Oppositie bang voor aanpassingen inlichtingenwet: wordt de burger de dupe?
Nederland kan zich volgens het demissionair kabinet te slecht wapenen tegen hackers en cyberaanvallen. Vandaag stemt de Tweede Kamer over een aanpassing van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) die het makkelijker moet maken om cyberaanvallen op te sporen en zo ook onze veiligheid en economie beter kan beschermen. Tegenstanders zijn kritisch, zoals SP en Forum voor Democratie. Die zijn bang dat daar zoveel informatie wordt uitgehaald, dat burgers, journalisten, advocaten er de dupe van worden.
SP en FVD willen voorkomen dat de inlichtingendiensten gegevens verzamelen die onnodig zijn en anders een inbreuk kunnen zijn op ieders privacy. Cybersecurity-expert Inge Bryan vertelt in Goedemorgen Nederland op NPO 1 dat ze deze angst wel kan begrijpen. Maar ze vermoedt dat het voortkomt uit “het feit dat de meeste mensen het verschil niet snappen tussen ‘bulk interceptie’ en ‘gerichte interceptie'”.
“Interceptie is letterlijk tappen, het onderscheppen van signalen. Bulk betekent dat je letterlijk een grote knip op een kabel zet en een heel stuk internetverkeer kopieert en dan daarin gaat kijken met een bepaalde opdracht in het achterhoofd”, vertelt Bryan.
De diensten zullen dus niet zomaar kijken naar wat jij online allemaal uitspookt, maar zoeken naar technische specificaties van een cyberaanval. “Dat is iets heel anders dan het aftappen van iemands telefoon.”
Goedemorgen Nederland gemist? Kijk de aflevering hier terug op NPO Start.
Cyberaanvallen herkennen
De Wiv bestaat sinds 2018 en is toe aan een update, zegt Bryan. Het afgelopen jaar zijn er tal van voorbeelden van grote cyberaanvallen, zoals op de KNVB, verschillende Nederlandse havens en op het Internationaal Strafhof in Den Haag. Bryan vertelt: “Er zijn tientallen duizenden aanvallen per dag. Echt grote aanvallen, dat is niet dagelijks. Daar zit een grotere voorbereidingstijd aan en we kunnen daar iets in betekenen, door gegevens uit te wisselen over hoe die aanvallen eruit zien.”
“Als je het tegenkomt weet je nog niet meteen waar je mee te maken hebt. Het gros van alle aanvallen op onze systemen zijn van criminele aard, zo’n 99%”, zegt de cybersecurity-expert. “Een heel klein deel is van staten en dan moet je inderdaad denken aan Iran, Rusland, China, maar ook de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Laten we dat duidelijk maken.”
Eerder maakte WNL Haagse Lobby deze podcast over onze digitale veiligheid. Beluister ‘m hieronder terug:
Meer flexibiliteit nodig
Met de aanpassingen in de wet verandert een verschuiving in toezicht, zegt Bryan, waardoor het makkelijker wordt om zulke aanvallen op te sporen. Als de AIVD en MIVD nu bijvoorbeeld onderzoek willen doen, moet toestemming worden gevraagd en worden getoetst door twee toezichthouders op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. “Dat is de commissie CTIVD, die doet z’n werk sinds 2002. En dan is er de Toetsing Inzet Bevoegdheden (TIB), die is er sinds de wetsaanpassing in 2018.” Met de wetswijziging wordt een deel van de taken van de TIB overgeheveld naar een grotere commissie die het gehele werk van de diensten bekijkt, aldus Bryan.
De cybersecurity-expert legt uit dat als je een cyberaanval wil zien, je eerst een beeld moet creëren door heel veel data te analyseren. “Dan zie je op een gegeven moment iets gebeuren en moet je daarin gaan kijken. Dan kan het zijn dat je verkeerd zit en ergens anders moet gaan kijken, of dat je het tijdens je werk erbij moet nemen”, legt de cyber-expert uit. “Die flexibiliteit is er niet als je steeds vooraf toestemming moet vragen om overal specifiek in te kijken.” Het voornaamste voordeel is dus dat meer flexibiliteit ontstaat.
Lees ook:
ChatGPT walhalla voor cybercriminelen: deskundigen waarschuwen voor vloedgolf aan phisingmails
GRATIS: De WNL Nieuwsbrief!
"*" geeft vereiste velden aan
Door: Matthijs Meulblok
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Wat kunnen we leren van Berlijn?
Berlijn is een stad waar tal van culturen elkaar treffen. In aanloop naar de Europese verkiezingen gaat electoraal geograaf Josse de Voogd op onderzoek uit in een aantal Europese steden. Wat ziet hij in de Duitse hoofdstad?
Terugluisteren: wie moeten straks het kabinet gaan vullen?
Mochten de formerende partijen tot een akkoord komen, wie moeten dan plaats nemen in het kabinet? Martijn de Greve bespreek het met…
- Jozias van Aartsen, oud-minister van Landbouw en Buitenlandse zaken en voormalig VVD-fractievoorzitter;
- Cees Veerman, oud-Landbouwminister voor het CDA;
- Mark Frequin, voormalig topambtenaar en de schrijver van vele boeken over de samenwerking met bewindspersonen zoals ‘Ja minister, nee minister’.
Klik hier en luister deze uitzending terug.
Mochten de formerende partijen tot een akkoord komen, is het nog maar de vraag hoe snel er een nieuw kabinet op het bordes staat. Oud-ministers…
Lees meerIn het pand van de Universiteit van Amsterdam (UvA), waar maandag een pro-Palestijns protest was, is veel schade aangericht. Ramen, schermen en muren zijn beklad…
Lees meerZo’n tweehonderd pro-Palestijnse betogers hebben zich verzameld in het Oosterpark, ziet een ANP-verslaggever. Eerder op maandag voerden zij actie bij de Roeterseilandcampus van de Universiteit…
Lees meerHet KNMI waarschuwt voor “enkele pittige onweersbuien” in het noorden, midden en oosten van het land. Tot 21.00 uur is daarom code geel afgegeven voor…
Lees meerBij het pro-Palestijnse protest bij de Roeterseilandcampus van de Universiteit van Amsterdam (UvA) is zeker een man afgevoerd door de Mobiele Eenheid, ziet een ANP-verslaggever…
Lees meerDe Zweedse politie verwacht dat het Openbaar Ministerie van Zweden overgaat tot vervolging van Joost Klein. Dat zegt het hoofd van de onderzoeksafdeling van de…
Lees meerNatuurfotograaf Jasper Doest vraagt zich in WNL In de Kantine op NPO Radio 1 af wat de mens ervoor overheeft om de natuur te beschermen….
Lees meerVerhuurders van vrije sectorwoningen vrezen dat ze miljarden euro’s aan huurders moeten terugbetalen nadat kantonrechters een streep hebben gezet door meerdere huurverhogingen, omdat die niet…
Lees meerAlle universiteiten moeten “gezamenlijk een lijn trekken” als het gaat om demonstraties, vindt onderwijsminister Robbert Dijkgraaf. Na een bijeenkomst over antisemitisme in het Catshuis zei…
Lees meerHonderden demonstranten betreden maandagmiddag een gebouw van de Universiteit van Amsterdam (UvA) op de Roeterseilandcampus in het centrum van de hoofdstad, ziet een ANP-verslaggever. Het…
Lees meerHet is niet nodig om “naar wetgeving te grijpen” tegen Jodenhaat, zegt demissionair premier Mark Rutte na een gesprek met organisaties op het Catshuis over…
Lees meerBurgemeester van de Italiaanse trekpleister Florence Dario Nardella is klaar met de particuliere vakantieverhuur. Hij is de eerste burgemeester in Italië die de strijd aangaat…
Lees meerDirecteur van het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) Taco van Hoek vindt de doelstelling om klimaatneutraal te wonen in 2050 niet realistisch. Dat zegt…
Lees meerVeel schapen- en koeienboeren voelen nog steeds het leed dat blauwtong eind vorig jaar heeft aangericht. Duizenden dieren zijn door de ziekte overleden en nu…
Lees meerDe hoofdstad van Duitsland Berlijn is naast een walhalla voor progressief denkenden ook een stad met een andere kant. Waar de wijken rondom het centrum…
Lees meer