Lokale initiatiefnemers dromen van ‘Holwerd aan zee’, prikt Friesland de dijk door?

‘Holwerd aan zee’. Dat is waar lokale initiatiefnemers van dromen. Zij willen met een gat in de dijk het Friese dorp Holwert verbinden met de Waddenzee. Het moet de leefbaarheid in de krimpregio in Noordoost Friesland ten goede komen, zegt initiatiefnemer Marco Verbeek. Hij kijkt met spanning naar de verkiezing om de Provinciale Staten. 

“Hier midden op de dijk willen we een gat maken, waardoor we de Waddenzee, Unesco werelderfgoed, verbinden met het dorp”, vertelt Verbeek in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Zo krijgen we een prachtige binnenzee, met eb en vloed. Daar ontmoet zout water zoet water en dat maakt het heel interessant voor de natuur.”

Het provinciebestuur twijfelde over de economische haalbaarheid van het plan, maar tijdens de Friese Provinciale Statenvergadering vorige week stemde een meerderheid voor een nadere uitwerking. Daarvoor komt 1,2 miljoen euro beschikbaar. Eerder had het provinciebestuur geadviseerd hier tegen te stemmen.

Krimpregio

‘Holwerd aan zee’ moet een impuls geven aan het vergrijsde Holwert en de omgeving, vertelt Verbeek. In het dorp, bekend van de veerdienst naar Ameland, wonen nog maar 1600 mensen. “Het is een krimpregio en de komende decennia houdt de krimp aan. Daarmee verdwijnen ook de voorzieningen in het dorp.”

“Met Holwerd aan zee willen we er in ieder geval voor zorgen dat we de voorzieningen behouden die we hebben, maar met recreatie en toerisme willen we ook nieuwe voorzieningen”, zegt Verbeek. De initiatiefnemers waarschuwen dat Holwert nu een “spookdorp” dreigt te worden.

‘Grote zorgen’

Niet iedereen is enthousiast. “Onze twijfel zit niet zozeer in het doorbreken van de dijk, maar veel meer in de voorwaarden die we kunnen maken omtrent het doorbreken”, zegt Be de Winter van Wetterskip Fryslân. “Het is een enorme investering. Wij maken ons zorgen over de financiële haalbaarheid.”

Ook over het toekomstig beheer en onderhoud heeft het Wetterskip “grote zorgen”, zegt De Winter. “Daar hebben we geen goede, sluitende afspraken over kunnen maken.” Het kostenplaatje van het project bedraagt naar schatting tussen de 90 en 100 miljoen euro. De Winter: “Een groot deel van de kosten zitten in de doorbaak van de dijk, die eigendom is van het Wetterskip. Als waterschap willen we hele goede afspraken kunnen maken.”

Volgens De Winter heeft het waterschap “waardering” voor het initiatief. “Maar als waterschap hebben we onze eigen rol. Wij moeten deze dijk beheren en bewaken vanwege de veiligheid van deze provincie.”

Naast het Wetterskip en de Gedeputeerde Staten is ook boerenbelangenorganisatie LTO Noord tegen het plan. “Er is nu een bestuursgroep in het leven geroepen. Zij moeten de komende tijd de afwegingen maken en komen tot sluitende afspraken en een goede financiering”, zegt De Winter.

Initiatiefnemer Verbeek is naar eigen zeggen niet doof voor de zorgen van tegenstanders. “Maar we weten inmiddels ook dat het technisch uitvoerbaar is en daarmee is het project haalbaar. De zorgen gaan vooral over beheer en onderhoud, daar is geld voor nodig. Wij denken dat we goed perspectief voor beheer en onderhoud hebben.”

Minister kijkt mee

Voor de realisatie van ‘Holwerd aan zee’ kijken initiatiefnemers met spanning naar de verkiezingen voor de Provinciale Staten en het waterschap op 15 maart. Ook minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat) houdt de ontwikkelingen goed in de gaten, vertelt hij in Goedemorgen Nederland.

Ook Harbers begrijpt de zorgen, maar “dit zijn dingen die we in Nederland vaker hebben gedaan om water, natuur, recreatie en toerisme beter te verbinden”. Hij lijkt sympathieke gevoelens te koesteren voor het initiatief. “Het initiatief komt uit de regio zelf, van ondernemers, maar ook van natuurliefhebbers. Het is bij uitstek iets waar de verkiezingen straks over gaan.”

Met Rijkswaterstaat zorgt Harbers voor het beheer van de Waddenzee. “Wij moeten uiteindelijk ook meewerken. We zullen altijd kijken naar of we de natuur en de Waddenzee goed kunnen beschermen”, zegt de bewindsman, “maar het is in eerste plaats aan de provincie en het waterschap”.

Hij benadrukt dat het proces langdurig kan zijn. “Het is geen kleine ingreep.”

Lees ook: 

Minister Harbers: liggen op schema voor krimp Schiphol

Door: Peter Visser