Klimaatregels maken het jonge marktverkopers moeilijk: ‘Elektrisch rijden betekent het einde van mijn zaak’

De verkoop van pondjes kaas, gebakken vis of plantenstekjes weegt niet op tegen de kosten die marktkooplui de komende jaren moeten gaan maken. Door het klimaatakkoord uit 2018 moeten ze elektrisch gaan rijden en dat is financieel gezien voor de meeste jonge ondernemers, die op de markt hun waar verkopen, niet haalbaar. 

De Amsterdamse visverkoper Vincent Koelewijn vat de toekomst van zijn zaak in Stand van Nederland: Generatie Next nuchter samen: “Het heeft nogal wat voeten in de aarde.” Achter zijn marktkraam staat een enorme vrachtwagen waarin hij vis gekoeld bewaart. “Dit is vers van de afslag gehaald deze ochtend”, aldus Koelewijn als hij een enorme vis aansnijdt. De vrachtwagen rijdt op diesel en wil Koelewijn zijn zaken voortzetten, dan zal hij die moeten inruilen voor een elektrische. Koelewijn ziet dat somber in. Elektrische vrachtwagens hebben nog lang niet de range die hij op een dag makkelijk moet kunnen afleggen van de afslag naar de markt. “De technologie is er simpelweg nog niet.”

Financiële strop

Plantenverkoper Peter Giesbergen ziet het nog minder rooskleurig in. Hij verkoopt wekelijks zijn plantenstekjes op de markt in Utrecht. Vanaf volgend jaar moet hij zijn dieselvrachtwagen hebben ingewisseld voor een schonere variant. “Ik hoop dat we daar tot 2030 mee kunnen rijden en eventueel nog langer. Als we dan over moeten naar elektrisch, dan wordt het onbetaalbaar, dat betekent het einde van mijn zaak.” Giesbergen maakt een kort rekensommetje om die uitspraak te ondersteunen: “De investering in zo’n wagen loopt al gauw op tot vier ton en daar komt nog onderhoud bovenop en dat loopt ook in de tonnen. Dat risico is veel te groot en dat ziet de bank ook, die gaat ons dus hier geen lening voor geven.”

Portemonnee

En Giesbergen is niet de enige die deze financiële strop ziet naderen. Veel andere ondernemers zien het einde van hun bedrijf dichterbij komen door de strenge klimaatregels. Betekent dit dan het einde van de markt zoals we die kennen? Veel mensen zullen dat in hun portemonnee gaan voelen, want uit een enquête blijkt dat 44 procent van de millennials de markt bezoekt voor de aantrekkelijke prijzen. Vaak is fruit, groente en vis net iets goedkoper op de markt dan in de supermarkt. Daarnaast zegt 37 procent zijn of haar boodschappen op de markt te doen vanwege de betere kwaliteit van de producten en zeker 17 procent komt naar de markt voor de gezelligheid.

Het aantal Nederlandse markten neemt af, vanwege onzekerheid over vergunningen en zero-emissiezones. ‘Stand van Nederland’ spreekt met ondernemende millennials. Zaterdag 22.00 uur op NPO 2.

Door: Floortje van Gameren