Wereldwijd beelden vernield en beklad: ‘Gaat echt de verkeerde kant op’
Wereldwijd zijn anti-racismeprotesten ontaard in vernielzucht en vandalisme en werden standbeelden van hun sokkel getrokken, beklad of stukgemaakt. Raadslid van Leefbaar Rotterdam Tanya Hoogwerf vreest dat dergelijke situaties ook in Nederland kunnen voorkomen. “Je ziet dat het dichtbij komt, met de bekladding van het beeld van Pim Fortuyn met het woord ‘racist'”, zegt Hoogwerf in Goedemorgen Nederland op NPO 1.
In Ekeren in België is het standbeeld van oud-koning Leopold II verwijderd, nadat het in brand werd gestoken en meermaals werd beklad met rode verf. In de Amerikaanse stad Minneapolis hebben activisten een standbeeld van de ontdekkingsreiziger Columbus van zijn sokkel getrokken. Ook op andere plekken in Amerika zijn monumenten vernield.
Hoogwerf keek er met ‘afschuw en verbijstering’ naar. “Maar in eerste instantie ook met het idee: zover komt het bij ons niet, daar zijn we te nuchter voor.” Inmiddels zijn ook in Nederland soortgelijke incidenten te zien. Zo werd in Rotterdam het beeld van Pim Fortuyn beklad, en in Hoorn het monument van Jan Pieterszoon Coen. Volgens Hoogwerf ontstaat er een klimaat waarin activisten die vragen om meer tolerantie, zich zelf intolerant opstellen. “Dat is angstig.”
Discussie voeren ‘altijd goed’
Het raadslid vindt het goed om een discussie te voeren over de beelden. In Nederland staan monumenten van bijvoorbeeld VOC-kopstukken Piet Hein en Jan Pieterszoon Coen. De VOC speelde geen rol in de trans-Atlantische slavenhandel, maar maakte wel gebruik van slaven en voerde slaventransporten uit.
“Discussie voeren is altijd goed en gelukkig leven we in een land waar discussie mogelijk is”, zegt Hoogwerf. Maar volgens haar is het voeren van een discussie nu steeds lastiger. “Wat je ziet gebeuren is dat als je volgens sommigen aan de verkeerde kant van het gelijk staat, discussie niet meer mogelijk is. Je bent dan per definitie fout.” Dat is volgens het raadslid het klimaat waarbij het mogelijk is dat een beeld beschadigd en bezoedeld wordt. “Ik vind dat het echt de verkeerde kant opgaat. De vrijheid van meningsuiting en het voeren van de discussie, staat nu onder druk.”
‘Roep om deel geschiedenis te wissen wordt niemand beter van’
In Hoorn, waar het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen werd beklad, lijkt men het niet eens over of het standbeeld moet blijven staan. “Op het moment dat mensen zich hier slecht over voelen, waarom zou het dan niet weggehaald moeten worden?”, vraagt een man zich af. Een vrouw lijkt het geen goed idee om het beeld te verwijderen. “Ik vind het mooier als het wél op straat staat, want niet iedereen gaat naar een museum. Het is mooier om de geschiedenis ook op straat te zien.”
LEES OOK: Beeldenstorm raast door: omstreden standbeelden in steeds meer landen weggehaald
Hoogwerf begrijpt dat omstreden beelden emoties kunnen losmaken, bijvoorbeeld als het gaat om mensen die in slaven hebben gehandeld. Maar die daden moeten volgens haar in de context van de tijd worden geplaatst. “Toen was het, helaas, normaal. Nu zou je dat nooit meer tolereren. Maar het heeft ons wel gemaakt wat we zijn: een vrij, welvarend en gelukkig nog steeds tolerant land. De roep om maar een heel stuk van de geschiedenis te wissen, daar wordt niemand beter van.”
Je moet begrijpen waar je vandaan komt om te begrijpen waar je nu bent, zegt Hoogwerf. “Lessen uit het verleden moeten geleerd worden, ook om te voorkomen dat het nog een keer gebeurt.”
Plaketten mogelijk oplossing
Hoogwerf vindt het geen oplossing om de beelden van straat te halen en in een museum te plaatsten. “Dan capituleer je echt voor een stukje drang en agressie. En ik begrijp het niet. Mensen kunnen zich heel druk maken over een standbeeld van Piet Hein, maar moderne slavernij, wat er op dit moment gebeurt, daar hoor je eigenlijk niemand over. Het is blijkbaar makkelijker om je druk te maken over het verleden en daar een statement over te maken, dan om te knokken voor iets waar je nu verandering in kan brengen.”
Het plakken van plaketten bij de standbeelden zou volgens Hoogwerf wel een oplossing zijn. Mensen moeten dan kunnen lezen wie het figuur op is en waarom hij op een voetstuk staat. “Dat hebben wij in Rotterdam ook gedaan. Zo’n plakkaat legt precies uit hoe je iets in de context van de geschiedenis kunt beoordelen.”
Door: Peter Visser
Maak nu het verschil. Het telt. Word lid van WNL. Klik hier
Terugluisteren: Haagse Lobby
Presentator Martijn de Greve bespreekt de mestcrisis met Laura Bromet, voorvechter van de natuur namens GroenLinks-PvdA, Erwin Wunnekink, voorzitter Melkvee namens LTO en Iris Bouwers, kandidaat CDA in Europa en ook zelf boer.
Klik hier.
Stand van Nederland: Generatie Europa: de huizencrisis in Ierland
Het aantal gevallen van kinkhoest in Nederland heeft het hoogste niveau in zeker tien jaar tijd bereikt. Volgens cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en…
Lees meerFysieke boekenwinkels zijn bezig aan een opmars. De verkoop van boeken zit door onder meer TikTok-trends al een tijdje in de lift en daarom zoeken…
Lees meerIn Limburg geldt woensdagavond vanaf 18.00 uur code geel omdat er kans is op onweersbuien, meldt het KNMI. De verwachte buien kunnen gepaard gaan met…
Lees meerTwee jongens van 13 en 14 jaar zijn dinsdagavond aangehouden voor de mishandeling van een conducteur, meldt de politie woensdag. De NS-medewerker werd op station…
Lees meerEind mei moet duidelijk worden of Mark Rutte de nieuwe secretaris-generaal van de NAVO wordt, zegt voormalig topdiplomaat Ed Kronenburg in het radioprogramma Sven op…
Lees meerNiet alleen in Nederland ligt de woningmarkt op zijn gat, ook in Ierland is wonen voor veel mensen onbetaalbaar geworden. In de afgelopen twintig jaar…
Lees meerUrenlang scrollen op TikTok en Instagram, elkaar het leven zuur maken op X of eindeloos video’s kijken op YouTube. Nederland is smartphoneverslaafd. Dat moet anders,…
Lees meerGeen gehakketak meer heen en weer of in sommige gevallen zelfs scheldkanonnades, want Marktplaats lanceert de nieuwe functie ‘Direct Kopen’. Hiermee kan een koper een…
Lees meerProRail slaat alarm over hoe weggebruikers zich gedragen rond spoorwegovergangen. Daarom is de spoorbeheerder bezig met het plaatsen van flitscamera’s door heel Nederland. “Het is…
Lees meerGino, Anne Faber en Yoran. Allemaal personen die waren vermist en niet allemaal zijn ze gevonden. Helaas zijn er nog altijd heel veel vermiste personen…
Lees meerOp de Dag van de Arbeid pleit financieel expert Annemarie van Gaal voor meer begrip voor werkgevers. “Ik denk dat we de balans een beetje…
Lees meerNAVO-troepen in Irak worden vanaf vandaag versterkt door 135 Nederlandse militairen. Zij zijn daar om de overheid te helpen het land verder op te bouwen,…
Lees meerJoost Klein is na de eerste repetities een plek gedaald bij de bookmakers. De Fries staat met zijn nummer Europapa nu op plek vier in…
Lees meerDe voormalige Amerikaanse president Donald Trump heeft boetes van in totaal 9000 dollar gekregen omdat hij negen keer het spreekverbod schond rond een rechtszaak tegen…
Lees meerDe Europese Commissie neemt stappen tegen Facebook en Instagram om manipulatie van de verkiezingen te voorkomen. Moederbedrijf Meta voldoet volgens de commissie niet aan de…
Lees meer