Opnieuw alle hens aan dek in ziekenhuizen: ‘Reguliere zorg staat enorm onder druk’

Het land snakt naar versoepelingen, maar in de ziekenhuizen is het opnieuw alle hens aan denk. Als gevolg worden er operaties geannuleerd en liggen sommige afdelingen overvol. “We staan echt weer op het punt dat de reguliere zorg enorm onder druk staat”, vertelt zorgbestuurder Suzanne Kruizinga in Goedemorgen Nederland op NPO 1. “Dat we soms keuzes moeten maken wie wel en niet op de ic terechtkomt.”

Uiteraard hebben de ziekenhuizen kunnen leren van voorgaande golven, zegt Kruizinga. “Maar bij het maken van lastige keuzes, zoals tussen het uitstellen van openhartoperaties om covid-patiënten voorrang te geven, zijn we tot op de dag van vandaag weggebleven”, zegt ze. “Dat ligt nu ook weer op het bordje.”

Ook internist acute geneeskunde, Hien van Leeuwen-Nguyen, uit haar zorgen. Er dreigen regionale, maar ook landelijke capaciteitsproblemen door de toename van covid-patiënten op de spoedeisende hulp en op de afdelingen. “Dat geeft een hoge werkdruk voor het personeel in het ziekenhuis, zowel voor de reguliere zorg als voor de covid-zorg”, zegt Van Leeuwen-Nguyen, werkzaam in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam. “We houden momenteel alle twee deze ballen in de lucht, en de vraag is hoe lang we dat nog kunnen volhouden. Als covid-patiënten in zulke grote getale blijven komen, zal dat betekenen dat de reguliere zorg op een gegeven moment verder afgeschaald moet worden.”

Volgens de laatste cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding zijn er nu in totaal 2582 patiënten met covid-19 opgenomen. Van deze mensen liggen er 794 op de intensive care.

‘Daar hebben we geen blik van in de kast staan’

Het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) verzocht ziekenhuizen afgelopen vrijdag om de ic-capaciteit verder op te schroeven tot 1550 bedden. De grens van het aantal ic-bedden dat de Nederlandse zorg kan leveren (1700) komt daardoor dichterbij. “We zitten momenteel rond de 1500 bedden, en dat is heel erg veel. Pre-covid hadden we zo’n maximale ic-capaciteit van 1100 bedden, dus we zitten daar fors boven”, legt ze uit. “Maar het gaat niet meer om bedden of beademingsapparatuur. Het gaat om kundige mensen die de zorg kunnen verlenen op de ic. Daar hebben we geen blik van in de kast staan die we weer open kunnen trekken als er weer een golf is.”

Het ziekteverzuim in de zorgsector loopt hard op en zou mogelijk zelfs tot 20 procent kunnen stijgen. “Dat zijn enorme hoeveelheden mensen”, zegt de zorgbestuurder. En de oplossing voor dit probleem komt niet als een verrassing: “Vaccineren, vaccineren, vaccineren.” Tot op de dag vandaag is “maar een heel klein deel” van de Nederlandse bevolking gevaccineerd, benadrukt Kruizinga, en dat geldt ook voor zorgmedewerkers. “Het beeld ontstaat dat de acute zorg gevaccineerd is, maar er zijn nog heel veel medisch specialisten en verpleegkundigen niet gevaccineerd”, zegt zij. “Gelukkig zijn er nu heel veel vaccins voor de zorg vrijgekomen.”

LEES OOK: Weer minder vaccinaties gezet dan gepland: ‘Laten wij gewoon echt alles inzetten’

Het kabinet besloot zaterdag dat de helft van de nu geleverde 79.200 Janssen-vaccins naar de ziekenhuizen gaan. “Eigenlijk is het een schande dat die pas zo laat naar de zorg zijn gegaan”, vindt Kruizinga. “Het nu anders organiseren en het vaccins vrijgeven aan de ziekenhuizen en verpleeghuizen, dat moet echt gaan gebeuren. Als we erger willen voorkomen, moeten die vaccins nú de arm in.”

‘Wij zijn ook kritisch naar onszelf als zorgstelsel’

Maar Kruizinga heeft niet enkel kritiek op het beleid van de overheid. “Wij zijn ook kritisch naar onszelf als zorgstelsel”, zegt ze. “Wij zijn ook heel slecht in staat gebleken om andere keuzes te maken dan de manier van zorg organiseren zoals we gewend waren.” Zo is ervoor gekozen om in alle ziekenhuizen coronapatiënten op te nemen, naast de reguliere zorg en gewone processen. “We hadden ook kunnen kijken naar voorbeelden als China, die in no time twee ziekenhuizen uit de grond hadden gestampt en apparatuur hadden ingezet. De covid-zorg van de reguliere zorg scheiden, was dat misschien wat? Of had de selectieve zorg overgedragen kunnen worden aan privéklinieken?”

Daar hadden misschien andere keuzes in gemaakt moeten worden, zegt Kruizinga. “Wat heel goed werkt is om ic-medewerkers te ondersteunen”, is een les die in ieder geval geleerd is uit eerdere golven. “Dus om alle overtollige handelingen, die ook uitgevoerd kunnen worden door personeel dat niet op de ic werkt, weg te nemen. En daar kunnen we van leren.”

LEES OOK: Schreeuw om extra handen in de zorg blijft groot: ‘Ontwikkel programma’s voor zij-instromers’

Door: Redactie