Stand van Nederland - 22 april 2021 — 13:00

Nieuwe generatie moet meer gaan betalen om consumptiegedrag te veranderen

Om de coronadip uit te komen moeten we straks massaal ons geld uitgeven, zo is de consensus. Dan komt er meer geld, kan er meer geïnvesteerd worden en wordt alles opgelost. Maar volgens econoom Esther van Rijswijk moeten we óók beter letten op de ‘algehele’ welvaart, en niet enkel oog hebben voor het aantal spullen dat we hebben en hoe goedkoop die precies zijn. “Is de lucht een beetje schoon? Worden er nergens mensen onder hele slechte arbeidsomstandigheden uitgebuit? Dat hoort ook bij welvaart.”

Hoewel we in Europa lokaal méér produceren met minder grondstoffen, is het grondstofgebruik wereldwijd in de afgelopen 50 jaar verviervoudigd, zo blijkt uit een rapport van Planbureau voor de Leefomgeving. En het hergebruiken van die grondstoffen gebeurt vervolgens te weinig. “Van alle grondstoffen die we wereldwijd gebruiken wordt nog geen 10 procent hergebruikt”, zegt Van Rijswijk. “Als we dingen opnieuw kunnen gebruiken is dat niet alleen fijn voor het klimaat, maar we verspillen ook minder. En dat is goed voor de economie.”

‘Pijn moet in de prijs’

Om dit probleem nationaal op te lossen zouden grondstoffen duurder moeten worden. “Dan zullen we daar zuiniger mee worden”, zegt Van Rijswijk. Ook het weggooien van deze grondstoffen moet prijziger worden. Bovendien zouden bedrijven zelfs gedwongen kunnen worden om grondstoffen te hergebruiken. “Als je zegt: je mag geen nieuw huis bouwen als je niet minimaal zo’n groot deel van de bouw en afval hergebruikt.”

Regelgeving is dus van belang, maar dat is niet gratis. De pijn moet in de prijs om het consumptiegedrag en het productieproces te veranderen. “We zijn als consument verslaafd geraakt aan alsmaar lagere prijzen, maar er is ook een goede kant aan prijsstijging”, zegt Van Rijswijk. “Als dingen duurder worden moeten we het wel ‘slimmer’ gaan doen.”

Tussen 1995 en 2019 zijn de consumentenuitgaven met ruim 44 procent gestegen. Ook Elen Demir kent de cijfers van het CBS. Maar hoe komt het toch dat men steeds meer spullen koopt en daarmee ook de afvalberg verhoogd? En is dat een probleem? Stand van Nederland, Generatie Next inspecteert zeecontainers en zoekt het uit.

Je ziet deze aflevering op donderdag 22 april, om 22.35 uur op NPO 2. Oude afleveringen bekijk je hier.

Door: Redactie

Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier

BBB-Kamerlid en oorlogsheld Gijs Tuinman bij Rick Nieman

De zondag begint met Rick Nieman. Met nieuws, brandende kwesties en prominente gasten. Te gast zijn:

BBB-Tweede Kamerlid Gijs Tuinman, drager van de militaire Willemsorde, over Bevrijdingsdag en vieren van de vrijheid
Oud-voorzitter van de Eerste Kamer Ankie Broekers-Knol over 4 en 5 mei
Journalist Frits Barend over herinneringen aan de oorlog en de toename van anti-semitisme
Psychiater Esther van Fenema over de bestseller The Anxious Generation. Hoe verslavend is de smartphone?
Electoraal geograaf Josse de Voogd over tv-serie Aangehaakt in Europa. Wat beïnvloedt het stemgedrag?

Kijk zondag vanaf 10.00 uur live naar WNL Op Zondag op NPO 1.

Stand van Nederland: Generatie Europa: de huizencrisis in Ierland

Wij hebben een woningcrisis, maar in Ierland is de situatie nog erger. Jonge Ieren trekken massaal weg, al merken expats daar weinig van.

Kijk donderdag om 20.59 uur naar aflevering twee van Stand van Nederland: Generatie Europa op NPO 2.

Op1

Joost Eerdmans (JA21) sliep naast windturbine in Nederweert: ‘Constant gebrom’

JA21-leider Joost Eerdmans sliep vannacht in het Limburgse Nederweert in de buurt van een windturbine. Hij wil dat windmolens op land in Nederland verboden worden….