‘Veiligheidsregels containerschepen worden nauwelijks nageleefd’

Er gelden veiligheidsregels voor de belading van grote containerschepen, maar de controle van overheden op het toepassen van deze regels schiet erg tekort. Hierdoor zijn niet goed geladen schepen op zee erg kwetsbaar bij slecht weer of een onverwachte golfslag.

Ook de controle op de inhoud van de containers is niet goed genoeg. Vaak is de inhoud en het precieze gewicht niet bekend. Daardoor komen zware containers vaak bovenaan te liggen. Dat is extra onveilig en zorgt voor extra gevaar. Containers slaan dan makkelijker overboord.

Dit melden Omrop Fryslân en RTV Noord op basis van Amerikaans onderzoek. Zij hebben dit onderzoek uitgevoerd naar aanleiding van de milieuramp met containerschip MSC Zoe begin januari op de Noordzee. Er sloegen toen 342 van de 19.224 containers overboord. De milieuschade is behoorlijk groot, want een deel van de inhoud belandde op de Waddeneilanden en de Friese en Groningse kust.

LEES OOK: Containerschip MSC Zoe verliest containers

Het containervervoer groeit de laatste jaren enorm. Er komen steeds meer vervoerders bij. Dit blijkt uit de Review of Maritime Transport 2018 van UNCTAD, onderdeel van de Verenigde Naties. De concurrentie is moordend en het gevolg hiervan is dat er steeds grotere schepen voor steeds meer containers komen.

De druk om meer te vervoeren wordt steeds groter en die druk kan volgens scheepsvaarteconoom Johan Wagelaar juist leiden tot fouten. "Er is nog maar weinig speelruimte. Dat leidt tot het snel laden van deze schepen", zegt Wagelaar tegen de regionale omroepen.

Bovendien kost tijd heel veel geld in deze sector. De kapitein is eindverantwoordelijk en tekent na de belading voor akkoord. "Op de kapitein rust een enorme druk. Hij zal niet snel besluiten om het toch nog even anders in te delen, als blijkt dat zware containers te ver bovenin zijn terecht gekomen", legt FNV-bestuurder Niek Stam uit aan Omrop Fryslân en RTV Noord. "Dat kost tijd en dus geld."

In een onderzoek van het Amerikaanse ministerie van Handel uit 2014 blijkt dat veel regels niet worden nageleefd. Het Nederlandse onderzoeksinstituut Marin in Wageningen werkte hier ook aan mee. Voor dit onderzoek werden ongevallen met containerschepen uitgebreid geanalyseerd.

"In de afgelopen twee decennia zijn containerschepen enorm in capaciteit gegroeid, maar het is de vraag of veiligheidsprotocollen en de werkwijze in de havens in staat zijn geweest die ontwikkeling bij te houden."

LEES OOK: Verloren container met gevaarlijke stoffen MSC Zoë gevonden

Door de snel groeiende markt is er te weinig controle op naleving van de veiligheidsregels. Dit betekent dat de opgegeven gewichten van de containers regelmatig niet kloppen. Dat brengt natuurlijk gevolgen met zich mee. "Onjuist opgegeven containergewichten hebben bijgedragen aan het verlies van containers op zee", meldde het onderzoek uit 2014. Slecht geladen en overbelaste containers kunnen uiteindelijk leiden tot instorting van een deel of zelfs de hele stapel.

Dit is waarschijnlijk ook gebeurd bij containerschip MSc Zoe in januari. Wat de precieze oorzaak van de milieuramp is, wordt inmiddels onderzocht. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) is een onderzoek gestart.