Grote zorgen over zwemveiligheid, aantal kinderen dat verdrinkt neemt niet af

Het aantal kinderen dat verdrinkt is in de afgelopen tien jaar niet meer gedaald. Dat blijkt uit onderzoek uitgevoerd door kinderartsen van het UMCG en Amsterdam UMC. De vrees is dat door de coronamaatregelen meer kinderen deze zomer risico lopen op verdrinking, aangezien veel van hen achterstanden hebben opgelopen omdat er geen zwemlessen gegeven werden. “De gevolgen zijn nu zeer goed merkbaar”, zegt ook Shiva de Winter, voorzitter van de Nederlandse Stichting Water- & Zwemveiligheid (NSWZ).

“Of je nu spreekt van een achterstand of gewoonweg een tekort, het is zeer slecht gesteld met de kwaliteit van het zwemonderwijs en zwemslagen na het behalen van de diploma’s”, ziet De Winter, die zelf al 25 jaar ervaring heeft in het zwemonderwijs en eigenaar is van een zwemschool en zwembad.

Zuurstofgebrek

Jaarlijks overlijden ongeveer acht kinderen aan de gevolgen van ernstig zuurstoftekort onder water, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Maar over wat kinderen die bijna verdrinken daaraan overhouden was vooralsnog niets bekend. “Wij kunnen de kinderen die na een bijna-verdrinking op de intensive care terechtkomen dikwijls niet meer beter maken”, zegt kinderarts Joke Kieboom van het UMCG. Zij werkte mee aan het onderzoek. “Sommige kinderen die uiteindelijk overleven, houden blijvend hersenletsel over.”

In de afgelopen tien jaar vonden in Nederland jaarlijks gemiddeld 78 verdrinkingen – met en zonder dodelijke afloop – van kinderen plaats. Eén op de zes kinderen dat hulp nodig heeft na een verdrinkingsongeval overlijdt aan de gevolgen. Bijna één op de drie kinderen komt na verdrinking terecht op de ic.

Driekwart van de kinderen die een verdrinking doormaakt is tussen nul en vijf jaar oud, maar het overgrote deel (90 procent) is tussen nul en tien jaar oud. Juist in die laatste leeftijdsgroep worden vaker bijna-verdrinkingen gerapporteerd dan bij volwassenen.

‘Ouders onderschatten snel de kracht van water’

De onderzoekers roepen ouders dan ook met klem op om ervoor te zorgen dat hun kind leert zwemmen en die zwemvaardigheid regelmatig onderhoudt. Ook vragen ze deze zomer extra aandacht voor kinderen van 5 tot 7 jaar.

“Voor de kinderen die in 2020 of eind 2019 diploma’s behaald hebben is het een zware dobber om in een wild zwembad of zee zich goed zwemmende te houden”, zegt ook NSWZ-voorzitter De Winter tegen ANP. Hij geeft aan blij te zijn dat artsen nu ook aandacht vragen voor dit probleem. “Ouders onderschatten snel de kracht van water in bijvoorbeeld de zee en het gevaar van drukte in een zwembad.”

Landelijke campagne

Om te zorgen voor een afname van het aantal verdrinkingen, is een Nationaal Plan Zwemveiligheid opgesteld, waarbij de Nationale Raad Zwemveiligheid nauw samenwerkt met Reddingsbrigade Nederland en VeiligheidNL. Doel hiervan is dat iedereen veilig opgroeit en meedoet in ‘Nederland waterland’.

De Winter pleit al langer voor een landelijke campagne, zegt hij. “Er zijn veel (gesubsidieerde) zwembonden en zwemorganisaties in Nederland. Maar blijkbaar wordt het ook aan de top onderschat of niet belangrijk genoeg bevonden.”

Volgens De Winter ligt de oplossing dan ook in een samenwerking tussen artsen, zwembonden, zwemonderwijzers en de reddingsbrigade om landelijke bewustwording te creëren. “Het lijkt na de strijd om zwemlessen weer te beginnen een utopie om deze samenwerking te verlangen. Er spelen zoveel belangen mee die achter het bureau zoveel belangrijker lijken dan dit onderwerp.”

‘Een van de belangrijkste pijlers in de opvoeding’

De Winter trok eerder in Goedemorgen Nederland aan de bel over het belang van zwemveiligheid. “Zwemonderwijs is een van de belangrijkste pijlers in de opvoeding van een kind. Helemaal in zo’n waterrijk land waar wij in zitten”, zei hij toen.

LEES OOK: Deze zwemjuf leert haar leerlingen zwemmen op het droge

Door: Redactie