Pleun kon geen eindexamen doen door de oorlog, zijn kleinzoons door corona

Omdat leerlingen niet de ervaring van een centraal eindexamen en vooral de feestjes mee kunnen maken in verband met de coronacrisis, is vandaag uitgeroepen tot 'nationale slaagdag'. Dat het centraal eindexamen niet door is gegaan is historisch: het gebeurde nog maar één keer eerder, aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. De 91-jarige Pleun van der Marel en zijn kleinzoons Floris en Reinout Sprong delen nu deze unieke ervaring.

Uiterlijk vandaag horen leerlingen of ze geslaagd of gezakt zijn. Leerlingen krijgen nu het centraal examen niet is afgenomen hun diploma op basis van de resultaten van schoolexamens. Ronden ze die voldoende af, dan zijn ze geslaagd. Gezakte leerlingen kunnen vanaf vandaag resultaatverbeteringstoetsen maken, die voor 50 procent meetellen.

"In 1945 kwamen we in de problemen met locaties waar je school had, want je kon niet overal terecht, dus dan werd je naar een kerkgebouw gestuurd", vertelt Pleun in Goedemorgen Nederland. "In mijn tijd waren er nog geen computers." Vanwege de oorlog konden eindexamenkandidaten niet naar school, en ook na de bevrijding was alles nog kapot.

Diploma cadeau

Er bestonden toen ook nog geen schoolexamens, dus je kon enkel en alleen slagen of zakken door een landelijk examen te maken. Daarom werd er, ruim een maand na de bevrijding, besloten dat vrijwel alle scholieren hun diploma 'cadeau' kregen, zonder examen te hoeven doen.

Keerzijde

Dat ging bij Reinout en Floris een stuk makkelijker. Wel is het heel vreemd om geen examen te doen, vinden ze. "Je hebt natuurlijk geen eindexamenfeestjes en leuke dingen die je achteraf zou doen, dus dat is dan weer een beetje de keerzijde van dat je nu zo makkelijk je diploma gekregen hebt", vindt Reinout. "Dat dat er dan niet bijhoort. Zoals de stunts op school, gala's en dat soort dingen."

Hun opa noemt het "moeilijk", maar, zegt hij: "Het is te overwinnen."

Onzekerheid

Sommige scholieren maken toch zorgen over de waarde van hun diploma, nu zij deze zonder centraal examen hebben bemachtigd. Krijgen ze hier nog last van op de arbeidsmarkt later? "Deze opa heeft het gered in het leven", reageert minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media Arie Slob.

"Het is een heel ingrijpend besluit geweest", geeft hij toe. "Toch ben ik er van overtuigd: deze leerlingen gaan na de zomer weer naar het vervolgonderwijs toe. We hebben ook afspraken met het vervolgonderwijs gemaakt om dat goed te volgen. Als het nodig is bieden we nog ondersteuning, als er echt dingen gemist zijn. Maar dit zijn knokkers, die gaan er komen."

LEES OOK: Minister Arie Slob: Middelbare scholen krijgen 24 juni meer duidelijkheid