Data gebruikers Facebook was niet onbeschermd, oorzaak storing lijkt duidelijk

Data van gebruikers zijn niet onbeschermd geweest tijdens de wereldwijde storing die de diensten Facebook, Instagram en WhatsApp urenlang platlegde. Dat zegt Facebook in een verklaring waarin een defecte aanpassing aan de configuratie wordt aangewezen als de oorzaak van de uitval.

Facebook noemt defecte configuratie-aanpassingen aan de routers als de voornaamste oorzaak van de bijna zes uur durende storing, die maandag rond 17.30 uur begon. Daardoor hadden zo’n 3.5 miljard gebruikers geen toegang tot hun social media en hun berichtendiensten.

Rond middernacht was het weer mogelijk om bij Facebook en Instagram in te loggen. Berichten versturen via WhatsApp werkte ongeveer een uur later ook weer. De storing werd vermoedelijk veroorzaakt door een blunder van eigen techneuten. Er was geen sprake van een hack.

Facebook onvindbaar

Volgens cyberexpert Inge Bryan konden door de configuratiefout andere systemen niet meer communiceren met Facebook, Instagram en WhatsApp. Het hele imperium van Facebook leek daardoor in één klap van de aardbodem verdwenen. “Een website meldt zelf aan de wereld: hier sta ik”, zegt Bryan in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Mensen die de site opzoeken kunnen dat aan de hand van het IP-adres doen. Het adresboekje was niet beschikbaar. En omdat dat er niet was, kon Facebook niet kenbaar maken waar het was. Het was niet vindbaar.”

Facebook gebruikt een systeem dat border gateway protocol (bgp) heet. Dat zorgt ervoor dat mensen die bijvoorbeeld de Facebook-app openen zonder het te merken worden doorgeleid naar de plek in de servers waar hun vakantiefoto’s en berichten staan. Het laadt ook de chats in WhatsApp en Messenger, de foto’s op Instagram, intranetberichten van bedrijven die Workplace gebruiken en de virtualrealitygames van Oculus-dragers. Op goede dagen voorkomt het files en vertragingen. Als alle bezoekers langs dezelfde weg naar hun gegevens zouden gaan, zouden de netwerken namelijk vastlopen.

Maar in de loop van maandag ging dat mis. Een Facebook-medewerker zou een update hebben uitgevoerd bij de bgp-systemen. Binnen een paar minuten bestond het bgp-systeem niet meer. In feite waren daarmee alle wegwijsborden richting de Facebook-systemen weg. Geen enkele app en geen enkele site kon nog verbinding maken met de servers.

Ook Bryan denkt dat een persoonlijke fout de storing heeft veroorzaakt. “Waarschijnlijk heeft iemand op het verkeerde knopje gedrukt.”

Storing kost Facebook miljoenen

De storing heeft Facebook naar schatting tientallen miljoenen dollars gekost, meldt De Telegraaf. Tijdens de storing had Facebook geen advertentie-inkomsten, de belangrijkste inkomstenbron van het bedrijf. Facebook liep per uur tien miljoen euro mis.

Facebook-topman Mark Zuckerberg heeft voor bijna 7 miljard dollar aan vermogen verloren op de beurs in New York. Omgerekend gaat het om zo’n 6 miljard euro. Het socialemediabedrijf kelderde door de storing en ander negatief nieuws ongeveer 5 procent in waarde. Door de koersdaling zakte het vermogen van Zuckerberg terug naar 120,9 miljard dollar.

‘Gebruik alternatieven’

De storing legt bloot “hoe afhankelijk we zijn van dat ene sociale netwerk”, zegt Bryan. “Het is verstandig om ook gebruik te maken van alternatieven.”

“En we moeten eens nadenken over wat er zou zijn gebeurd als deze storing was opgetreden bij een grote cloudprovider of bij een provider van een belangrijke dienst voor de Nederlandse samenleving, bijvoorbeeld een betalingsdienst”, gaat ze verder. “Nu gaat het om een social netwerk en was de schade nog redelijk beperkt.”

LEES OOK: Grote storing bij WhatsApp, Facebook en Instagram

Door: Peter Visser