier man verantwoordelijk voor de aanslag op het vliegtuig dat op 17 juli 2014 boven Oekraïne werd neergeschoten door een Russische Buk-raket.
Drie Russen en een Oekraïner - Igor Girkin, Sergej Doebinski en Leonid Chartsjenko - staan in de rechtbank bij Schiphol terecht voor de aanslag. Nederland heeft om hun aanhouding verzocht, maar Rusland levert geen onderdanen uit aan het buitenland. Het OM verdenkt de vier mannen van moord, omdat ze betrokken zouden zijn bij het aanleveren van de Buk-raket die vlucht MH17 uit de lucht heeft geschoten. Alle 298 inzittenden, waaronder bijna 200 Nederlanders, kwamen om het leven.
Poelatov ontkent en wil verklaren
Van de vier verdachten laat alleen de Rus Oleg Poelatov zich bijstaan door Nederlandse advocaten, Boudewijn van Eijck en Sabine ten Doesschate. Die laatste vertelde vandaag in de rechtbank dat Poelatov in een persoonlijk gesprek heeft laten weten dat hij geen enkele wetenschap heeft over het neerstorten van de vlucht. Ook is de man bereid om een verklaring af te leggen, maar dat wordt sterk afgeraden door zijn advocaten gezien hij dan direct wordt vastgezet.
Volgens het OM heeft Poelatov wel degelijk een rol heeft gespeeld. Hij zou de lanceerplek bewaakt hebben. Het OM zegt hiervoor bewijs te hebben in de vorm van tapgesprekken. Hierin is onder meer te horen dat medeverdachte Sergey Dubinskiy tegen Poelatov zegt dat er een Buk-raket onderweg is.
'Bewijs is onomstreden'
Vertrouwen in de 30.000 pagina's aan bewijs dat het OM heeft verzameld is er in ieder geval. "De indruk die het OM geeft namens alle betrokken landen is eigenlijk ijzersterk", zegt strafrechtadvocaat Jillis Roelse in Goedemorgen Nederland. Ook D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma noemt het bewijs dat er een Buk-raket is gebruikt onomstreden. "Er is heel veel openbaar en satellietbewijs dat die Buk-raket uiteindelijk afkomstig was van Russisch grondgebied, van een Russische militaire basis daar in de buurt." Het feit dat de verdachten niet bereid zijn om in de rechtbank te verschijnen zegt ook iets over hoe zij hun kansen inschatten om onschuldig uit het proces te komen, denkt Sjoerdsma. "Die kansen zijn denk ik niet heel groot."
Of deze verdachten bij een veroordeling ooit uitgeleverd zullen worden door Rusland is de vraag, maar volgens Sjoerdsma draait het proces niet enkel daarom. "Het gaat om de strijd: is het een wereld waarin het recht van de sterkste geldt, of is het een wereld die gebaseerd is op recht en regels? Waar je ook agressieve landen als Rusland aan die regels kunt houden? Dat is ook wat er in dit proces op het spel staat."
Vanaf maandag is het Justitieel Complex Schiphol opnieuw gereserveerd voor het monsterproces. Hoewel er voor dit blok twee weken zijn uitgetrokken, liet de rechtbank vooraf al weten dat er waarschijnlijk slechts enkele dagen benut gaan worden. Na het gesprek met Poelatov heeft de verdediging aangegeven te denken nog tot november nodig te hebben om nieuwe onderzoekswensen te presenteren. De verwachting is het nog jaren duurt voordat er een uitspraak van de rechter komt.
LEES OOK: OM sluit nog meer verdachten strafzaak MH17 niet uit