‘Je kunt militairen niet voorbereiden op de verschrikkingen van een oorlog’
Veteranen hebben verschrikkelijke offers gemaakt voor de vrijheid waarin wij nu allemaal leven. Dat geldt voor veteranen van alle leeftijden, zegt Commandant der Strijdkrachten Rob Bauer in de speciale herdenkingsuitzending De Slag om de Schelde van WNL, in samenwerking met de NOS, op NPO Radio 1.
Bauer was onlangs op een diner waar een 93-jarige Canadees aanwezig was met zijn dochter van 66. "Die dochter zei na het diner tegen mij: 'Ik heb mijn vader pas leren kennen op dit soort bijeenkomsten. Mijn vader was een hele nare man toen hij terug kwam van de oorlog'".
Tegenwoordig heet dat posttraumatische stressstoornis, zegt Bauer. Maar destijds hadden soldaten met hetzelfde te kampen. "Die mensen maakten verschrikkelijke dingen mee. We hebben de aandacht voor het mooie, voor de vrijheid om te leven, praten en denken zoals we willen. Maar er zijn ook veel mensen beschadigd door een oorlog."
Voorbereiding
Inmiddels is er meer aandacht voor de geestelijke gevolgen van oorlogsmissies. "Wij doen veel in de voorbereiding van missies, om te zorgen dat mensen weten in welke situaties ze terecht komen", zegt Bauer. "Dat is een groot verschil met vroeger. Maar dan nog kun je iemand niet voorbereiden op de verschrikkelijke dingen die helaas in oorlogen gebeuren."
Daarom wordt er ook na een missie gepraat met militairen over wat ze hebben meegemaakt. "Kun je daarmee alles oplossen? Nee", zegt Bauer. "We zien dat van alle veteranen zo'n 90 procent geen last heeft. Die zijn zelfs een beter mens geworden doordat ze andere mensen hebben kunnen helpen. Binnen die andere 10 procent heeft de helft langdurige klachten, soms jaren later pas."
'Veteranen streden voor onze vrijheid'
Bauer vindt het belangrijk dat de veteranen van 90 jaar en ouder hun verhaal vertellen, omdat er zoveel Nederlanders zijn die geen begrip hebben van wat militairen meemaken. "Die veteranen zijn naar ons land gekomen om voor ons te strijden. Belangeloos. Ze hebben er niets voor gekregen. Soms zijn ze er met verwondingen of psychische klachten uitgekomen. Of in een kist. Dat heeft ervoor gezorgd dat we kunnen leven zoals we nu leven. Dat we kunnen zeggen wat we willen zeggen, en dat er geen dictatorschap is in Nederland."