Remkes en leiders VVD, CDA en D66 overleggen weekend op landgoed

Informateur Johan Remkes gaat dit weekeinde met de leiders van VVD, D66 en CDA naar landgoed De Zwaluwenberg bij Hilversum. Ze gaan daar verder praten over de vorming van een kabinet, maakte Remkes woensdag bekend. Ook praat de informateur met de partijen over hoe er constructief kan worden samengewerkt met de PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie. Remkes hoopt dat de gesprekken bijdragen aan het onderlinge vertrouwen tussen de partijleiders.

De leiders van de drie partijen nemen ook hun secondanten mee. Dat zijn Sophie Hermans (VVD), Rob Jetten (D66) en Pieter Heerma (CDA). Volgens de informateur is het “wel de bedoeling” dat de partijleiders en hun secondanten een nachtje blijven slapen op het landgoed. Hij heeft nog geen signalen gekregen dat de politici niet ingaan op zijn uitnodiging.

Remkes denkt dat de inhoudelijke verschillen tussen de drie partijen “overbrugbaar” zijn en dat is volgens hem ook nodig voor een coalitie. “Er moet inhoudelijk cement zijn in een kabinet.” De VVD, CDA en D66 hebben volgens de informateur geen combinaties uitgesloten, maar wel “voorkeuren doorgegeven”. D66 ziet weinig in een minderheidscoalitie met zowel VVD als CDA, omdat in zo’n coalitie de balans zou ontbreken.

In 2007 en 2017 waren er ook al formatiegesprekken in De Zwaluwenberg.

Steun kleine partijen voor losse plannen

Kleine partijen die woensdag bij informateur Johan Remkes langskomen zien wel wat in een minderheidskabinet. Ze zijn bereid om losse plannen van een toekomstige minderheidscoalitie te steunen. “Als er goede voorstellen zijn, steunen we dat”, zei Wybren van Haga.

Hij ziet het liefst een minderheidskabinet van VVD en CDA. Van Haga wil ook “absoluut” overwegen die steun van tevoren vast te leggen in een gedoogakkoord. “Wij hebben van begin af aan gezegd dat een minderheidskabinet het meeste recht doet aan de democratie”, aldus het Kamerlid.

Laurens Dassen van Volt wil een minderheidscoalitie steunen “daar waar mogelijk als het ambitieuze en goede voorstellen betreft. Die zullen wij dan ook per voorstel beoordelen”. Volt wil dus niet van te voren een gedoogakkoord ondertekenen. Dassen hoopt wel op ambitieuze klimaatvoorstellen en verwacht dat er in het onderwijs geïnvesteerd gaat worden. Ook moet er geld naar sociale gelijkheid en digitalisering, vindt hij.

Eenpitter Liane Den Haan ziet samenwerking met een minderheidskabinet ook wel zitten, zei ze na het gesprek met Remkes. Ze vindt een minderheidskabinet “heel interessant”. Volgens haar kan de oppositie met zo’n coalitie veel meer punten inbrengen in het kabinetsbeleid. “Daarmee doe je recht aan alle kiezers.”

‘Met de dag ongemakkelijker’

Volgens Kees van der Staaij van de SGP moet er tempo worden gemaakt met de formatie, want volgens hem wordt het “met de dag ongemakkelijker” dat er nog geen kabinet is. Ook de SGP stelt zich constructief op, iets waar zijn fractie volgens Van der Staaij inmiddels “expertise” in heeft opgebouwd. Ook vorige kabinetten konden op constructieve samenwerking van de SGP rekenen. Een minderheidskabinet van VVD, CDA en D66 of van VVD en CDA ziet hij wel zitten, maar een coalitie bestaande uit alleen VVD en D66 vindt hij te liberaal.

JA21-leider Joost Eerdmans wil geen gedoogafspraken maken voor een minderheidskabinet, maar is bereid om per onderwerp zaken te doen. Hij adviseert de drie formerende partijen om onderwerpen als klimaat met links te regelen en voor rechtse thema’s, zoals migratie, een rechtse meerderheid te zoeken. Links en rechts moeten elkaar wel “wat gunnen”, denkt hij.

Een coalitie zonder D66 kan en is bovendien rechtser, denkt hij, maar kan volgens Eerdmans ook instabieler worden.

LEES OOK: JA21 wil geen gedoogpartner worden van minderheidskabinet ‘op het geheel’

Door: Redactie