Vader van spookgezin Ruinerwold vandaag voor de rechter
Bijna een jaar geleden kwam de geruchtmakende zaak van het spookgezin uit het Drentse dorpje Ruinerwold aan het licht. Vandaag staat de vader van de kinderen, de 68-jarige Gerrit Jan van D., voor de rechter. De inhoud wordt nog niet behandeld, het gaat om een tussentijdse zitting. "De belangrijkste vraag is: in hoeverre snapt Gerrit Jan van D., de hoofdverdachte, de aartsvader, wat er gebeurt in die rechtszaak en wat hem ten laste wordt gelegd?", aldus verslaggever veiligheidsdiensten bij De Telegraaf Silvan Schoonhoven.
Het ging de hele wereld over: het bizarre, geheime leven van Gerrit Jan van D. en zijn vijf kinderen in een verborgen, afgesloten ruimte van een boerderij in Ruinerwold. Negen jaar lang wist niemand uit de buurt dat de familie daar verbleef. Nadat Jan Zon, een van de kinderen die er woonde, hulp zocht bij café De Kastelein in het dorp, begon het balletje te rollen.
Mishandeling en misbruik
De droom van Van D. was om te werken aan zijn 'eigen utopia'. Volgens het OM leefden de kinderen in een soort 'religieuze ban'. De vader zou zijn kinderen al vroeg hebben geleerd dat er slechte geesten in hun lichaam zouden komen als zij contact zouden zoeken met de buitenwereld. Wie niet naar zijn evangelie leefde kon rekenen op lijfstraffen. Het OM verdenkt Van D. dan ook van mishandeling: zo trok hij sommige kinderen aan hun haren of hij kneep hun keel dicht en moesten anderen urenlang in een bad met koud water zitten. De oudste zoon heeft verklaard dat hij 'om te boeten' een zomer lang in het hondenhok moest verblijven.
Daarnaast zou Van D. twee van de drie oudste kinderen ook seksueel hebben misbruikt. Deze slachtoffers waren het gezin al ontvlucht voordat Van D. in 2010 zijn intrek nam in de boerderij.
Ontslagen van rechtsvervolging
Maar of Van D. ooit vervolgd zal worden voor deze aanklachten is nog maar de vraag. In 2016 kreeg hij een hersenbloeding. "Die is nooit behandeld, behalve met kruiden uit de tuin. Ze hadden een groot wantrouwen tegen alle medische zorg en alles van buiten", legt Schoonhoven uit in Goedemorgen Nederland op NPO 1. "Sindsdien is hij verlamd. Hij kan niet spreken, hij kan alleen gromgeluiden voortbrengen. Hij kan dus ook geen antwoord geven op vragen die de rechter aan hem stelt. Dat is een groot probleem." Maar het is een nog groter probleem als hij überhaupt niet begrijpt wat hem ten laste wordt gelegd, zegt Schoonhoven. "Dan wordt iemand in Nederland ontslagen van rechtsvervolging."
De rechtbank hoopt de zaak eind dit jaar, begin volgend jaar inhoudelijk te kunnen behandelen.