Boeren gaan mogelijk rampjaar tegemoet door extreme droogte

Al geniet je misschien van het lekkere weer de afgelopen én komende tijd: we hebben eigenlijk heel hard regen nodig. Het voorjaar van 2020 gaat namelijk misschien wel de boeken in als het droogste ooit. Dat terwijl we de afgelopen jaren ook al geteisterd werden door extreme droogte. Voor boeren dreigt een rampscenario. “Ik heb verhalen gehoord van boeren die op het punt staan om koeien te gaan ruimen omdat ze geen voer meer hebben”, vertelt boerin Agnes Lensing in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

Het huidige neerslagtekort is inmiddels groter dan het tekort in mei 1976, het recordjaar wat betreft droogte. Dat staat in de droogtemonitor die de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) heeft uitgebracht. Het huidige neerslagtekort bedraagt 120 millimeter.

‘Extra werk, extra kosten, slechte prijzen’

“De aardappels ervaren stress als ze water tekort komen, en dan groeien ze niet meer. Dat is niet goed voor ons”, vertelt akkerbouwer Twan van der Heijden. “Aardappels moeten goed doorgroeien om straks de kilo’s te kunnen oogsten.” Om die reden moeten de gewassen nu heel veel beregend worden. “In een normaal jaar loont dat zich wel, maar dit jaar is de afzet door de coronacrisis helemaal stilgevallen. Het kan een heel lastig jaar worden voor ons: extra werk, extra kosten en slechte prijzen.”

Boerin Lensing herkent het verhaal van deze akkerbouwer. “Ik woon in het Noorden van het land Gasselternijveen, red.), een echt akkerbouwgebied. Vorig jaar hadden ze al halve opbrengsten, maar dit jaar wordt nog erger gevreesd.” Zelf heeft Lensing een melkveebedrijf. “Dus wij hebben maïs en gras. We zien al wel dat de grasgroei momenteel ook stil staat. De koeien lopen wel al buiten, maar in de percelen waar ze eigenlijk na een week weer uit moeten en naar de volgende, die roulatie valt ook stil omdat er geen gras meer groeit.”

Bijvoeren

De koeien moeten dus bijgevoerd worden. Daar heeft Lensing wel een voorraad voor, maar in verband met de droogte de afgelopen jaren is die inmiddels ook flink geslonken. Van andere boeren heeft Lensing al vernomen dat ze eraan denken om koeien te gaan ruimen omdat ze geen voer meer hebben. “En als het dezelfde kant op gaat als in 1976, dat heeft mijn vader nog meegemaakt, dat er ook zelfs in het buitenland geen voer meer te koop is, houdt het ergens een keer op.”

Regen

In het begin van het jaar viel er erg veel regen: is dat dan niet opgeslagen? “In februari hadden we zelfs zoiets van: hoe gaan we in ’s hemelsnaam het voorjaarswerk doen? Want het is zo nat dat we het land niet op kunnen”, weet Lensing nog. “Vervolgens is de wind gedraaid, die kwam uit het oosten, en het is zo gigantisch hard afgedroogd dat heel de bovenlaag verhard is. De gewassen die er stonden zijn door de harde, gure wind afgestorven. De suikerbieten zijn opnieuw overgezaaid, maar die groeien door een tekort aan neerslag niet.”

De bodem in het gebied waar Lensing vandaan komt heeft een soort van ‘sponswerking’, zegt Lensing, maar ook die wordt ieder jaar minder. “Er moet ook meer water over een langere tijd verspreid vallen. Kijk. als het nou morgen in een keer 100 milimeter regent schieten we daar niets mee op, want het water kan nergens heen. De grond is zo droog dat het water daar niet in trekt maar juist wegstroomt.”

Bewateringsapparatuur

Veel boeren hebben nu bewateringsapparatuur, maar dat is ook lastig te gebruiken door de regelgeving. Lensing heeft geen apparatuur. “Ieder waterschap heeft daar zijn eigen regels in. Bij de ene mag je wel vanuit de sloot beregenen, bij anderen moet je juist een bewateringsput slaan. Bij de ene heb je wel een vergunning nodig, bij de ander niet.” Om die reden vindt Lensing het wel lekker rustig dat ze daar niet over na hoeft te denken.

Voor het pinksterweekend worden weer warme temperaturen voorspeld, maar vooral voor de dagen erna. Lensing: “Op mijn buienradar staat dat het gaat regende volgende week, daar hoop ik erg op.”

LEES OOK: Bleker wil stikstofcrisis oplossen met zonneweides: ‘Boeren moeten structureel extra geld verdienen’

Door: Redactie