Terreurproces in Brussel gaat van start: negen jihadisten staan terecht

Na meer dan vijf jaar begint vandaag in Brussel het terreurproces over de aanslagen van 22 maart 2016 in de Belgische hoofdstad. Een twaalfkoppige jury zal zich beraden over de straffen die de negen verdachten zullen krijgen. Acht verdachten zullen op de eerste eigenlijke zittingsdag in een grote glazen ruimte in het speciaal omgebouwde voormalige hoofdkwartier van de NAVO plaatsnemen. Eén persoon staat bij verstek terecht.

De volksjury werd geselecteerd uit honderden genodigden, waarvan het overgrote deel de taak absoluut niet op zich wilde nemen. Hoe dat komt? Rechtsgeleerde Afshin Ellian denkt dat veel mensen bij voorbaat dachten niet onbevooroordeeld naar de zaak te kunnen kijken. “Ze hebben een verschrikkelijke misdaad gepleegd, of eraan bijgedragen.” En mogelijk zijn mensen nog altijd bang, zegt hij in Goedemorgen Nederland. “Maar hoe dan ook: België is een rechtstaat, ze hebben van 2013 tot 2015 de meeste jihadisten veroordeeld, 172 personen, zonder te weten dat er één jaar later een verschrikkelijke aanslag gepleegd zou worden.”

Bij de aanslagen, ’s morgens vroeg eerst op de nationale luchthaven bij Zaventem en een uur later in metrostation Maalbeek, kwamen in totaal 32 personen om het leven. Ongeveer 340 mensen raakten gewond. De aanslag werd opgeëist door IS. Vier maanden eerder had dezelfde terreurcel toegeslagen in Parijs, waar 130 doden vielen.

Salah Abdeslam

De bekendste verdachte is Salah Abdeslam (32), een in Brussel geboren Fransman en de enige die de aanslagen in Parijs overleefde. Hij vluchtte naar Brussel, waar hij op 18 maart 2016 werd opgepakt. De terreurcel voelde het net sluiten en besloot daarom vier dagen later opnieuw toe te slaan, nu in Brussel. Abdeslam is in juni dit jaar in Parijs veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf voor de aanslagen in de Franse hoofdstad.

De naam Mohamed Abrini (37) zal misschien niet meteen een bel doen rinkelen, maar zijn bijnaam wel. Hij was ‘de man met het hoedje’, de terrorist die zichzelf op Zaventem niet opblies, maar wegliep. Zijn kilometerslange vlucht te voet naar het centrum van Brussel werd op diverse straatcamera’s vastgelegd. Hij droeg een hoedje. Abrini werd, samen met twee andere handlangers die in Brussel terechtstaan, drie weken later opgepakt. De Belgische Marokkaan heeft eveneens al levenslang gekregen voor zijn rol bij de aanslagen in Parijs. Twee anderen die in Brussel terechtstaan zijn in Parijs elk tot dertig jaar cel veroordeeld.

‘Jihadistische dreiging is er nog steeds’

“Dit proces laat zien dat groepen die zogenaamd onschuldig waren, zoals Sharia4Belgium, eigenlijk een kweekvijver waren voor jihadisten die het zij naar Syrië gingen, het zij vanuit Syrië terugkwamen en aanslagen pleegden”, zegt Ellian. Sharia4Belgium was een radicale moslimorganisatie, die werd opgericht op 3 maart 2010. Meerdere leden van de club werden veroordeeld voor terrorisme. Hen werd ook de Belgische identiteit afgenomen. De organisatie werd ontbonden op 7 oktober 2012.

Maar de jihadistische dreiging is er nog steeds, waarschuwt Ellian. “Er komen ook mensen die eerder werden veroordeeld voor terrorisme vrij in Europa. Die dreiging is er en eerlijk gezegd: we verkeren allemaal in gevaar als inlichtingendiensten en veiligheidsdiensten niet elke dag complotten en samenzweringsplannen van jihadisten zouden ontmantelen.”

Het proces in het Justitia-gerechtsgebouw wordt gevoerd in de hoofdzaal, maar is voor de bijna duizend slachtoffers, nabestaanden en andere personen die schade hebben geleden (de zogeheten burgerlijke partijen) en hun advocaten vanuit zeven andere zalen per videoverbinding te volgen. Voor het proces, dat naar verwachting zes tot negen maanden zal duren, zijn strikte veiligheidsmaatregelen genomen.

LEES OOK: Te weinig aandacht voor antioverheidsextremisme? ‘Jihadistische aanslag wel wat anders dan asbest op snelweg’

Door: Redactie