CDA-Kamerlid Anne Kuik: voorkomen dat mensen door complotdenkers geweld willen gebruiken

CDA-Kamerlid Anne Kuik vindt dat politiek Den Haag moet voorkomen dat mensen aangestuurd door “complotdenkers en relschoppers” geweld willen gebruiken tegen de overheid. Ze reageert daarmee op een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen, waaruit blijkt dat in de drie noordelijke provincies extremisme groeit en meer incidenten veroorzaakt.

Het extremisme is gericht tegen de overheid, “waarbij regelmatig kruisbestuiving plaatsvindt met extreemrechts”, stellen de onderzoekers. Kuik in Goedemorgen Nederland: “Door het hele land zien we een kloof tussen regio en Randstad. Complotdenkers en relschoppers moedigen mensen aan om boosheid om te zetten in geweld. Wij moeten voorkomen dat het die kant opgaat.”

Corona, stikstof en windmolens

Het extremisme in het noorden heeft te maken met het coronabeleid, stikstofmaatregelen en de opvang van asielzoekers, maar ook met regionale onderwerpen, zoals gaswinning en het plaatsen van windmolens. Zulke kwesties zorgen voor “een breder gedeeld maatschappelijk ongenoegen” en zijn een voedingsbodem voor “anti-Randstedelijke gevoelens”, aldus de universiteit.

Burgemeester van Hoogeveen Karel Loohuis herkent dat beeld. “Door de aardbevingen in Groningen en de stikstofproblematiek krijgen groeperingen hier het gevoel dat Den Haag ze in de steek laat. Dat versterkt het gevoel van onvrede”, zegt de burgervader tegen WNL. “De overheid heeft de taak om ervoor te zorgen dat ze in gesprek blijft met deze groepen.”

Volgens Kuik maken complotdenkers misbruik van ontevredenheid bij burgers. “Mensen mogen boos zijn op de overheid, dat is het mooie van onze rechtsstaat. Maar als dat overgaat in geweld, ga je grenzen over”, waarschuwt ze. Volgens haar zijn er steeds meer “signalen” dat meer mensen in ‘anti-overheidhoek’ bereid zijn geweld te gebruiken.

Jihadisme

Volgens de onderzoekers wordt in Nederland “iemand met een baard die Arabisch spreekt sneller als extremist bestempeld dan een boer die met zijn trekker een provinciehuis inrijdt”. Volgens Kuik is dat niet waar. Ze wijst naar het rapport van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), waarin zowel jihadisten als anti-overheidsgroeperingen als dreiging worden aangemerkt.

“In het dreigingsbeeld worden beide groepen genoemd. Het is niet zo dat anti-overheidsgroeperingen niet op de radar staan. Daarbij geeft de NCTV ook aan dat vanuit Jihadisme nog altijd de meeste dreiging komt”, zegt Kuik.

Ze vindt dat er onderzocht moet worden of er “een nieuwe fase” is aangebroken in het gevaar vanuit extreem-islamitische hoek. De CDA’er waarschuwt dat steeds meer IS-bruiden die in Nederland gevangen zitten binnenkort op vrije voeten komen. “Zij mogen weer gaan en staan waar ze willen. Ik vraag vandaag aan de minister (Dilan Yeşilgöz, red.) of we genoeg zicht op hen hebben en of de veiligheidsdiensten voldoende middelen hebben” om deze mensen in de gaten te houden.

Online gevaren

Kuik denkt dat veiligheidsdiensten in ieder geval nog te weinig zicht hebben op wat er op het internet gebeurt. Daar moet verandering in komen, vindt het Kamerlid. Ze is enthousiast over een pilot van Google in de Verenigde Staten waarbij mensen die zoektermen invulden die wijzen op interesse in extremisme, resultaten te zien kregen die juist waarschuwen voor de gevaren van extremisme. “Dat vind ik heel interessant.”

De Tweede Kamer debatteert vandaag over de gevaren van terrorisme en extremisme.

LEES OOK: Te weinig aandacht voor antioverheidsextremisme? ‘Jihadistische aanslag wel wat anders dan asbest op snelweg’

Door: Peter Visser