Toename illegale tabaksproductie: ‘Per dag wordt 550.000 euro aan accijnzen ontlopen’
Het Onderzoeksbureau is een podcast van Omroep WNL, waarin journalist Sandra van den Heuvel elke twee weken duikt in een wereld van misdaad of misstanden. De vijfendertigste aflevering van Het Onderzoeksbureau over illegale sigarettenfabrieken is te beluisteren via je favoriete podcastapp.
Illegale tabaksproducten worden steeds vaker in West-Europese landen geproduceerd, waaronder Nederland. Met hogere accijnzen op tabak in het vooruitzicht zal deze trend doorzetten, zo waarschuwen criminologe Brenda Oude Breuil van de Universiteit Utrecht en Europarlementariër Jeroen Lenaers van het CDA in de NPO Radio 1-podcast Het Onderzoeksbureau van Omroep WNL. Een solide Europese aanpak van het probleem is er nog niet. Lenaers: “Alles is grensoverschrijdend, dus je moet nu ook grensoverschrijdend de samenwerking verbeteren. Vooral in het traceren van machines en tabaksproducten.”
In Nederland zijn in 2021 acht illegale sigarettenfabrieken opgerold. Die cijfers deelden de FIOD en de Douane. Het gaat om 227.314.895 sigaretten, 164.199 kg tabak en 44.505 kg waterpijptabak dat in beslag is genomen.
De productie van illegale sigaretten is volgens Oude Breuil en Lenaers een internationaal probleem. Fabrieken zijn in verschillende landen actief en vaak maar een paar weken in bedrijf. “Die fabrieken zijn heel flexibel. Ze worden opgetuigd, draaien soms maar twee weken en duiken dan weer ergens anders op”, aldus Oude Breuil. De criminele netwerken omvatten veel verschillende Europese nationaliteiten. Om dit probleem aan te pakken is internationale samenwerking nodig maar dit gaat nog niet zo makkelijk, zien Lenaers en Oude Breuil.
Sinds 2021 geldt in Nederland een vergunningsverplichting voor sigarettenmachines en in Polen wordt al een aantal jaar accijns geheven op ruwe tabak. In veel Europese landen is dit echter niet het geval. Naar aanleiding van de NPO Radio 1-podcast heeft Lenaers vragen gesteld aan de Europese Commissie over hoe dit probleem in de toekomst aangepakt gaat worden. Lenaers: “Je zou veel meer op traceerbaarheid van machines, filters en ruwe tabak moeten inzetten. Ik wil dat er een permanent onderzoeksteam wordt opgezet die de illegale tabaksproductie onderzoekt, met politieteams uit verschillende lidstaten.”
‘Nederland logistiek gezien goede locatie’
Oude Breuil is betrokken bij een recent afgerond Europees onderzoek naar de handel in illegale tabaksproducten. Uit het onderzoek ‘Illicit Trade in Tobacco Products’, blijkt waarom die sigarettenmachines in Nederland opduiken. De machines komen uit failliete sigarettenfabrieken, uit onder andere Polen en duiken nu op in West-Europa. “Nederland is logistiek gezien een goede locatie voor de productie van illegale sigaretten”, zegt Oude Breuil. “We hebben goede wegen en de havens van Rotterdam en Antwerpen zijn vlakbij. Producenten willen zich dicht bij de afzetmarkt vestigen.” De smokkel is voornamelijk bedoeld voor landen met hoge accijnzen, zoals het Verenigd Koninkrijk, ziet Oude Breuil: “Dan ligt Nederland natuurlijk perfect.”
Illegale handel en productie van sigaretten blijkt aantrekkelijk en lucratief voor criminelen. Oude Breuil: “Het is een vrij risicoloos delict. De kans dat jouw zaakje wordt opgerold is niet heel groot. Daarbij kun je met de productie van illegale sigaretten ongeveer 550.000 euro winst per dag maken puur op wat je aan accijnzen ontloopt.”
Producenten van illegale sigaretten vervoeren hun containers vol sigaretten vaak via verschillende routes, zo blijkt uit onderzoek van Oude Breuil. Op die manier wordt de pakkans verkleind. “Als je één container veilig op de afzetmarkt krijgt zonder gesnapt te worden heb je je opstartkosten er al uit. Een container heb je in vier tot vijf dagen vol bij een goed draaiende fabriek. Dus als jij een weekje produceert en je krijgt die container met sigaretten veilig aan de overkant, dan zijn je kosten er al uit”, aldus Oude Breuil.
Door: Redactie
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
BBB-Kamerlid en oorlogsheld Gijs Tuinman bij Rick Nieman
- BBB-Tweede Kamerlid Gijs Tuinman, drager van de militaire Willemsorde, over Bevrijdingsdag en vieren van de vrijheid
- Oud-voorzitter van de Eerste Kamer Ankie Broekers-Knol over 4 en 5 mei
- Journalist Frits Barend over herinneringen aan de oorlog en de toename van anti-semitisme
- Psychiater Esther van Fenema over de bestseller The Anxious Generation. Hoe verslavend is de smartphone?
- Electoraal geograaf Josse de Voogd over tv-serie Aangehaakt in Europa. Wat beïnvloedt het stemgedrag?
Kijk zondag vanaf 10.00 uur live naar WNL Op Zondag op NPO 1.
Stand van Nederland: Generatie Europa: de huizencrisis in Ierland
De Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam is zonder grote incidenten verlopen. Tijdens de twee minuten stilte om 20.00 uur was het op en…
Lees meerIn haar zoektocht naar Italianen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederland verbleven, stuitte podcastmaakster Daniela Tasca op Luciana. Voor de buitenwereld was Luciana een…
Lees meerEen monument voor de voornamelijk Hongaars-Joodse vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in concentratiekamp Reinickendorf in noordwest Berlijn gevangen werden gehouden. Dat is het doel…
Lees meerOp de Dam in Amsterdam zijn even na 18.00 uur al enkele honderden mensen te zien voor de Nationale Herdenking die om 20.00 uur begint….
Lees meerJe hebt het vast weleens gezien. De politie is naar iemand op zoek en verspreidt daarom beelden van een verdachte, maar vrijwel altijd wordt er…
Lees meerVan alle treinstations in Nederland wordt station Tilburg Universiteit het vaakst overgeslagen. Dat heeft Omroep Brabant samen met de NOS uitgezocht. Het station dat veelal…
Lees meerOv-bedrijf Hermes leidt studenten op tot buschauffeur om de personeelstekorten aan te pakken. Een wervingsactie in de regio Eindhoven heeft zestig student-chauffeurs opgeleverd, maakt het…
Lees meerBlokker heeft een akkoord bereikt over een belangrijke herfinanciering, waardoor de toekomst van de winkelketen is veiliggesteld. Dankzij de lening kan de keten de komende…
Lees meerJA21-leider Joost Eerdmans sliep vannacht in het Limburgse Nederweert in de buurt van een windturbine. Hij wil dat windmolens op land in Nederland verboden worden….
Lees meerMet name pro-Palestijnse activisten zijn van plan om de twee minuten stilte tijdens Nationale Dodenherdenking te verstoren. Dat zegt Telegraafjournalist Silvan Schoonhoven in het radioprogramma…
Lees meerBlijft het overal twee minuten stil tijdens de Dodenherdenking? Ons land staat onder hoogspanning, talloze activisten dreigen met acties. Presentator Maaike Timmerman neemt het in…
Lees meerDe provincie Gelderland heeft vrijdag een vergunning verleend voor het gebruik van een paintballgeweer tegen een wolf op de Noord-Veluwe. De provincie meldt dat het…
Lees meerDe Europese Unie en Spanje hebben een netwerk blootgelegd van websites die een sleutelrol zouden spelen in het verspreiden van Russische propaganda. De websites deden…
Lees meerEnkele verwaarloosde honden, katten en varkens en tientallen kippen en sier- en zangvogels zijn woensdag in beslag genomen in de gemeente Echt-Susteren. Het is voor…
Lees meerRechtbanken in ons land hebben het afgelopen jaar 24 antisemitisme-strafzaken behandeld. Dat is het hoogste aantal in vijf jaar tijd en een verdubbeling ten opzichte…
Lees meer