Labour Party wint Britse verkiezingen, grote nederlaag Sunak

De Britse Labourpartij heeft de verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk met overmacht gewonnen. Dat valt op te maken uit de exitpoll die werd gepubliceerd direct na het sluiten van de stembureaus om 22.00 uur donderdagavond (lokale tijd). In de laatste exitpoll komt Labour uit op 403 van de 650 zetels in het Britse parlement. Op ruime afstand volgt de Conservatieve Partij van Rishi Sunak met 154 zetels. Een historische nederlaag.

De Liberale Democraten krijgen volgens de exitpoll 56 zetels. Anti-immigratiepartij Reform UK van Nigel Farage, één van de drijvende krachten achter de Brexit, komt met 4 zetels nieuw het parlement binnen. De Schotse Nationale Partij (SNP) komt uit op 6 zetels.

Het betekent dat Labourleider Keir Starmer de nieuwe Britse premier wordt. Al lijkt hij niet het hoogste zetelaantal ooit voor de centrumlinkse partij binnen te slepen. In 1997 won de partij onder Tony Blair 418 van de toen nog 659 Britse parlementszetels. Ook die overwinning kwam na een heel lange regeerperiode van de Conservatieven.

Historisch verlies

Voor de Conservatieve Partij betekent de uitslag, zoals die nu wordt voorspeld door de exitpoll, een historisch verlies. Sinds 1918 kwam de partij, die het land de afgelopen veertien jaar bestuurde, niet uit op zo’n laag zetelaantal.

De uitslag is nog slechter dan die in 1997, toen de Conservatieve Partij uitkwam op 165 zetels. Dat was tot nu toe het laagste aantal dat de partij wist te bemachtigen sinds 1918, het jaar dat vaak wordt aangehouden als referentiepunt omdat toen voor het eerst ook een deel van de vrouwen in het land en mannen uit de arbeidersklasse mochten stemmen.

Sunak verbaasde velen toen hij in mei voor 4 juli verkiezingen uitschreef, een half jaar eerder dan wettelijk noodzakelijk was. Ook op dat moment lag de Conservatieve Partij in de peilingen al ruim achter op Labour. Sunak hoopte dat hij de kloof in een zes weken durende campagne zou kunnen verkleinen. Maar dat lukte niet. Sunak bood vrijdagochtend zijn ontslag aan, melden Britse media.

Ontvang je al onze gratis nieuwsbrief? Meld je hier aan en mis niets van WNL!

Doorweekte premier

De campagne begon al slecht toen Sunak de verkiezingsdatum zonder paraplu in de stromende regen buiten aankondigde. Het beeld van de doorweekte premier kwam symbool te staan voor de campagne van de Conservatieve Partij, die daarna werd geplaagd door een gokschandaal waarin een aantal Conservatieve kandidaten verwikkeld raakte. En door ophef over het vroege vertrek van Sunak zelf bij de grote herdenking van D-Day in Frankrijk, om een televisie-interview te geven in het kader van de verkiezingscampagne. Ook vanuit zijn eigen partij kreeg de premier daarop kritiek.

Maar de Britse kiezer lijkt de Conservatieve Partij toch vooral te hebben willen afstraffen voor de economische problemen waarmee het land momenteel kampt, en voor het vele interne geruzie en de politieke instabiliteit gedurende de afgelopen jaren. Sunak was al de derde Conservatieve premier sinds 2022, nadat eerst Boris Johnson en slechts enkele maanden later ook Liz Truss in dat jaar werd gedwongen op te stappen.

Truss raakt zetel kwijt

Truss is bij de parlementsverkiezingen haar zetel kwijtgeraakt aan Labour. Ze kwam in haar district South West Norfolk ongeveer zeshonderd stemmen tekort, meldt de BBC. Truss was in september en oktober van 2022 nog geen twee maanden minister-president.

Truss volgde toen op 6 september Boris Johnson op als minister-president. Twee dagen later overleed koningin Elizabeth. Niet veel later presenteerde haar kabinet een “minibegroting”, die meteen zwaar onder vuur kwam te liggen. Op 24 oktober trok ze zich terug.

Truss was de kortst zittende Britse premier in de geschiedenis. Zo kort zelfs dat The Economist grapte dat haar tijd in functie vergelijkbaar was met de houdbaarheid van een krop sla. Naar aanleiding daarvan zond de krant Daily Star een livestream van een krop ijsbergsla, waarbij de vraag was of die nog zou bederven voordat Truss terugtrad. De krant riep de sla uit tot winnaar.

Lees ook:

Merkwaardige blunders kosten Britse premier Rishi Sunak waarschijnlijk de kop: ‘Onbeschoft en onbegrijpelijk dom’

Door: Redactie