Crisisberaad lidstaten over coronamutatie moet tot Europese eensgezindheid leiden

De EU-lidstaten zijn op dit moment in crisisberaad over de zeer besmettelijke mutatie van het coronavirus die in het Verenigd Koninkrijk de kop heeft opgestoken. Het gesprek moet leiden tot een uitkomst over hoe Europa eensgezind de nieuwe coronavariant wil aanpakken en buiten de deur wil houden, iets dat eerder in deze crisis lastig is gebleken.

Dit soort crisisberaad is normaal gesproken voorbehouden aan rampen, terroristische aanslagen en andere crises. “Voor corona spraken de ministers van Volksgezondheid zelden of nooit in Europees verband met elkaar. Nu kennen ze elkaar bijna beter dan de regeringsleiders”, zegt directeur politieke zaken van denktank HCSS Han ten Broeke. “Dat komt natuurlijk omdat Europa probeert uit alle macht een beetje te coördineren. Maar Europa heeft geen enkele bevoegdheid omdat wij dat eigenlijk niet willen”, benadrukt hij in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Dat zie je ook terug in het beleid. Er lijkt weinig sprake van coördinatie.”

Viroloog Ab Osterhaus hoopt dat de lidstaten hun beleid nu na negen maanden beter op elkaar afstemmen. “Je ziet heel veel verschillen als je al het beleid naast elkaar legt, en dat is naar het grote publiek toe vaak moeilijk uit te leggen”, zegt hij. Zo zijn er grote verschillen op het gebied van communicatie over het virus en op gebied van toelichting over het vaccin. Osterhaus hoopt vooral dat er op het gebied van reisbeperkingen één lijn getrokken wordt in Europa. “Zodat het duidelijk is dat reizen het virus verspreid.”

‘Hele zware maatregel’

Nederland reageerde gisteren als een van de eersten met een verbod voor vliegverkeer vanuit het Verenigd Koninkrijk, en verschillende EU-lidstaten volgden dit voorbeeld. Ook heeft Frankrijk de Kanaaltunnel grotendeels gesloten, waarmee het VK praktisch van het vasteland is afgesneden.

Het sluiten van het luchtruim is een hele zware maatregel, zegt Ten Broeke. “Dat is zoals een harde Brexit eruit had kunnen zien. Het vervelende is dat er heel veel bedrijven in Groot-Brittannië zich voorbereiden op mogelijk een harde Brexit, want die deal komt er maar niet. Dat betekent dat er ontzettend veel vervoersbewegingen juist deze week op gang waren gekomen”, legt hij uit. “Die blijven allemaal bij de haven van Dover en Portsmouth staan. Dus die problemen zijn daar gigantisch. Daar komen nu dan nog eens de zorgen over passagiersvervoer bij.”

LEES OOK: Visserij kind van de rekening bij handelsdeal EU en VK: ‘Nederland heeft niets te zeggen’

Om die reden houden ook de Britten vandaag een crisisberaad, onder leiding van premier Boris Johnson. De Britse regering heeft de bevolking opgeroepen om niet te hamsteren.

Volgens Transport en Logistiek Nederland (TLN) zitten er naar schatting honderden Nederlandse vrachtwagenchauffeurs vast in het Verenigd Koninkrijk vanwege de reisbeperkingen. TLN denkt dat deze chauffeurs naar alternatieven gaan zoeken voor een overtocht, wat tot chaos kan leiden.

Meer maatregelen

Er bestaat een mogelijkheid dat uit het crisisberaad blijkt dat er nog meer maatregelen nodig zijn dan die nu van kracht zijn. “Als dit nieuwe virus zo veel besmettelijker is, dus een hogere R-waarde heeft, heb je waarschijnlijk ook een hogere vaccinatiegraad nodig. Dan zullen we misschien nog scherper moeten zijn op de contacten”, zegt Ten Broeke. “Misschien zijn er nog meer beperkingen nodig die alle landen moeten opleggen om ook deze variant weer onder controle te krijgen.”

LEES OOK: Wat kan Nederland doen om het gemuteerde virus onder controle te houden?

Door: Marinka Wagemans