Planbureau’s achten spitsheffing nodig tegen files, VVD’er vindt autorijden al ‘duur zat’

Volgens het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) zorgt de introductie van spitsheffing voor minder drukte op de weg en zou een prijsprikkel files tegengaan. In Den Haag heerst twijfel: de VVD, de PVV, het CDA en de SP vinden rekeningrijden een slecht idee.

"Beprijzing kan een efficiëntere manier zijn om schaarse capaciteit te verdelen dan wachttijd (files)", schrijven de onderzoekers. De spitsheffing zou daarom een goede optie zijn. Een algemene kilometerheffing zou grotere nadelen hebben voor de arbeidsmarkt en wordt afgeraden.

De partijen die tegen spitsheffing zijn denken dat files niet afnemen en vrezen voor een 'elitair uurtje', waarbij alleen mensen met een goedgevulde portemonnee de weg op kunnen. Het kabinet zet op dit moment in op thuiswerken en op het spreiden van werktijden om de spits te ontlasten. Dat lijkt te werken: het is weer bijna net zo druk op de weg als voor de corona-uitbraak, maar de files tijdens de spits zijn afgenomen. Toch lijkt het kabinet in te gaan zetten op een vorm van rekeningrijden.

VVD'er: autorijden is al duur zat

De VVD is tot nu toe één van de tegenstanders van rekeningrijden. "Autorijden is al duur zat", zegt VVD-Kamerlid Yeşilgöz-Zegerius in Goedemorgen Nederland op NPO 1. Zij vindt het geen goed idee om "dingen duurder te maken in de hoop dat mensen ze niet gaan gebruiken". "Er zijn zat mensen die in de spits naar hun werk moeten."

Volgens Yeşilgöz-Zegerius zijn er alternatieven om te zorgen voor minder drukte in de spits. "We hebben gezien de afgelopen maanden dat als je thuis werkt, dat het dan ook rustiger wordt. Er zijn dus ook andere manieren om het te doen", zegt ze.

De ChristenUnie is wél voorstander van spitsheffing, zegt fractievoorzitter Gert-Jan Segers. "Het is een vorm van marktwerking. Wat je doet is schaarste beprijzen. Als het heel druk is moet je iets meer betalen, als het heel rustig is kun je doorrijden en hoef je minder te betalen." Segers wil een onderzoek naar de mogelijkheid van spitsheffing in Nederland. "Er zijn ook eerste experimenteren in steden elders in de wereld, waaruit blijkt dat het goed werkt."

'Kabinet werkt aan invoering rekeningrijden'

Het kabinet zou ondanks de bezwaren van de VVD wel aan de slag gaan voor de invoering van een vorm van rekeningrijden. Dat melden Haagse bronnen aan persbureau ANP. Er liggen meerdere varianten op tafel om automobilisten naar gebruik te laten betalen. Een definitief besluit valt pas in 2025, dus in een volgende kabinetsperiode.

Rekeningrijden ligt binnen de huidige coalitie gevoelig. Met name de VVD van verkeersminister Cora van Nieuwenhuizen heeft zich er tot dusver fel tegen verzet. Maar fractievoorzitter Klaas Dijkhoff liet vorige week al doorschemeren dat binnen de grootste regeringspartij toch wordt nagedacht over kilometerbeprijzing. Dat zou nodig zijn om ook elektrische rijders hun deel te laten bijdragen. Zij betalen immers geen brandstofaccijns.

LEES OOK: ‘Rekeningrijden vanaf 2026 ingevoerd in Nederland’