WNL Misdaadarchief: ‘Kunstroof van de eeuw’ in Rotterdam, voor 18 miljoen aan schilderijen gesloten

In de nacht van 15 op 16 oktober 2012 worden zeven wereldberoemde schilderijen met een verzekerde waarde van achttien miljoen euro, gestolen uit de Kunsthal in Rotterdam. De bewakers beseffen het op die regenachtige ochtend nog niet, maar de grootste kunstroof uit de recente vaderlandse geschiedenis heeft zich zojuist voltrokken.

In het tv-programma De Zaak van je Leven (hier terug te kijken), zien we hoe het rechercheteam terugkijkt op wat ze zelf een “krankzinnige situatie” noemen.

De roof

Het begint met de roof zelf. Op de beveiligingsbeelden is te zien hoe twee onherkenbare mannen redelijk eenvoudig binnenkomen, nadat ze de branddeur hebben geforceerd met een breekijzer. Een kleine drie minuten later staan ze weer buiten, zeven schilderijen rijker.

Een sporenonderzoek levert niks op, dus begint het team begint met het spotten van alle beveiligingsbeelden die in de aanloop van de expositie zijn opgenomen. Na lang zoeken valt een groep Oost-Europeanen op: ze vallen uit de toon. Later blijkt dat een deel van de groep nog twee keer in het museum is geweest.

De beelden worden gedeeld op het intranet van de politie, waarna een tip leidt naar een groep mannen uit voormalig Joegoslavië. Het uiterlijk van de verdachten en de beschikbare informatie lijkt overeen te komen met het signalement. De rechercheurs denken beet te hebben, maar komt bedrogen uit: de mannen blijken onschuldig.

LEES OOK: Hoe 7 gestolen miljoenenschilderijen eindigden in een Roemeens dorpje

Roemenië

Het verlossende woord komt uit een onverwachte hoek: Roemenië. De lokale politie is drie mannen op het spoor gekomen, nadat een van hen twee van de zeven vermiste schilderijen aanbood bij een kunstkenner in Boekarest. De antiquair vertrouwt de boel en niet en schakelt de politie in. Er wordt een onderzoek ingesteld naar de aanbieder van de schilderijen, waarna een groep jeugdvrienden uit een piepklein Roemeens dorp wordt opgespoord.

Ze bekennen de roof, maar weigeren te vertellen waar de schilderijen liggen. Totdat de vriendin van de hoofdverdachte begint te praten. De schilderijen zijn volgens haar opgeslagen in een koffer en begraven in de achtertuin van de moeder van de hoofdverdachte. “Na een zoektocht bleken de schilderijen verplaatst te zijn naar een lokale begraafplaats, maar ook daar vonden we niks”, vertelt een van de rechercheurs.

De moeder vreest ondertussen voor haar zoon en gaat – volgens theorieën van de recherche – met de schilderijen aan de haal. Wat volgt, is een van de grootste rampen die zich in de Europese kunstgeschiedenis heeft voltrokken.

WNL duikt deze zomer in het WNL Misdaadarchief. Deze geruchtmakende zaken kwamen de afgelopen jaren langs in de misdaadprogramma’s zoals Misdaadcollege, Zaak van je Leven en Doden Liegen Niet. Alle afleveringen van Zaak van je Leven zijn terug te kijken op NPO Start.